Démocrate féderaliste indépendant

Werd opgericht op 11 mei 1964. Aan de wieg ervan stond het Rassemblement pour le Droit et la Liberté (RDL), dat zowat driehonderd professoren groepeerde uit Luik, Leuven en Brussel. De rechtstreekse aanleiding voor de oprichting van de nieuwe partij was de nieuwe taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer van 1963 (de vastlegging van de taalgrens Taalgrens
Het begrip ‘taalgrens’ verwijst in het algemeen naar een grens die twee bevolkingsgroepen die een verschillende taal spreken van elkaar scheidt en in het bijzonder naar de grens tussen he... Lees meer , de regeling inzake faciliteiten, het taalgebruik in bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer szaken), die in Franstalige middens op zeer veel ongenoegen stuitte. Vooral in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer zou de taalwetgeving objectief in het voordeel gaan spelen van de Nederlandstaligen, omdat zij in het bijzonder de tweetalige kaders zouden bezetten (onder meer die taken waarbij er rechtstreekse omgang is met het publiek) en omdat er in het algemeen meer functies zouden komen voor Nederlandstaligen. Ook de Marsen op Brussel Marsen op Brussel
De Mars(en) op Brussel waren twee flamingantische massabetogingen die in Brussel op 22 oktober 1961 en 14 oktober 1962 werden georganiseerd. Lees meer hadden in Franstalige middens vrees en ongerustheid gewekt.

Als diepliggende oorzaak voor de oprichting van een Brussels-Franstalige partij moet op de machtsevolutie in België gewezen worden. Zowel in Wallonië (in het bijzonder ten tijde van de stakingen van 1960-1961) als in Brussel voelden de Franstaligen goed aan dat zij in het Belgische kader niet meer aan het langste eind trokken, met de taalwetgeving en het niet plaatsvinden van de talentellingen Taaltelling
Talentellingen waren gekoppeld aan de tienjaarlijkse volkstellingen in België (1846-1947). De resultaten hadden grote gevolgen voor het taalstatuut van de gemeenten rond Brussel-hoofdsta... Lees meer als perfecte symbolen van die evolutie. Dat leidde zowel in Wallonië als in Brussel tot de oprichting van nieuwe politieke partijen.

Het FDF was meteen bijzonder succesrijk en wist talrijke mandatarissen van andere (traditionele) partijen af te snoepen. In het bijzonder de Brusselse afdelingen van de liberale partij Liberale partij
De verhouding tussen de liberale partij en het partijpolitieke liberalisme in België enerzijds, en de Vlaamse beweging anderzijds levert een gevarieerd en ingewikkeld beeld op dat evoluee... Lees meer , Parti de la Liberté et du Progrès (PLP), werden door het FDF grondig aangetast. De partij bouwde haar macht op een aantal zeer sterke gemeentelijke successen. In 1970 verzamelde zij 28% van de stemmen in de 19 gemeenten, en in 1976 was dat ruim 35%. Toch kreeg deze nieuwkomer bij de lokale coalitievorming weinig geschenken. Daar waar het FDF aan de macht kwam, moest het die macht veroveren via een absolute meerderheid. Het FDF leverde nooit meer dan 6 van de 19 Brusselse burgemeesters.

Het FDF boekte deze successen met een virulent anti-Vlaamse visie. De partij verzette zich met hand en tand tegen het principe van de verplichte tweetaligheid Tweetaligheid
Lees meer . Zij zwoer bij de vrijheid van het taalgebruik, ook voor ambtenaren en dienstverleners, en verdedigde eerder de tweetaligheid van diensten met eentalige personeelsleden. Het typevoorbeeld daarvan zijn ongetwijfeld de (onwettige) eentalige loketten die FDF-burgemeester Roger Nols Nols, Roger
Roger Nols (1922-2004) was een Belgisch politicus en burgemeester van Schaarbeek van 1971 tot 1989. Lees meer in het Schaarbeekse gemeentehuis had laten inrichten ( lokettenkwestie Lokettenzaak Schaarbeek
De Schaarbeekse FDF-burgemeester vulde de taalwetgeving in zijn gemeente verkeerdelijk in door geen tweetaligheid van de ambtenaar, zoals wettelijk voorzien, maar de tweetaligheid van de ... Lees meer ). Met deze visie ging het FDF ideologisch in tegen de geest van de taalwetgeving, en in de praktijk wist het de letter van de taalwetgeving zeer vaak te ontwijken.

Het FDF ging ook een rol spelen in de nationale politiek: het had behalve een visie op de taalwetgeving ook een visie op de inrichting van de Belgische staat. Die kwam er – niet zonder moeite – pas vanaf 1970. Het FDF ging dan nauwer samenwerken met het Waalse Rassemblement wallon Rassemblement Wallon
Lees meer (RW). Dat was niet evident; de samenwerking liep dan ook niet vlot. Het Rassemblement wallon streefde immers naar een autonoom Waals gewest en vertoonde daarbij weinig interesse voor het niet-Waalse Brussel. Wat het FDF en het RW kon binden in een strategische alliantie, was hun verzet tegen l'état belgo-flamand Naast de Waalse regio, die vooral economisch haar lot in eigen handen wou nemen, pleitten FDF en RW dan ook voor Brussel als een volwaardig derde gewest. Voor het FDF betekende dit dat Brussel zelf zijn taalpolitiek kon gaan voeren en dat de grote Franstalige meerderheid in Brussel niet meer zou moeten wijken voor de Nederlandstalige meerderheid in België. Aldus beleed het FDF een federalisering met zijn drieën. Het centrale Brusselse gewest moest echter ook uitgebreid worden met gemeenten uit de rand die inmiddels duidelijk overwegend Franstalig waren geworden. Het FDF wilde de bevolking daarover zelf in referenda laten beslissen. Vrijheid om te kiezen was hier opnieuw de centrale gedachte.

Het FDF nam in 1977 voor het eerst deel aan een nationale regering. Het was een van de zes partijen die het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer afsloten. Het FDF was daarbij relatief soepel geweest en had het idee van een echte uitbreiding van Brussel moeten ruilen voor het inschrijvingsrecht in een beperkt aantal gemeenten en wijken. Het enorme verzet dat in Vlaanderen tegen het Egmontpact rees, in het bijzonder tegen de regeling voor de Brusselse Rand Vlaamse Rand
De Vlaamse Rand omvat de negentien gemeenten grenzend aan Brussel of aan een faciliteitengemeente. De relatie tot Brussel leidt er tot specifieke uitdagingen. Lees meer , liet het FDF echter toe deze regeling als een overwinning voor te stellen. In tegenstelling tot de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer (VU) werd het FDF in 1978 electoraal dan ook niet afgestraft. De partij zou nog in de regering blijven tot 1980, dankzij de steun van de Parti social chrétien en vooral van de Parti socialiste, die een tijdlang het principe verdedigden dat de grootste partij van elk gewest de basis van de regering moest vormen. De onbuigzame houding van het FDF in de regering noopte premier Wilfried Martens Martens, Wilfried
Lees meer in januari 1980 ertoe de ministers aan te manen ontslag te nemen.

De staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer en van 1980, 1988 en 1993 zijn derhalve zonder het FDF gebeurd. De partij is sinds 1980 wat op de dool, zonder dat ze daarom verdwijnt. Haar rol in de nationale politiek is uitgespeeld. Op het gemeentelijk vlak blijft het FDF sterk in een aantal Brusselse gemeenten (Watermaal-Bosvoorde, Sint-Lambrechts-Woluwe, Oudergem), waar het zich vooral als een goede gemeentelijke beheerder profileert, eerder dan als een anti-Vlaamse partij. Op het niveau van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest werd opgericht in 1989. Het wordt bestuurd door de Brusselse Hoofdstedelijke Raad en de Brusselse regering. Lees meer participeert het FDF sinds 1989 aan het bestuur. Het werpt zich ook daar op als een goed beheerder van de regio. Daarmee is niet gezegd dat het FDF geen taalpartij meer is. De taalwetgeving blijft deze partij als een probleem ervaren. Ze wordt nog overtreden en omzeild daar waar het kan. De rechten van de Franstaligen in de rand blijven een eis van het FDF. Maar in de praktijk heeft het FDF zich bij de realiteit neergelegd en leeft het met een situatie die er niet uitziet zoals gewenst: Brussel is géén eentalig Frans gewest, de taalwetgeving is nog steeds van kracht, de periferie ligt in het Vlaamse Gewest Vlaams Gewest
Het Vlaams Gewest (sinds 1980) is een politieke deelstaat waarvan de bevoegdheden betrekking hebben op grondgebonden aangelegenheden zoals ruimtelijke ordening, leefmilieu en economisch b... Lees meer , de Vlaamse Gemeenschap Vlaamse Gemeenschap
De Vlaamse Gemeenschap (1980) is een van de drie gemeenschappen in België (naast de Franse en Duitstalige Gemeenschap) die bevoegd is voor de zogenaamde ‘persoonsgebonden aangelegenheden’... Lees meer is aanwezig in Brussel. ( Waalse Beweging Waalse beweging
De Waalse beweging ontstond op het einde van de 19e eeuw en heeft zijn wortels in een culturele, politieke en taalkundige dimensie. Ze was verdeeld in verschillende stromingen, waarvan de... Lees meer , federalisme Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer ).