Wetenschappelijke Tijdingen

Nederlandstalige wetenschapsbeoefening in Vlaanderen

Tegen het einde van de 19de eeuw won onder flaminganten de gedachte veld dat de Vlaamse ontvoogding geen kans maakte zonder de uitbouw van een Nederlandstalige wetenschapsbeoefening Wetenschap
Lees meer in Vlaanderen. Het academisch leven in Vlaanderen was vrijwel volledig Franstalig. Daarom werd gestart met de organisatie van de Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen
De Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen (1887-1942) ijverden in uiteenlopende vakgebieden voor een Nederlandstalige wetenschapsbeoefening in Vlaanderen. Lees meer . Al voor de Eerste Wereldoorlog was de filoloog en atheneumleraar Jozef Goossenaerts Goossenaerts, Jozef
Jozef Goossenaerts (1882-1963) was een Vlaams-nationalistische duivel-doet-al, die gedurende meer dan een halve eeuw betrokken was bij uiteenlopende socioculturele, (partij)politieke en i... Lees meer (1882-1963) een van de sterkhouders. In 1935 richtte hij samen met de arts en hoogleraar Frans Daels Daels, Frans
Frans Daels (1882-1974) vormde de spil van de Vlaamsgezinde organisaties aan het IJzerfront en groeide in het interbellum als voorzitter van het IJzerbedevaartcomité en voorvechter van N... Lees meer de Vereniging voor Wetenschap Vereniging voor Wetenschap
De Vereniging voor Wetenschap werd in 1935 opgericht met als doel de wetenschapsbeoefening in Vlaanderen te stimuleren. Vanaf 1981 werd de werking beperk tot de wetenschappelijke studie v... Lees meer en haar tijdschrift Wetenschap in Vlaanderen op. Daels was de eerste voorzitter van de Raad van Beheer en Goossenaerts afgevaardigd-beheerder en redactiesecretaris.

Voor de financiering konden ze steunen op vrijgekomen fondsen uit de, na de vernederlandsing van de Rijksuniversiteit Gent nutteloos geworden, Vlaamse Hogeschoolcommissie Vlaamse Hogeschoolcommissies
Van 1896 tot de realisatie ervan in 1930 organiseerden vijf opeenvolgende hogeschoolcommissies het studiewerk over en de propaganda voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Zo... Lees meer en een mecenaat van de Gentse verzekeringsmaatschappij Noordstar en Boerhaave Noordstar
Lees meer . Na de Tweede Wereldoorlog plaatsten ook de Kredietbank Kredietbank
Lees meer (KBC) en later ook Academia Press commerciële advertenties. Ook overheidsinstellingen verleenden in de loop van de jaren financiële steun. Thans wordt het tijdschrift grotendeels gefinancierd door het ADVN | archief voor nationale bewegingen ADVN | archief voor nationale bewegingen
ADVN | archief voor nationale bewegingen is een archief en onderzoekscentrum, erkend door de Vlaamse overheid als collectiebeherende cultuureelerfgoedorganisatie. Sinds 1984 worden archie... Lees meer . De abonnementsgelden namen af nadat het strijdkarakter in 1980-81 werd opgegeven.

De Vlaamsche Wetenschappelijke Congressen vormden de ruggengraat van Wetenschap in Vlaanderen. Het blad moest als het ware een ‘gedurig congres’ worden. Goossenaerts was de drijvende kracht achter het blad, dat vanaf augustus-september 1935 maandelijks of tweemaandelijks verscheen. Het was generalistisch opgevat en bood bijdragen van uiteenlopende wetenschappelijke aard, waaronder literatuurgeschiedenis, opvoedkunde, archeologie, kunstgeschiedenis, landbouwgeschiedenis, biologie en geneeskunde.

Tot 1980-1981 stond de invulling van het blad in een Diets Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer , volksnationalistisch perspectief. Binnen dat kader richtte ze zich in de eerste plaats op de Nederlandstalige wetenschappelijke achterstand in België, onder meer door het vooroorlogse pleidooi voor ‘Vlaamsche Academiën’. De redactie verwachtte van de toekomstige leden niet alleen een hoog wetenschappelijk gehalte, maar ook een Vlaamsgezind engagement (oktober 1936). Regelmatig berichtte ze tijdens de jaren 1930 over de bevoordeling van Franstalige onderzoeks- en onderwijsinstellingen en pakte ze uit met voorbeelden ten bewijze van de Vlaamse wetenschappelijke waarde.

De arts en hoogleraar Corneel Heymans Heymans, Corneel
De Gentse hoogleraar Corneel Heymans (1892-1968) won in 1938 de Nobelprijs voor geneeskunde. Over zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog ontstond controverse. Na 1944 was hij – naast zij... Lees meer (1892-1968), overigens lid van de Vereniging, spande in dat verband de kroon, vooral nadat hij in 1938 de Nobelprijs voor Geneeskunde en Fysiologie ontving. Andere bekende medewerkers waren bijvoorbeeld de advocaat-politicus Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer (1890-1985), de landbouwingenieur Amaat Dumon Dumon, Amaat
Amaat Dumon (1895-1978) heeft op twee wijzen naam gemaakt: als geneticus in het domein van zaad- en veeveredeling en als strijdend flamingant, op de bres voor de vernederlandsing van wete... Lees meer (1895-1978), de medicus Leo Elaut Elaut, Leon
Leon Elaut (1897-1978) was een Vlaamsgezinde hoogleraar geneeskunde aan de Gentse universiteit. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij wegens collaboratie veroordeeld tot twee jaar gevangenis... Lees meer (1897-1978), de etnoloog en volkskundige Frans Olbrechts Olbrechts, Frans
Frans M. Olbrechts (1899-1958) was een Vlaams filoloog, volkskundige en etnoloog, die met zijn wetenschappelijke werk, zijn waardering voor etnische kunst en zijn vernieuwende beleid als ... Lees meer (1899-1958), de geneeskundige en antropoloog Gustaaf Schamelhout Schamelhout, Gustaaf
Gustaaf Schamelhout (1869-1944) was een arts die zich ook cultureel engageerde. Vooral na de Eerste Wereldoorlog ontpopte hij zich tot een expert in de antropologie en rassenkunde. Die in... Lees meer (1869-1944), de classicus, filosoof en jezuïet Desideratus Stracke Stracke, Desideratus
Desideratus (Desideer) A. Stracke (1875-1970) was een jezuïet en literatuurhistoricus, die een invloedrijke rol speelde in de katholieke Vlaamse beweging en het Vlaams-nationalisme. ... Lees meer (1875-1970), de arts en farmacoloog Jozef van Caeckenberghe Van Caeckenberghe, Jozef
Lees meer (1895-1983) en de historicus en letterkundige August Vermeylen Vermeylen, August
August Vermeylen (1872-1945) was een schrijver, literatuur- en kunsthistoricus, en socialistisch senator. In het tijdschrift Van Nu en Straks, waarvan hij de leiding had, publiceerde hij ... Lees meer (1872-1945).

Groot-Nederlandse volksontwikkeling

Vanuit haar Dietse ambitie en om elke 'klein Vlaamse' connotatie te vermijden, wijzigde de redactie vanaf januari 1940 Wetenschap in Vlaanderen in Wetenschappelijke Tijdingen, een beslissing die al voor de oorlog was genomen. Meteen werd ook de aanpassing van de statuten van de Vereniging in Groot-Nederlandse zin voorzien. Na de laatste vooroorlogse editie van het blad in april 1940, verscheen het ingevolge de Duitse bezetting pas terug in november 1940. Reeds in het eerste bezettingsnummer werd gehamerd op de continuïteit van het blad. Associaties met de Nieuwe Orde werden zoveel mogelijk vermeden, hoewel ze niet geheel ontbraken en Goossenaerts enkele uitschuivers maakte. Ondanks de papierschaarste kon het blad, dankzij de bereidwillige verstrekking van papier door de uitgeverij Vonksteen, nog verschijnen tot en met mei 1944. Het was toen al een tijdje moeilijk om het hoofd redactioneel boven water te houden.

Na de oorlog liepen meerdere leden van de Vereniging voor Wetenschap, waaronder Goossenaerts zelf, veroordelingen op. Van september tot december 1944 werd hij geïnterneerd in het hechteniskamp van Lokeren. Hierdoor slaagde Goossenaerts er pas begin 1950 in, nadat hij in 1947 buiten vervolging was gesteld, Wetenschappelijke Tijdingen te hervatten. Hij sloot onmiddellijk weer aan bij de vooroorlogse traditie, een lijn waarvan tot 1980-1981 niet zou worden afgeweken. Net als tijdens de vooroorlog benadrukte Goossenaerts het organiseren van congressen. Die kwamen evenwel slechts moeizaam van grond en bereikten niet hun vooroorlogse impact. Opvallend was dat algemene mededelingen omtrent wetenschappelijke activiteiten meer publicatieruimte gingen innemen dan essays en de invoering van de nieuwe rubriek “Exacte wetenschappen”. In het besef dat er zich een internationaliserings- en specialiseringsproces aan het voltrekken was, schaarde Goossenaerts zich nog gedrevener achter een ‘nationale wetenschap’ met als voornaamste aandachtspunten de filologie, de geschiedenis en het volksleven. Het leidmotief van bij de nieuwe start in 1950 bleef hetzelfde als in 1935, met name de volksontwikkeling. Het redactioneel engagement blijkt uit de wijze waarop het Vlaams en Nederlands verleden in het blad werden gecultiveerd, ook het recente verleden. De betekenis van de gelaakte collaboratie werd gerelativeerd via suggestieve bijdragen over collaboratie in de periode rond de Franse Revolutie.

Typerend voor het tijdschrift in deze 'voorkritische periode' zijn de veelvuldige referenties aan een 'groots verleden', waarbij dankbaar werd teruggegrepen naar de Guldensporenslag Guldensporenslag
De Guldensporenslag was een veldslag op de Groeningekouter nabij Kortrijk op 11 juli 1302. Hierbij werd het Franse ridderleger verslagen. De slag kreeg in de Vlaamse beweging een symbolis... Lees meer als een ‘schitterende overwinning (...) (die) onze Dietsche beschaving voor eeuwen heeft gered’. Tot de Dietsers of Groot-Nederlanders rekende de redactie niet enkel de inwoners van het huidige Vlaanderen en Nederland, maar ook de ‘stamgenoten’ die elders een ‘min of meer kompakte groep’ uitmaakten (januari 1952). De taal achtte ze daarbij van secundair belang. Het Grootneerlandisme van de redactie had een etnische basis, die ze terugvoerde op de Franken (mei 1955). In het verlengde van haar Grootnederlandse opvattingen kan de irredentistische taal van Vital Celen Celen, Vital
Lees meer ten aanzien van Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer , ‘door en door Diets’, gezien worden. Heymans riep de studenten op een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een natiebesef in Benelux Benelux
Het begrip Benelux verwijst naar de intergouvernementele samenwerking tussen België, Nederland en Luxemburg na de Tweede Wereldoorlog. Het concept kon op verschillende tijdstippen op bijz... Lees meer -verband. Wat de Vlamingen, Nederlanders en a fortiori de Luxemburgers, Walen en Frans-Vlamingen hierover dachten, was blijkbaar zijn zorg niet.

Dit is kenmerkend voor de ideeën van Goossenaerts, Heymans en hun geestesgenoten: nergens getuigen ze van enige kritische zin omtrent het democratische draagvlak van hun Groot-Nederlands project. Vanuit het Groot-Nederlands perspectief werd tevens gepleit voor een strak houden van de banden met de Afrikaners. Dit kreeg vooral zijn neerslag in de rubriek ‘Zuid-Afrika’. Het Groot-Nederlandse standpunt werd in een nog ruimer perspectief geplaatst door de sterke aandacht voor het Nederduits - vooral in de rubriek ‘Duitse kroniek’. Het bindend element van deze entiteiten was het 'volkswezen' dat luidens meerdere bijdragen geacht werd doordrenkt te zijn van spiritualiteit en mystiek (zie bijvoorbeeld november 1951). Ter promotie van de Noord-Zuid toenadering werden Nederlandse prestaties positief in de verf gezet.

Vanuit haar Grootnederlands standpunt en haar streven naar taalhomogeniteit schaarde de redactie van het blad zich achter het gebruik van het Algemeen Beschaafd Nederlands in het onderwijs. Met onder meer Guido Geerts nam het stelling tegen Vlaamse particularisten zoals R. Emmermann. Van bij de nieuwe start ijverde het blad voor de verdere vernederlandsing van het hoger onderwijs Hoger onderwijs
De evolutie van het Vlaamse hoger onderwijs werd gekenmerkt door een moeizame vernederlandsingspolitiek, gaande van het vroegste verschijnen van Nederlandstalig onderwijs tot de integrale... Lees meer in Vlaanderen en stelde, net als tijdens de jaren 1930, de achteruitstelling van het Nederlandstalige onderzoek aan de kaak. Het blad vertolkte voorts alle belangrijke Vlaamsgezinde eisen: de vastlegging van de taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer en 'Leuven Vlaams'. De Franstalige opmars in het Brusselse werd na de afwikkeling van de Leuvense kwestie het voornaamste politieke strijdpunt van de redactie.

Na Jozef Goossenaerts

Na het overlijden van Goossenaerts op 6 december 1963 volgde van januari tot oktober 1964 een publicatiepauze. Als redactiesecretaris werd hij opgevolgd door de germanist en hoogleraar Michel Hanot (1926-2011), toen al jaren actief in de redactie. Hanot trok de lijn van voorganger Goossenaerts door, maar verminderde wel de publicatiefrequentie. Einde 1967 trad Hanot terug voor Gilbert de Smet De Smet, Gilbert
Germanist Gilbert de Smet (1921-2003) was hoogleraar aan de Universiteit Gent. Hij was voorzitter van de Vereniging voor Wetenschap en redactiesecretaris van Wetenschappelijke Tijdingen.... Lees meer (1921-2003), eveneens germanist en hoogleraar. Ondanks zijn relatief korte tijd als redactiesecretaris kan Hanot niet louter als een overgangsfiguur worden gezien, omdat hij zowel inhoudelijk als vormelijk vernieuwde. Voor het eerst werd er een effectieve, uitgebreide redactieraad met leden van diverse disciplines gelanceerd.

Eenmaal aan het roer verminderde De Smet de publicatiefrequentie verder tot jaarlijks vijfmaal vanaf de jaargang 1973 en viermaal vanaf de jaargang 1977. Ruim tien jaar lang hield hij de vertrouwde koers van Wetenschappelijke Tijdingen aan. Zo toonde hij zich ontvankelijk voor de strijdbare Vlaamse politieke stromingen van zijn tijd met focus op de aanmoediging van de universitaire uitbreiding en de systematische vernederlandsing van de federale wetenschappelijke instellingen. Dat zou veranderen na het overlijden van twee oudgedienden van de Vereniging voor Wetenschap, met name haar voorzitter Amaat Dumon Dumon, Amaat
Amaat Dumon (1895-1978) heeft op twee wijzen naam gemaakt: als geneticus in het domein van zaad- en veeveredeling en als strijdend flamingant, op de bres voor de vernederlandsing van wete... Lees meer in maart 1978 en afgevaardigd beheerder kunsthistoricus en hoogleraar Jozef Duverger in augustus 1979.

De Smet nam de vrijgekomen functies over en drukte begin 1980 een ingrijpende hervorming door. De focus werd voortaan gericht op de historiografie van de Vlaamse beweging, waartoe vanaf de jaargang 1981 de aanvullende ondertitel ‘op het gebied van de geschiedenis van de Vlaamse beweging’ werd toegevoegd. Met de heroriëntatie speelde De Smet in op de veranderingen in het Vlaamse wetenschapsbedrijf. In samenhang met de institutionele evolutie was de Vlaamse universitaire en academische wereld explosief gegroeid, waardoor de nood aan de promotie van de wetenschapsbevordering in algemene zin wegviel. Hoofdredacteur De Smet motiveerde de stap ook als een antwoord op de onvolkomen kennis van jongeren omtrent de geschiedenis van de Vlaamse beweging en de Vlaamse gemeenschap.

Historiografie van de Vlaamse beweging

Nu waren er sinds 1959 in toenemende mate geschiedwetenschappelijke bijdragen over de Vlaamse beweging opgenomen, in de jaren 1970 met een stroom aan artikelen over het activisme en de Groot-Nederlandse beweging van de Nederlandse historicus Lammert Buning Buning, Lammert
De Nederlander Lammert Buning (1914-1979) ontwikkelde zich vanaf de late jaren 1960 tot een belangrijke, zij het controversiële historicus van de Vlaamse en de Groot-Nederlandse beweging,... Lees meer . Ook buiten Wetenschappelijke Tijdingen was het aantal publicaties over de geschiedenis van de Vlaamse beweging vanaf het einde van de jaren 1950 fors toegenomen met onder meer Het Vlaams-nationalisme. 1914-1940 door Arie W. Willemsen Willemsen, Arie W.
De Nederlandse historicus Arie Wolter Willemsen (1930-2003) was een specialist inzake de geschiedenis van de Vlaamse beweging in het algemeen en van het Vlaams-nationalisme tijdens het in... Lees meer (1930-2003), de Geschiedenis van de Vlaamse gedachte en 25 jaar Vlaamse beweging, 1914-1939 door Hendrik Elias Elias, Hendrik
Hendrik Elias (1902-1973) was een historicus en Vlaams-nationalistisch politicus die als leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond collaboreerde met de Duitse bezetter tijdens de Tweede W... Lees meer , de Encyclopedie van de Vlaamse beweging (EVB), de reeks 20 eeuwen Vlaanderen, de publicaties van Arthur de Bruyne De Bruyne, Arthur
Arthur de Bruyne (1912-1992) was een Vlaams-nationalistisch geëngageerde kroniekschrijver en historicus van de Vlaamse beweging, die met zijn vele publicaties in belangrijke mate bijdroeg... Lees meer , Max Lamberty Lamberty, Max
Max Lamberty (1893-1975) was een politiek en sociaal filosoof, die theoretisch werk over de grondslagen van de Vlaamse beweging leverde. Lees meer , Herman Todts Todts, Herman
Herman Todts (1921-1993) trad in het publieke leven in solidaristische Diets-nationalistische kringen. Nadien ijverde hij voornamelijk voor amnestie, werd hij politicus voor de Christelij... Lees meer en anderen. Een belangrijke aanzet om Wetenschappelijke Tijdingen meer op het historiografische spoor te leiden was gegeven door de Germanist en redactielid Ludo Simons Simons, Ludo
Ludo Simons (1939) is emeritus hoogleraar en stond aan het hoofd van het Letterenhuis, de Antwerpse Stadsbibliotheek en de Antwerpse universiteitsbibliotheek. Lees meer . De toenmalige adjunct-conservator van het Archief en Museum voor het Vlaamse Cultuurleven Letterenhuis
Het Letterenhuis in Antwerpen werd in 1933 opgericht en is verantwoordelijk voor het conserveren en ontsluiten van het literaire erfgoed in Vlaanderen. Het archiveert literaire nalatensch... Lees meer in Antwerpen (AMVC, het huidige Letterenhuis) had een belangrijke rol gespeeld in de totstandkoming van de Encyclopedie van de Vlaamse beweging (EVB).

Bij de totstandkoming van de EVB hadden twee stromingen in de historiografie van de Vlaamse beweging op elkaar ingegrepen: de ‘Selbstversorgers’ of de geschiedschrijvers uit de beweging zelf met onder meer De Bruyne en Elias enerzijds en de groeiende ‘demythologisering’ via de academische wereld waarin een nieuwe generatie van historici een kritische rol opnam.

Om tegemoet te komen aan de eisen van een wetenschappelijke geschiedschrijving en de vereiste objectiviteit werd een nieuwe, pluralistisch samengestelde, redactie gevormd bestaande uit vooral aan de universiteiten van Gent en Leuven verbonden historici en taalkundigen gespecialiseerd in de geschiedenis van de Vlaamse beweging en de Nederlandstalige cultuur. Zo kwamen naast De Smet, Hanot en Simons de literatuur-historica Ada Deprez (Gent) en de historici Lode Wils Wils, Lode
Lode Wils (1929) is een emeritus hoogleraar eigentijdse geschiedenis. Hij publiceerde voornamelijk over het katholieke flamingantisme en is een van de belangrijkste geschiedschrijvers van... Lees meer (Leuven), Louis Vos (Leuven), Karel van Isacker Van Isacker, Karel
Karel van Isacker (1913-2010) was priester van de Sociëteit van Jezus, historicus, publicist, hoogleraar UFSIA, advocaat, volksvertegenwoordiger voor de katholieke partij (1919) en minist... Lees meer (Antwerpen), Romain van Eenoo (Gent) en Romain Vanlandschoot aan boord, in 1986 aangevuld met Pieter van Hees (Utrecht). De vroegere redactie werd omgedoopt in een Comité van aanbeveling, dat met enkele persoonlijkheden zou worden aangevuld (januari-februari-maart 1981).

Twee decennia lang zouden de ‘Leuvenaars’ Wils en Vos het tijdschrift in grote mate dragen met niet alleen eigen bijdragen, maar ook onderzoeksresultaten van studenten. Dat de ‘Leuvenaars’ een verzoenende historiografie afwezen leidde in de redactieraad en daarbuiten meermaals tot wrijvingen. De buitenwacht en dan vooral bij het Vlaams-nationalisme betrokken abonnees betoonden zich soms schriftelijk mistevreden over bijdragen. Altijd was er voldoende kopij voorhanden, maar de thematische en chronologische spreiding was niet ideaal. De perioden van het interbellum en de Tweede Wereldoorlog waren oververtegenwoordigd. Van literair-historische bijdragen was vrijwel helemaal geen sprake en ook de sociaaleconomische thematiek bleef onderbelicht.

Met ingang van de jaargang 1994 nam historicus Frans-Jos Verdoodt Verdoodt, Frans-Jos
Historicus Frans-Jos Verdoodt (1939) specialiseerde zich in de geschiedenis van het daensisme en van de Vlaamse beweging. In 1984 was hij de gangmaker achter de oprichting van het ADVN, w... Lees meer de fakkel als redactiesecretaris over van De Smet. In 1995 werden Bruno de Wever en in 1999 Machteld de Metsenaere in de redactieraad opgenomen. Dankzij Verdoodt, gedelegeerd beheerder van het ADVN, kon het tijdschrift voortaan bogen op het gastheerschap en de logistieke ondersteuning van deze instelling. In de loop van de jaren vergrootte het ADVN nog zijn engagement. Bij de ontbinding van de Vereniging voor Wetenschap in 2004 nam de archief- en onderzoekinstelling de rol van uitgever over en werd het tevens eigenaar van de titel van het tijdschrift. Sinds 2006 heet het tijdschrift Wt. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging.

Om het tijdschrift te promoten organiseerde de redactie meerdere colloquia. In 1992 was er met steun van de Marnixring Marnixring
De Marnixring is een Vlaamse serviceclub. Vlaamsgezindheid is een essentieel onderdeel van de club, maar ook dienstvaardigheid, vriendschap en dienstbetoon staan centraal. Lees meer het colloquium ‘De geschiedschrijving van de Vlaamse beweging sedert 1975’ en in 1995 ‘Herman Van den Reeck en de anti-burgerlijke strekking van de Vlaamse beweging na de Eerste Wereldoorlog’. In 2004 organiseerde ze een derde colloquium ‘Nationale bewegingen & geschiedschrijving’ waarmee ze de grenzen van het Vlaams-nationalisme en de Vlaamse beweging overschreed en zich richtte op het theoretische en vergelijkende aspect van de geschiedschrijving met betrekking tot het nationalisme en nationale bewegingen in Europa. In 1998 bekroonde het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer (ANV) de redactie met een Visser-Neerlandia prijs Visser-Neerlandiaprijs
De Visser-Neerlandiaprijzen worden sinds 1955 uitgereikt door de Vlaams-Nederlandse culturele organisatie het Algemeen-Nederlands Verbond en hebben betrekking op de gebieden cultuur, maat... Lees meer .

Internationalisering en verengelsing van het wetenschapsbedrijf

Medio 2008 uitte Verdoodt zijn tevredenheid over de verbeterde vormgeving, de thematische verbreding en de verruiming van het auteursbestand. Tezelfdertijd vestigde hij ook de aandacht op de nadelige impact van de verengelsing. Redactielid Bruno de Wever had enkele jaren eerder in De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer al gesteld dat de menswetenschappen financiële middelen en bijgevolg ook inhoudelijke mogelijkheden mislopen omdat de universitaire overheden onderzoek dat niet leidt tot Engelstalige publicaties ‘bestraffen’.

De redactie bleef ook de navolgende jaren pleiten voor een blijvende Nederlandstalige wetenschapsbeoefening. Op 21 oktober 2010 wijdde het tijdschrift ter gelegenheid van zijn 75-jarig bestaan een wetenschappelijke bijeenkomst aan de thematiek rond de uitdagingen voor Nederlandstalige historische tijdschriften in tijden van globalisering en digitalisering.

De redactie kantte zich tegen de doorgedreven verengelsing, maar niet tegen de internationalisering van het wetenschapsbedrijf. Integendeel, vanaf 1 januari 2010 liet ze zich ondersteunen door een internationale adviesraad. Tegelijkertijd werd ook een tandje bijgestoken in het streven naar een inhoudelijke verruiming van het tijdschrift. Om die ambities te ondersteunen werden met Matthijs de Ridder, Maarten van Ginderachter en Antoon Vrints drie nieuwe redactieleden opgenomen.

Per 1 oktober 2023 bestaat de redactie uit Kevin Absillis (UAntwerpen), Koen Aerts (UGent), hoofdredacteur Bruno De Wever (UGent), Lieve Gevers (prof. dr. em. KU Leuven), Chantal Kesteloot, Ann Mares (directeur ADVN), Dirk Rochtus (KU Keuven), Andreas Stynen (KU Leuven), Kas Swerts (ADVN), Nico Van Campenhout, Luc Vandeweyer, Maarten Van Ginderachter (UAntwerpen), Romain Vanlandschoot, Frans-Jos Verdoodt (em. docent Hogeschool Gent), Louis Vos (prof. dr. em. KU Leuven), Antoon Vrints (UGent) en Lode Wils (prof. dr. em. KU Leuven).

Op 1 januari 2016 nam Frans-Jos Verdoodt afscheid als hoofdredacteur. Opvolger van Verdoodt was Bruno de Wever, redactielid sinds 1995.