De Vlaamsche Kunstbode

De Vlaamsche Kunstbode werd in 1870 opgericht op initiatief van het relatief onbekende vijftal August Jozef Cosyn (1844-1881), Jozef Cornelis de Cort, Edmond (1841-1880) en Julius van Herendael (1846-?) en Victorien van de Weghe (1834-1900). Een aantal van de oprichters was lid van de Nederduitsche Bond Nederduitsche Bond
De Nederduitsche Bond (1861-1914) was een Antwerpse kiesvereniging die flamingantische katholieken en liberalen verenigde. De Bond was een invloedrijke machtsfactor binnen de Meeting, voo... Lees meer , een flamingantische fractie binnen de Antwerpse Meetingpartij Meetingpartij
De Meeting (1862-1914) was een Antwerpse politieke formatie die ontstond uit een coalitie van flaminganten, progressieve liberalen en katholieken. Ze liet zich kenmerken door een uitgespr... Lees meer . Het blad droeg als ondertitel Maandelijksch Tijdschrift voor Kunsten, Letteren en Wetenschappen en verscheen van oktober 1870 tot oktober 1913 in Antwerpen.

Tot aan zijn dood in 1881 werd de redactie waargenomen door de liberaalgezinde August Jozef Cosyn. Wie in de daaropvolgende jaren de redactie voerde, is onduidelijk. Pas vanaf jaargang 1886 staat Jan Boucherij Boucherij, Jan
Onderwijzer Jan Boucherij (1846-1911) was medewerker, hoofdredacteur en uitgever van diverse Vlaamsgezinde tijdschriften. Ook was hij actief als letterkundige. Lees meer , een vriend van Cosyn, uitdrukkelijk als redacteur vermeld. Medewerkers waren onder meer Maria Doolaeghe Doolaeghe, Maria
Lees meer , Pol Anri (1865-1953), Peter Benoit Benoit, Peter
Peter Benoit (1834-1901) was een Vlaamsgezinde componist en muziekpedagoog. Lees meer , August Bultynck (1844-1917), Désiré Claes Claes, Désiré
Désiré Claes (1836-1910) was werkzaam in het onderwijs. Hij was ook actief als publicist en literator en speelde van bij de oprichting een belangrijke rol in het Davidsfonds, waarvan hij ... Lees meer , Theophiel Coopman Coopman, Theophiel
Lees meer , Jan Frans van Cuyck Van Cuyck, Frans
Frans J. van Cuyck (1857-1952) was onderwijzer, schrijver en literair criticus. Als leraar aan de Stedelijke Normaalschool in Antwerpen oefende hij vooral door zijn inzet voor het algemee... Lees meer , Constant Jacob Hansen Hansen, Constant J.
Lees meer , Emanuel Hiel Hiel, Emanuel
Emanuel Hiel (1834-1899) was een Vlaamse dichter en schrijver. Als radicaal-democratische, vrijzinnige flamingant speelde hij een belangrijke rol in het Vlaamsgezinde verenigingsleven in ... Lees meer , Victor de la Montagne dela Montagne, Victor
Victor dela Montagne (1854-1915) was een Vlaamse dichter, bibliofiel en ambtenaar. Lees meer , Eugeen van Oye Van Oye, Eugeen
Eugeen van Oye (1840-1926) was een arts, dichter en toneelschrijver. Hij was de leerling van Guido Gezelle en vertoefde in de kringen van Peter Benoit. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was ... Lees meer , Gustaaf Segers Segers, Gustaaf
Gustaaf Segers (1848-1930) was een Vlaamse schrijver en leraar. Hij publiceerde zowel literair als pedagogisch werk. Lees meer , Reimond Stijns Stijns, Reimond
Onderwijzer Reimond Stijns (1850-1905) was betrokken bij het Vlaamse verenigingsleven in Brussel. Hij was auteur van romans, verhalen, novellen en toneelstukken en lag mee aan de basis va... Lees meer , Jacob Stinissen (1847-1913), Isidoor Teirlinck Teirlinck, Isidoor
Isidoor Teirlinck (1851-1934) was een Vlaamse onderwijzer en leraar, die literair actief was en zich bekwaamde in de volkskunde en de dialectologie. Samen met zijn zwager Reimond Stijns s... Lees meer , Omer Wattez Wattez, Omer
Lees meer , Victorien van de Weghe en vele anderen. Het tijdschrift stond ook ruim open voor debutanten, onder wie latere prominente figuren als Pol de Mont De Mont, Pol
Pol de Mont (1857-1931) was een dichter, essayist, folklorist, journalist, kunstcriticus en redenaar. In al zijn activiteiten gaf hij de Vlaamse strijd absolute prioriteit. Decennialang w... Lees meer in 1877 en Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer in 1878. Vanaf 1872 stuurden ook verschillende Nederlanders bijdragen in, met Frits Smit Kleine (1845-1931) een tijd lang als belangrijkste medewerker.

Cultuurnationalisme

Het tijdschrift was gedurende de eerste tien jaar een typische uiting van het zogenaamde cultuurnationalisme. Hierin speelde de medewerking van Cosyns vriend Peter Benoit een belangrijke rol. Onder invloed van Benoit verruimde de Vlaamsgezinde zaak in de jaren 1870 van een loutere taalstrijd naar een cultuurstrijd waarin niet alleen de taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer en de literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer , maar ook de muziek Muziek
Lees meer en de beeldende kunsten Beeldende kunst
De beeldende kunsten en de Vlaamse beweging onderhielden van 1830 tot vandaag een complexe en gelaagde relatie, die pendelde tussen gematigde sympathie, radicaal engagement en kritische a... Lees meer hun plaats kregen. Om die reden besteedde De Vlaamsche Kunstbode aandacht aan al deze kunstvormen en propageerde het tijdschrift de volksverbondenheid van de Vlaamse kunst. De kunst moest ‘waar, nationaal en volks’ zijn. Ze moest haar wortels in het volksleven zoeken en ‘een krachtigen hefboom der volksbeschaving’ worden. Benoit gaf in 1873 en 1874 in het tijdschrift zijn belangwekkende artikelenreeks ‘Over de nationale toonkunde’ uit. In navolging van zijn muziekfilosofie publiceerden Juliaan de Vriendt De Vriendt, Juliaan
Juliaan De Vriendt (1842-1935) was een pedagogisch en uitvoerend kunstschilder, die van 1894 tot 1900 kamerlid was voor de katholieke partij. In 1895 legde hij een wetsvoorstel neer voor ... Lees meer , Jan van Droogenbroeck Van Droogenbroeck, Jan A.
Jan Amandus van Droogenbroeck (1835-1902) was een Vlaamse dichter en prozaschrijver. Hij schreef vaak onder het pseudoniem Jan Ferguut. Lees meer en Arthur Cornette Cornette, Arthur
Arthur Cornette (1852-1907) was een Vlaamsgezinde liberaal. Hij lag aan de basis van de loge Marnix van Sint-Aldegonde, waar het Nederlands vanaf het begin de voertaal was. Lees meer artikelen over de noodzaak van volksverbonden beeldende kunsten.

Na Cosyns’ dood maakte zijn vriend Jan Boucherij van het tijdschrift geleidelijk aan een louter literair blad en een thuishaven voor een generatie conservatieve auteurs die, ondanks de literaire vernieuwing van de tachtigers en negentigers, vasthield aan de zekerheden van een traditionele kunst. Daarbij kreeg het tijdschrift onder invloed van de in katholieke richting geëvolueerde Boucherij steeds meer de medewerking van uitgesproken katholieken, ook van de jongere generatie. Verder nam de aandacht voor de Vlaamse beweging opvallend toe en publiceerde het tijdschrift artikelen over de Vlaamse studentenbeweging Studentenbeweging
Lees meer , de Vlaamse landdagen, de Nederlansche Taal- en Letterkundige Congressen Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer , de taal in het gerecht en de activiteiten van de Koninklijke Vlaamse Academie Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer . Na de dood van Boucherij in 1910 raakte het tijdschrift in moeilijkheden en hield de publicatie eind 1913 op te bestaan.