Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Gent

Lange traditie met wisselend succes in het studentenleven aan de universiteit Gent

Het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Gent is een vereniging van de katholieke Vlaamse studenten aan de universiteit Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer . De eerste groepering van katholieke studenten aan de Rijksuniversiteit  was de Vlaamsch Katholieke Gilde, opgericht in oktober 1887. Vanaf 1889 werd de naam Rodenbach's Vrienden Rodenbach's Vrienden (1887-1923)
Lees meer gehanteerd. Deze vereniging kan als de voorloper van het KVHV beschouwd worden. Toen in februari 1911 de eerste overkoepelende organisatie van Vlaamsgezinde katholieke universitairen werd opgericht, het Algemeen Katholiek Vlaamsch Hoogstudentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Lees meer van België, werden de Rodenbach's Vrienden de Gentse tak ervan. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer werden alle activiteiten gestaakt. Na 1919 werden de Rodenbach's Vrienden kortstondig heropgericht, alvorens tot KVHV te worden omgedoopt.

Over de stichtingsdatum en de eerste jaren van het KVHV is weinig bekend. Wel was het Verbond actief in de strijd tegen de Nolf-barak (1923). De symbiose tussen KVHV en het overkoepelende en invloedrijke Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) was een overkoepeling voor Vlaamsgezinde studentenverenigingen van verschillende universiteiten, gesticht door Leuvense en Gentse Vlaamse... Lees meer was in die periode wellicht zeer groot, want veel studentenleiders engageerden zich in beide verenigingen. Tijdens de jaren 1930 werd het windstil rond het KVHV-Gent. Het Verbond kende geen activiteiten meer tot in 1939. Op 8 maart 1939 werd het Gentse Verbond onder impuls van de uit Leuven overgekomen Ward Opdebeeck Opdebeeck, Ward
Ward Opdebeeck (1916-1996) speelde in de jaren 1930 een leidinggevende rol in de Vlaamsgezinde (katholieke) studentenbeweging aan de Gentse universiteit en stapte tijdens de Tweede Wereld... Lees meer heropgericht. Uit die herstichting blijkt dat het fel verdeelde en gepolitiseerde Gentse studentenleven rijp was voor een bundeling van alle katholieke en conservatieve krachten. In reactie op de agitatie van linkse en vrijzinnige studentenverenigingen wilde Opdebeeck een rechts blok van radicale Vlaamsgezinden tot stand brengen. Dat dit een geslaagde operatie werd, blijkt uit het snel stijgende ledenaantal, de uitgave van een eigen ledenblad Ons Verbond en de dominante rol die het KVHV speelde aan de Gentse universiteit. Het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer veroorzaakte een snelle ontbinding van het KVHV, dat als geheel opging in het met de bezetter collaborerende Gentsch Studenten Verbond (GSV) Gentsch Studenten Verbond
Het Gentsch Studenten Verbond (GSV) was de overkoepelende vereniging van de Vlaamse studenten aan de Rijksuniversiteit Gent tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees meer . Formeel bestond het KVHV tijdens de oorlog niet, maar onder de radar was er een continuïteit en veel ex-KVHV-leden vonden hun weg naar het GSV.

Vlaamse katholieke actie in de woelige jaren 1945-1966

De bevrijding in september 1944 en de turbulente repressiedagen zorgden voor een klimaat waarin een nieuw KVHV niet onmiddellijk kon gedijen. Op 19 maart 1945 kon het Gentse Verbond toch een nieuwe start nemen. Aanvankelijk stelde het heropgerichte KVHV zich pro-Belgisch en fel Leopoldistisch (zie Koningskwestie Monarchie
In deze bijdrage over de Belgische vorsten, van Leopold I tot en met Albert II (1831-2013), wordt gepeild naar hun oordeel over en aandeel in de ontwikkeling van de Belgische taalstrijd e... Lees meer ) op en weigerde het zich te bekennen tot een politieke partij. Wel legde het Verbond van in het begin de nadruk op het katholieke belang en op de strijd tegen het communisme. Vanaf 1946 werden de contacten met Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer , die traditioneel hecht waren, terug opgebouwd en keerde het Vlaams studentenverbond zich fel tegen het anti-Vlaamse sentiment van na de oorlog. Zo schaarden de KVHV-studenten zich unaniem achter het felle protest dat ten gevolge van de dynamitering van de IJzertoren IJzertoren
De IJzertoren is een Vlaamsgezind monument in Diksmuide, dat in 1928-1930 werd opgericht als eerbetoon aan de Vlaamse soldaten die sneuvelden aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoo... Lees meer (16 maart 1946) losbarstte. Gestadig groeide de KVHV-werking, evenals het ledenaantal dat na enkele jaren de 800 bereikte. Verder werd er een Katholiek Vlaamsch Oud-Hoogstudentenverbond (KVOHV) Katholiek Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond
Lees meer opgericht door onder meer Jef Colle.

Het jaar 1947 betekende de definitieve doorbraak van het hernieuwde Vlaams-nationalisme in het Verbond. Onder leiding van Wim Jorissen Jorissen, Wim (sr.)
Wim Jorissen (1922-1982) was een radicaal Vlaams-nationalistisch boegbeeld van de Volksunie (VU), die in de pioniersjaren van de partij en tot het midden van de jaren 1970 het succes en d... Lees meer nam het KVHV de repressie Repressie
Lees meer zwaar op de korrel en pleitte het volmondig voor amnestie Amnestie
Lees meer . Met deze terugkeer naar de oude Vlaams-nationalistische standpunten was de toon die overheersend zou blijven tot in de jaren 1960 gezet. Vooral de jaren 1950 leverden heel wat momenten op waarbij het KVHV zijn radicalisme ten volle kon veruitwendigen (de ontknoping van de Koningskwestie Koningskwestie
Constitutioneel, politiek en maatschappelijk vraagstuk rond de persoon en de houding van koning Leopold III tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees meer , de zogeheten Fosty-betoging in 1953, de schoolstrijd Schoolstrijd
Lees meer , de Rodenbachfeesten in 1956 en de actie voor het Nederlands taalgebruik op de Wereldtentoonstelling Wereldtentoonstelling van 1958
Naar aanleiding van de ondervertegenwoordiging van Nederlandstaligen bij de organisatie van de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel ontstond commotie vanuit het flamingantische midde... Lees meer van 1958). Op studentikoos vlak greep het KVHV terug naar de oude Rodenbachtraditie en zette het zich in om de sociale ontwikkeling van de Vlaamse studenten te behartigen. Het KVHV slaagde erin om gedurende een twintigtal jaar het Gentse naoorlogse studentenleven te domineren. Zeker op sociocultureel vlak speelden de KVHV'ers een voortrekkersrol, wat tot uiting kwam in de vele onderafdelingen van de vereniging: fanfare, toneelkring, vormingskring, volksdansgroep en kleinkunstatelier. Daarnaast publiceerde het KVHV twee- of driemaandelijks het zeer verzorgde tijdschrift Ons Verbond Ons Verbond
Lees meer (dat nog steeds verschijnt) en in sommige periodes wekelijkse of veertiendaagse mededelingenbladen.

Neergang vanaf midden jaren 1960 en heropleving sinds 1991

De jaren 1960 betekenden een nieuw keerpunt in de geschiedenis van het KVHV, dat vanaf 1962 de richting insloeg van het studentensyndicalisme en van een progressief flamingantisme. Het federalisme werd aangeprezen als een uitstekende weg om te komen tot de ‘doorbraak van een progressieve sociaal-economische politiek’. Op levensbeschouwelijk vlak bekende het Verbond zich tot een progressief christendom. Gaandeweg werd de klemtoon steeds meer gelegd op een levensbeschouwelijk pluralisme. Deze opstelling leidde tot tweespalt aangezien een deel van het KVHV zich niet wenste af te keren van de radicaal-Vlaamse en tevens rechts-katholieke traditie. Geleidelijk aan verzwakte de rol van het KVHV ten voordele van de Vlaams-Nationale Studentenunie (VNSU) Vlaams-Nationale Studentenunie (1958-1984)
De Vlaams-Nationale Studentenunie (VNSU), opgericht in 1958, was een studentenorganisatie aan de Vlaamse universiteiten die bij de Volksunie (VU) aanleunde en die haar hoogtepunt kende in... Lees meer . De VNSU vereniging oriënteerde zich op de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer , wat tot gevolg had dat het partijpolitieke Vlaams-nationalisme veel krachten aan het Verbond wegtrok. Een andere factor die meespeelde in de teloorgang van het KVHV was de steeds sterkere opkomst van het apolitieke Kultureel Konvent van de RUG, een groepering van studentenverenigingen die rechtstreeks in het culturele vaarwater van het Verbond ging opereren. Begin 1966 werd het KVHV door het presidium ontbonden.

In 1968-1969 besloten enkele studenten onder leiding van Vik van Brantegem Van Brantegem, Vik
Vik van Brantegem (1946) was in 1967 één van de oprichters van het Vlaams Aktiekomitee van Oost-Europa (VAKOE), waarmee hij zich opwierp voor de bevrijding van Sovjet-dissidenten. Hij wa... Lees meer met de steun van oud-presides en het Leuvense KVHV het Verbond terug op te richten. Het initiatief wortelde deels in de misnoegdheid die heerste binnen Vlaamsgezinde studentenkringen over de al te linkse koers die de meeste studentenverenigingen voeren, maar ook in de interne strubbelingen binnen de VNSU. Het KVHV verklaarde zich radicaal reformistisch en sprak zich uit tegen het 'revolutionaire gedoe'. Volgens de teksten uit deze periode wilde men in de 'dwaze kontestatietijd' terug de traditionele ideeën van de Vlaamse beweging formuleren. Zo knoopte het Verbond terug aan bij de oude eisen omtrent Voeren Voeren
Lees meer , Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer en amnestie Amnestie
Lees meer . Anderzijds bespeelde het KVHV ook de rechtse en katholiek-conservatieve viool en nam het anti-linkse en anti-progressieve standpunten in. Desondanks noemden de KVHV'ers zichzelf pluralistisch en democratisch, wat ook bleek uit de werking aan de universiteit. Het Verbond, dat de steun van de brede studentenbasis verloren had, poogde toch een Realpolitik te voeren en mee te spreken in de academische structuren. Zo werden er bijvoorbeeld standpunten ingenomen over huisvesting en een verbetering van de sociale voorzieningen.

Dat alles kon echter niet vermijden dat het volksnationalistische KVHV vanaf 1973 steeds meer in de invloedssfeer van extreemrechtse Rechts-radicalisme
De rechts-radicale traditie begon toen het Vlaams-nationalisme in het interbellum koos voor Nieuwe Orde en collaboratie. Na de oorlog evolueerde radicaal-rechts in Vlaanderen van nostalgi... Lees meer groeperingen als de Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1971-1983)
Lees meer en Were Di Were Di
Were Di vzw was een radicaal Vlaams-nationalistische actiegroep die vooral met haar tijdschrift Dietsland Europa het rechts-nationalistische gedachtengoed verspreidde in de jaren 1960 tot... Lees meer kwam te liggen. Onder preses Freddy Seghers bereikte het Verbond in 1974 een dieptepunt toen het als zondebok werd aangewezen voor een rel die uitgebroken was omtrent de opvoering van het toneelstuk Verschaeve van Bert Verhoye, dat de radicaal rechtse zijde in het harnas joeg. Het KVHV geraakte in een isolement, kwam op de achtergrond en verdween tijdens het academiejaar 1976-1977 van de universiteit. Een aantal van de toenmalige KVHV'ers speelde later een rol in het Vlaams Blok Vlaams Belang
Vlaams Belang is een radicaal-rechtse Vlaams-nationalistische partij, die in 1978 ontstond onder de naam ‘Vlaams Blok’, als verkiezingskartel van de Vlaamse Volkspartij en de Vlaams Natio... Lees meer (later: Vlaams Belang), mede doordat een aantal standpunten van het zieltogende KVHV sterk aanleunde bij die van het VB.

In 1984 werd door een aantal Vlaams-nationalistische studenten overgegaan tot de heroprichting van het KVHV. De vereniging bleef beperkt in omvang en slaagde er niet in een duidelijke positie aan de universiteit te verwerven. De werking viel in 1988 alweer stil.

Sinds 1991 is KVHV-Gent opnieuw actief. Zes jaar later werd de vereniging door de universiteit erkend. Het KVHV sloot dat jaar aan bij het Politiek en Filosofisch Konvent, dat alle politieke en filosofische studentenverenigingen van de universiteit Gent groepeert, en ondanks tegenstand van de linkse studentenverenigingen kon het lid blijven. Het KVHV-Gent profileert zich als Vlaams, los van de partijpolitiek, katholiek-conservatief met veel zorg voor de traditie en studentikoos met de uitgave van een Vlaamse studentencodex en jaarlijkse Uilenspiegelfeesten. Het steunde het Gents Studenten Korps, dat in zijn benaming verwees naar haar voorganger uit 1933 en kortstondig van 1998 tot 2007 het traditioneel-studentikoos leven uitdroeg. Het KVHV-Gent onderhield nauwe banden met onder andere Vlaams Belang Jongeren Vlaams Belang Jongeren
Vlaams Belang Jongeren (tot 2004: Vlaams Blok Jongeren) is sinds 1987 de politieke jongerenorganisatie van het Vlaams Belang, vroeger Vlaams Blok. Ze vertolkt de partijstandpunten met een... Lees meer en Schild & Vrienden, dat ontstaan is vanuit KVHV-Gent. De vereniging schuwt de controverse niet op de wekelijkse clubavonden, lezingen, debatten, discussieavonden en vormingsactiviteiten. Daarvan getuigen de Dag van de Rechts Europese Jeugd (2008) en meerdere activiteiten met sprekers als de gewezen voorzitter van het Franse Front Nationale Jean-Marie le Pen (2005), de Italiaanse nieuw-rechtse ideoloog en essayist Gabriele Adinolfi (2011), de flamboyante plastisch chirurg Jeff Hoeyberghs (2019) en anderen. Nadat sommige activiteiten initieel door de academische overheid van de UGent geweerd werden, trok het KVHV-Gent telkens naar de Raad van State en haalde gelijk. Het profiel van de sprekers tekende volgens critici wel de tendens dat het radicaal-rechtse discours van KVHV-Gent verhard is en doorspekt geraakt met racisme, homofobie en seksisme ... Het KVHV-Gent is sinds de jaren 1990 een kweekvijver voor politiek personeel van Vlaams Belang (VB) en in mindere mate N-VA, met naast Dries van Langenhove ook Vlaams Belang-politicus Jonas Naeyaert, Europarlementslid Tom Vandendriessche en anderen.