Le Roy, Pol

Pol le Roy volgde twee jaar middelbaar onderwijs aan de Broedersschool in Bornem en studeerde van 1919 tot 1925 klassieke humaniora aan het Klein Seminarie van Mechelen Klein Seminarie van Mechelen
Het Klein Seminarie van Mechelen was een belangrijke onderwijsinstelling van het aartsbisdom Mechelen met humaniora en filosofieafdeling voor priesterstudenten. Ze speelde in de 19de eeuw... Lees meer . Nadien volgde Le Roy gedurende twee jaar de leergangen handels- en consulaire wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven. Hij werkte verder als vrij student en gaf Latijnse les aan de novicenafdeling van de paters conventuelen (1927-1928). Van 1928 tot 1930 werkte hij als boekhouder en vervolgens, tot het einde van de Tweede Wereldoorlog, was hij politiek bedrijvig. Vanaf 1951 werkte hij als vertaler, en van 1958 tot 1970 was hij bovendien poëzierecensent van het maandblad De Periscoop.

Vlaams-nationalisme en syndicalisme

Aan de Katholieke Universiteit Leuven was hij actief in de studentenclub Rupelgalm, in 1926-1927 was hij voorzitter van de Antwerpse Gouwbond, redactiesecretaris van Ons Leven Ons Leven
Ons Leven (1888) is een Leuvens studententijdschrift en het blad van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV). Lees meer (schuilnaam Rex), bestuurslid van het Katholiek Vlaamsch Hoogstudenten Verbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer (KVHV) en via die weg ook raadslid van het Dietsch Studenten Verbond Dietsch Studentenverbond
Het Dietsch Studenten Verbond was een van oorsprong Nederlandse nationalistische studentenvereniging, die in de periode 1922-1941 actief was in Nederland en Vlaanderen. Op haar hoogtepunt... Lees meer (DSV). Hij werkte in zijn geboortestreek Klein-Brabant nauw samen met Ward Hermans Hermans, Ward
Ward Hermans (1897-1992) was een Vlaams-nationalistische schrijver, journalist en politicus, die in de loop van het interbellum radicaliseerde in nationaalsocialistische zin. Tijdens de T... Lees meer , en richtte in die periode een aantal Vlaamsch-Nationale Wachten op. In 1930 werd hij voor het Vlaamsch Nationaal Vakverbond gewestsecretaris voor het arrondissement Oudenaarde-Ronse. Dit vakverbond, dat behalve in de streek van Aalst en Oudenaarde ook behoorlijk veel aanhang had in West-Vlaanderen, vormde eigenlijk de erfgenaam van de Daensistische syndicaten (zie Daensistische beweging Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer ). Le Roy deed er administratief werk voor en schreef artikels voor De Vlaamsche Syndikalist. Tevens werkte hij einde 1930 een tijdlang samen met de voormalige daensistenleider en activist Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer die de verschillende daensistische en Vlaams-nationale groepen uit Oost-Vlaanderen wilde bundelen in een Vlaams-nationale gouwraad. Maar Le Roy en Plancquaert kwamen spoedig met elkaar in conflict. In juli 1931 richtte Le Roy in Oudenaarde nog een Vlaamsch Nationaal Verweer op, maar kort nadien stapte hij over naar het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer (Verdinaso).

Bij het Verdinaso

Le Roy werd algemeen secretaris van het Verbond van Nationale Arbeiderssyndicaten Verbond van Nationale Arbeiderssyndicaten
Het Verbond van Nationale Arbeiderssyndikaten (NAS, augustus 1931–augustus 1934) was de vakbondsorganisatie van het Verdinaso en tevens de belangrijkste wervingsbasis van deze beweging. E... Lees meer (NAS) en na de ontbinding van het NAS, in augustus 1934, leider van het Verbond van Dinaso Corporaties Verbond van Dinaso Corporaties
Het Verbond van Dinaso Corporaties (VDC) was een corporatieve deelorganisatie van het Verdinaso, opgericht in 1934. Lees meer (VDC). Als dusdanig zetelde hij in de leiding van het Verdinaso. Vanaf 1935 gaf hij het VDC-blad Orde! Orde!
Orde! was het blad van het Verbond voor Dinaso-Corporaties (VDC). Het verscheen onder verschillende vormen van 1935 tot 1941. Lees meer uit. Orde! verscheen eerst als maandblad, later als weekblad-bijlage bij Hier Dinaso! Hier Dinaso!
Lees meer , dan tegelijkertijd als weekblad én maandblad, om uiteindelijk vervangen te worden door Het VDC-blad. Le Roy schreef ook een aantal brochures waarin de politieke en corporatieve ideeën van het Verdinaso voor een breder publiek werden vertaald. Zo verschenen achtereenvolgens Wat is en wil het Dinaso (1932-1933), een soort kennismakingsbrochure met het Verdinaso, Alarm over het land (1936), dat een scherpe aanval vormde tegen de regering Van Zeeland Van Zeeland, Paul
Toen hoogleraar en bankier Paul van Zeeland (1893-1973) tussen 1935 en 1937 aan het hoofd stond van de Belgische regering, werden onder andere de taalwet in rechtszaken en een amnestiewet... Lees meer , Orde in België (1937), en Le Verdinaso et le Problème de l'Ordre corporatif (1938). Tevens verzorgde hij verschillende landdagbrochures en leverde hij kopij voor Hier Dinaso!. Ook had hij als waarnemer van het Verdinaso zitting in het jongerencomité van de Commissie voor Staatshervorming, waar onder meer baron Pierre de Wigny, Paul Struye Struye, Paul
Paul Struye (1896-1974) was een Belgisch jurist, katholiek politicus en raadgever in de entourage van koning Leopold III tijdens de bezetting. Struye toonde zich een vroege Belgische voor... Lees meer en ook Lode Claes Claes, Lode
Lode Claes (1913-1997) was een Vlaams-nationalistisch politicus, publicist en zakenman die een Vlaamse elite wilde vormen om de Vlaamse demografische meerderheid de leiding te laten nemen... Lees meer deel van uitmaakten. In 1939 werd hij hoofdredacteur voor Hier Dinaso! en in opvolging van Juul de Clercq De Clercq, Juul
Juul Declercq (1897-1955) was in de jaren 1920 actief in het Algemeen Christelijk Vakverbond en pleitte voor een toenadering tot de katholieke Vlaams-nationalisten. Vanaf 1931 vervulde h... Lees meer propagandaleider. Tijdens de ziekte van Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer in datzelfde jaar, werd hij secretaris-gevolmachtigde voor het Verdinaso.

Le Roy zat in 1939 op de lijn van Frantz van Dorpe Van Dorpe, Frantz
Lees meer , Jef van Bilsen Van Bilsen, Jef
Jef van Bilsen (1913-1996) speelde tijdens de jaren 1930 en in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog een leidende rol in het Verdinaso en stapte na de ontbinding van deze beweging in... Lees meer en Paul Persyn Persyn, Paul
Na een prominente rol te hebben gespeeld in de Gentse studentenbeweging werd Paul Persyn (1912-1976) actief in het Verdinaso in Antwerpen, waar hij in toenemende mate een leidende functie... Lees meer die zware kritiek hadden op het gebrek aan organisatie binnen het Verdinaso, de passiviteit van Van Severen en het functioneren van Jef François François, Jef
Jef François (1901-1996) was als leider van de Dinaso Militanten Orde een kopstuk van het Verdinaso. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij commandant van de Dietsche Militie – Zwarte Br... Lees meer die in hun ogen onbekwaam was op organisatorisch en administratief gebied. Samen met Van Dorpe, Van Bilsen en Hubert Melis Melis, Hubert
Hubert Melis (1872-1949) was een Vlaamse auteur en ambtenaar. Hij was van 1895 tot 1918 ambtenaar bij de stad Antwerpen, waarna hij werd geschorst op beschuldiging van activisme. Lees meer ijverde hij er voor dat Van Severen zich kandidaat zou stellen bij de vervroegde verkiezingen voor Kamer en Senaat in april 1939, maar de Verdinaso-leider ging niet op hun pogingen in. In 1939 werd hij hoofdredacteur van Hier Dinaso!. en in datzelfde jaar werd hij tijdens de ziekte van Van Severen aangesteld als secretaris-gevolmachtigde van het Verdinaso.

Tweede Wereldoorlog

Le Roy was aanwezig tijdens de arrestatie van Van Severen op 10 mei 1940 in Brugge en werd op 13 mei 1940 zelf gearresteerd en naar Frankrijk gevoerd waar hij in het gevangenenkamp van St.-Cyprien terechtkwam (zie Spooktreinen Spooktreinen
Het begrip Spooktreinen verwijst naar de wegvoering van 2000 tot 3000 verdachten door de Belgische staatsveiligheid in mei 1940. De verdachten, waaronder een aantal prominente Vlaams-nat... Lees meer ). Na zijn terugkeer in de zomer van 1940 nam hij opnieuw zijn plaats in als leider van het VDC en in de raad van leiding. In het kader van de concentratiepogingen in het najaar van 1940 toonde Le Roy zich vooral voorstander van een aansluiting van het Verdinaso bij de pas opgerichte Algemeene-SS Vlaanderen Algemeene-SS Vlaanderen
De SS-Vlaanderen was een collaborerende militie tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Duitse SS. Ze ijverde voor de aanhechting van Vlaanderen bij Duitsland. Lees meer . Samen met Jef François verzette hij zich tegen de toenadering van andere leden van de Verdinasoleiding tot Belgisch-nationalistische groepen of personen uit het Belgische establishment. Dat leidde in januari 1941 tot een breuk in het Verdinaso, waarna François en Le Roy de leiding in handen kregen. Wat overbleef van het verbond sloot zich onder leiding van François en Le Roy in mei 1941 aan bij de Eenheidsbeweging-VNV (zie Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer ). Le Roy trad toe tot de Raad van Leiding en werd hoofdredacteur van De Nationaal-Socialist De Nationaal-Socialist
De Nationaal-Socialist (1941-1944) was het weekblad van de collaborerende Eenheidsbeweging-VNV. Lees meer . Al vlug kwam het evenwel tot een conflict vanwege Le Roys Groot-Germaanse ideeën, die niet met de officiële politiek van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) strookten. In september 1941 nam hij ontslag uit het VNV en in december 1941 werd hij propagandaleider benoemd in de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer (DeVlag) wat hij bleef tot eind 1943 Vanaf dan werd hij leider van het dan opgerichte hoofdambt 'Scholing' van DeVlag. Van einde 1941 tot begin 1943 was hij ook lid van de Algemeene-SS Vlaanderen.

In september 1944 vluchtte Le Roy met zijn gezin naar Duitsland. Hij zetelde er in de Vlaamsche Landsleiding Vlaamsche Landsleiding
Lees meer en droeg er de verantwoordelijkheid voor de propaganda. In die functie vertegenwoordigde hij de Landsleiding in het Europeesch Propagandabureau. In mei 1945 werd hij in Lüneburg gearresteerd. Op 16 oktober 1947 werd hij door de Krijgsraad ter dood veroordeeld, een straf die in beroep bevestigd werd door het Krijgshof. In juli 1948 – na een acht maanden durend verblijf in de dodencel – werd hij begenadigd en werd zijn straf omgezet in levenslange hechtenis. Op 15 september 1951 kwam hij voorwaardelijk vrij. Hij onthield zich verder van politieke actie.

Dichterschap

Als dichter werd Le Roy aanvankelijk sterk beïnvloed door het expressionisme van Paul van Ostaijen Van Ostaijen, Paul
Paul van Ostaijen (1896-1928) was een schrijver die met zijn poëzie, proza en kritische werk grote invloed heeft uitgeoefend op de Nederlandstalige literatuur. Zijn zoektocht naar een nie... Lees meer en Wies Moens Moens, Wies
Lees meer , en later door het surrealisme van de Franse schrijver en dichter André Breton. Zijn eerste dichtbundel – later door hem afgedaan als een ‘jeugdzonde’ - verscheen in 1928. Vanaf 1941 tot 1971 publiceerde hij in totaal zo’n 20 bundels. De strekking van zijn werk evolueerde van surrealistisch tot esoterisch en hermetisch, waarbij hij steeds probeerde ‘het wezen van het mysterie’ voelbaar te maken en waarbij een diepe afkeer sprak voor het al te oppervlakkige van de consumptiemaatschappij. In 1958 lag hij samen met de Waalse kunstschilder Aubin Pasque, de dichter-vertaler, André van Wassenhove, en de surrealistische dichter en schilder Marc Eemans aan de basis van het Centre International d'Actualité Fantastique et Magique, beter bekend als de Fantasmagique. De beweging van de Fantasmagie behield de drie hoofdbestanddelen van het surrealisme (vrijheid, liefde en poëzie), maar legde de nadruk op het esoterische en universeel-religieuze. Erkenning voor zijn werk kwam er onder meer in 1965 met de toekenning van de eerste Blanka Gijselen Gyselen, Blanka
Blanka Gyselen (1909-1959) was een Vlaams-nationalistische journaliste en dichteres. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapte ze in de collaboratie, waarbij ze haar nationaalsocialistische o... Lees meer -prijs.