Vandekerckhove, Michiel

Michiel Vandekerckhove deed zijn humaniorastudies aan het Sint-Jozefscollege in Tielt, dat hij in 1927 verliet als laureaat. Zowel beïnvloed door de Vlaamsgezinde retoricaleraar Jeroom Pieters als door principaal Georges Colle, vertrok Vandekerckhove naar Leuven en behaalde in 1929 het licentiaat in de thomistische wijsbegeerte en in 1932 het doctoraat in de rechten.

Van de jaren 1930 tot de Tweede Wereldoorlog

Vanuit het Leuvense Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Leuven K
Het Katholiek Vlaamsch Hoogstudenten Verbond (KVHV) werd opgericht in 1902 onder de benaming Vlaamsch Verbond als eerste Vlaamse studentenkoepel aan de Katholieke Universiteit Leuven, een... Lees meer (KVHV) werd hij in oktober 1931 in opvolging van Alfons Vranckx Vranckx, Alfons
Alfons Vranckx (1907-1979) was een hoogleraar rechten en een socialistische politicus met een Vlaamsgezinde overtuiging, die zich op diverse gebieden inzette voor de ‘Vlaamse zaak’, maar ... Lees meer voorzitter van de Vereeniging voor Volkenbond en Wereldvrede (onder leiding van de professoren Prosper Poullet Poullet, Prosper
Hoewel hij afkomstig was uit een Franstalig aristocratisch milieu, realiseerde de katholieke burggraaf Prosper Poullet (1886-1937) mee de eentaligheid van Vlaanderen en leidde hij de eers... Lees meer , Alfons van Hove Van Hove, Alfons
Lees meer en Fernand van Goethem Van Goethem, Fernand
Fernand van Goethem (1895-1974) was een Leuvense hoogleraar, die een belangrijke impuls heeft gegeven aan de beoefening van de sociale en politieke wetenschappen in het Nederlands in Vlaa... Lees meer ). Onder zijn voorzitterschap deden zich enkele opmerkelijke gebeurtenissen voor, onder meer de voordrachten van Gerard Walschap Walschap, Gerard
Gerard Walschap (1898-1989) was een Vlaamse auteur. Lees meer , de Nederlandse dichteres Henriette Roland Holst en de Nijmeegse dominicaan pater Joannes Kors. De Vereeniging opereerde volledig buiten het traditionele KVHV.

In 1933 vestigde Vandekerckhove zich als advocaat in Moeskroen. Samen met Robrecht Stock (1904-2000), retoricaleraar aldaar (1930-1936), bestreed hij er de gevolgen van de als anti-Vlaams ervaren talentelling Taaltelling
Talentellingen waren gekoppeld aan de tienjaarlijkse volkstellingen in België (1846-1947). De resultaten hadden grote gevolgen voor het taalstatuut van de gemeenten rond Brussel-hoofdsta... Lees meer van 1930. Kort nadien, in 1934, verhuisde hij naar Kortrijk en burgerde zich snel in het Vlaamse verenigingsleven in, onder andere in het bestuur van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer . Een verzoek van Jeroom Leuridan Leuridan, Jeroom
Jeroom Leuridan (1894-1945), leraar en advocaat, was van 1929 tot 1944 parlementslid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), en vanaf 1934 VNV-gouwleider van West-Vlaanderen. Hij was een ... Lees meer om een politiek mandaat op te nemen voor het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) wees hij af; hij werd in 1936 plaatsvervanger van volksvertegenwoordiger Gustaaf Sap Sap, Gustaaf
Gustaaf Sap (1886-1940) was een invloedrijk en controversieel katholiek politicus, die op verschillende momenten in zijn leven een ministerpost bekleedde en vanaf 1929 tot zijn overlijden... Lees meer voor de katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer in Tielt (tot in 1939). In de kiescampagne van mei 1936 werd Vandekerckhove fel belaagd door de VNV-er Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer , die overigens een zetel veroverde.

Hoewel Vandekerckhove sterk onder de indruk was van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer van Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer , voornamelijk wat diens aanspraak op machtsverwerving in de Belgische staat betrof, bleef hij bij de katholieke partij. In de jaren 1936-1939 zette hij zich, via het Jeugdfront Jeugdfront
Jeugdfront was een politieke jongerenorganisatie in Vlaanderen, gesticht op 5 september 1937, en aanleunend bij de Katholieke Vlaamsche Volkspartij (KVV). Lees meer in voor een verregaande hervorming van de partij (de oprichting van federalistische structuren) en voor de realisering van een Dietse Aldietse beweging
De Aldietse Beweging van Constant J. Hansen streefde van in de 19de eeuw naar een taalkundige versmelting van het Nederlands met het Platduits. Hij onderstreepte de Dietsche taaleenheid ... Lees meer culturele en politieke eenheid. Inmiddels was hij actief betrokken bij de werking van West-Vlaanderen Taalgrens (1935) en de verdediging van Flor Grammens Grammens, Flor
Onderwijzer Flor Grammens (1899-1985) verwierf tijdens zijn leven grote bekendheid door zijn herhaalde en soms spectaculaire acties tegen de schendingen van de taalwetgeving. Lees meer voor de rechtbank (1936-1937). Op 13 februari 1937 richtte hij, samen met Paul-Felix Beeckman Beeckman, Paul-Felix
Paul-Felix Beeckman (1900-1978) was als student actief in het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond en het KVHV. Later engageerde hij zich binnen het VNV. Na de Tweede Wereldoorlog... Lees meer De Leie De Leie (1937-1939)
De Leie (1937-1939) was een katholiek Vlaams weekblad voor het arrondissement Kortrijk. Lees meer op, een katholiek Vlaams weekblad, dat aanleunde bij Nieuw Vlaanderen Nieuw Vlaanderen (1934-1944)
Nieuw Vlaanderen (1934-1944) had als uitgangspunt de eentaligheid van Vlaanderen. Door zijn federalistische stellingname midden jaren 1930 was het blad radicaler dan de katholieke partij ... Lees meer . In dit blad bepleitte hij de Vlaamsche Concentratie Vlaamsche Concentratie
Vlaamsche Concentratie (1935-±1940) was de naam voor de idee en de beweging die streefde naar de hergroepering van alle katholieke Vlamingen. Lees meer , de uitbouw van een corporatief bestel (corporatisme) en de vorming van een Vlaamse staat. Eind augustus 1937 staakte Vandekeckhove zijn medewerking. Hij was het niet eens met het staatscorporatisme dat Beeckman voorstond.

Na de meidagen van1940 weigerde Vandekerckhove in te gaan op het aanbod van Emiel Thiers Thiers, Emiel
Emiel Thiers (1890-1981) was van 1925 tot 1932 provicieraadslid voor het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond en van 1931 tot 1941 lid van de Raad van Leiding van het Verdinaso, waarvan h... Lees meer tot concentratie van de katholieke en nationalistische jeugdorganisaties. Hij zocht daarentegen contact met figuren als Tony Herbert Herbert, Tony
Tony Herbert (1902-1959) was een aanvankelijk radicaal Vlaams-nationalistische en vanaf medio jaren 1930 Belgischgezinde ingenieur en textielindustrieel met autoritaire opvattingen. Hij ... Lees meer , Albert de Clerck De Clerck, Albert
Albert de Clerck (1914-1974) behoorde tot de eerste lichting CVP-parlementairen. Als bevoegde minister zette hij zich in het bijzonder in voor de middenstand. Verder was De Clerck een van... Lees meer en Jos de Saeger De Saeger, Jos
Jos de Saeger (1911-1998) voerde als CVP-politicus in Mechelen en als minister van Openbare Werken een beleid van economische expansie en ijverde als partijleider voor een verregaande fed... Lees meer , stelde zich resoluut op tegen elke vorm van collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer en sloot zich aan bij de verzetsideeën van Herbert.

CVP-engagement en activiteit als publicist

In 1945 werkte Vandekerckhove intensief mee aan de oprichting van de Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer (CVP). Hij hielp mee aan de opstelling van het nieuwe partijprogramma, het zogenaamde 'kerstprogramma'. Hij aanvaardde geen politiek mandaat, maar werd redacteur van Het Westen, ‘Weekblad voor democratische elites’, een blad dat het politieke elan van de Vlaamse vleugel van de CVP onderbouwde. Hij speelde eveneens een belangrijke rol in de afwikkeling van de Koningskwestie Koningskwestie
Constitutioneel, politiek en maatschappelijk vraagstuk rond de persoon en de houding van koning Leopold III tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees meer . Als voorzitter van een door de partij aangestelde onderzoekscommissie (13 augustus 1950) concludeerde Vandekerckhove tot het falen van de CVP in de Koningskwestie. Op het congres van de partij (23 september) las hij een uitgebreid rapport voor dat eindigde met de zin: ‘België is gebouwd op het geduld van de Vlamingen’. Het partijbestuur was echter niet bereid Vandekerckhove te volgen, die de politiek vaarwel zegde.

Vandekerckhove werd daarna referendaris (1951-1970) en nadien voorzitter van de Kortrijkse rechtbank van koophandel. Zijn aandacht ging nu in de eerste plaats naar de problematiek van de katholieke actie. Hij zette zich in voor Vlaamsgezinde initiatieven, zoals de Kultuurraad voor Vlaanderen Kultuurraad voor Vlaanderen
De Kultuurraad voor Vlaanderen was een vereniging zonder winstoogmerk opgericht op 21 april 1959, omgevormd tot Interprovinciale Cultuurraad voor Vlaanderen vzw (ICV) op 31 januari 1976 e... Lees meer , de Stichting Lodewijk de Raet Stichting Lodewijk De Raet
De Stichting Lodewijk de Raet is een vormingsinstelling die in 1952 werd opgericht vanuit een Vlaamse, democratische, emancipatorische en pluralistische maatschappijopvatting en die – zij... Lees meer , de Orde van den Prince Orde van den Prince
De Orde van den Prince, opgericht in 1955-1956, is een Vlaams-Nederlands genootschap dat zich op diverse wijzen en via uiteenlopende bedrijvigheden inzet voor de Nederlandse taal en cultu... Lees meer , het Komitee voor Frans-Vlaanderen Komitee voor Frans-Vlaanderen
Het Komitee voor Frans-Vlaanderen is een vereniging zonder winstoogmerk, met als doel de bevordering van de Nederlandse taal en cultuur in Frans-Vlaanderen. Lees meer , de bescherming van het Nederlands in Komen Komen-Moeskroen
Beide gemeenten, Komen en Moeskroen, zijn nu gelegen in de provincie Henegouwen, maar behoorden tot 1963 tot de provincie West-Vlaanderen. De overheveling hebben ze te danken aan de resul... Lees meer . Voor de Stichting had hij het in 1955 over de vergissingen van de Vlamingen, voornamelijk het extreme nationalisme van het interbellum en de collaboratie rekende hij zwaar aan.

Een aantal jaren was Vandekerchhove ondervoorzitter van de raad van beheer van de Belgische Radio Radio
Lees meer en Televisie Televisie
Als geen ander massamedium heeft de televisie bijgedragen aan de vorming van de Vlaamse ‘verbeelde gemeenschap’. Terwijl de staatshervormingen zich voltrokken, werd de Vlaamse natie dagel... Lees meer omroep. Tussen 1953 en 1990 schreef hij bovendien tientallen bijdragen, waarin hij de nadruk legde op het nationale element in het geheel van de Vlaamse beweging en op de volgens hem onvermijdelijkheid en onomkeerbaarheid van de staatshervorming.

Het archief van Michiel Vandekerckhove berust sinds 2005 in het KADOC en bevat voornamelijk informatie met betrekking tot het Jeugdfront (1937-1940) en de stichting van de CVP (1945).