Orde van den Prince

Oprichting

De Orde van den Prince werd op initiatief van de Vlaamsgezinde katholieke advocaat Guido van Gheluwe Van Gheluwe, Guido
Guido van Gheluwe (1926-2014) was de stichter van het Vlaams-Nederlandse genootschap de Orde van den Prince. Daarnaast was hij bestuurder bij verschillende culturele en socio-economische ... Lees meer op 2 november 1955 opgericht tijdens een vergadering bij hem thuis in Marke bij Kortrijk. De vereniging werd vernoemd naar Willem de Zwijger (Willem van Oranje), de leider van de strijd tegen het Spaanse bestuur in de Nederlanden tijdens de 16de eeuw en de grondlegger van het huidige Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer . Voor de stichters representeerde hij wat werd omschreven als het Nederlandse gemenebest. Van meet af was het de bedoeling om – ondanks de katholieke achtergrond van de oprichters – zich te profileren als enerzijds pluralistisch en de verzuiling doorbrekend en anderzijds als expliciet Vlaamsgezind en Heel-Nederlands Heel-Nederland
Lees meer . Dat werd in 1959 vastgelegd in een statutaire princiepsverklaring, de zogeheten Keure, waarin ook het voor de Orde van den Prince tot op vandaag richtinggevende motto ‘Amicitia et Tolerantia’ – vriendschap en verdraagzaamheid – werd geformuleerd.

De leden van de vereniging zijn in hoofdzaak mensen met intellectuele en/of zelfstandige beroepen, academici en personen uit de zaken- en de financiële wereld. Het oorspronkelijk op de vorming en netwerking van een maatschappelijke elite gerichte concept van de vereniging werd vanaf de late jaren 1960 gemodereerd in overeenstemming met de evoluerende tijdgeest.  

Groeien, maar niet zonder problemen

Op 21 maart 1956 ging de eerste afdeling van de Orde van start in Kortrijk. Vanaf 1958 (Gent) en vooral vanaf de jaren 1960 werden in heel Vlaanderen (inclusief Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer ) afdelingen opgericht, vanaf 1968 (Eindhoven) ook in Nederland en vanaf de jaren 1990 – na moeizame en langdurige voorbereidingen – onder meer nog in Frans-Vlaanderen Frans-Vlaanderen
Dit artikel belicht de belangstelling vanuit de Vlaamse beweging voor de Vlaamse cultuur in Noord-Frankrijk. Lees meer , Wallonië en Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer . Aanvankelijk opgevat als een mannengenootschap neemt de Orde van den Prince sinds 1979 ook vrouwen op in haar rangen, nadat – weliswaar niet zonder slag of stoot – een vrouw lid was geworden van de afdeling Den Haag.

Op de jaarlijkse algemene ledendagen wordt – behalve door de voorzitter – het woord gevoerd door een externe prominente spreker. De Orde van den Prince onderhoudt contacten met docent(schapp)en neerlandistiek in diverse buitenlanden. Een tijdlang reikte de organisatie ook een jaarlijkse prijs uit.

Ter gelegenheid van het 25-jarige bestaan van de vereniging werd – en dat was een heel bewuste keuze – de Apologie van Willem van Oranje; hertaling en evaluatie na vierhonderd jaar uitgegeven, een historisch-politieke basistekst waarin deze founding father van het huidige Nederland zijn verzet tegen de Spaanse koning Filips II (1527-1598) toelichtte en motiveerde. Vier jaar later organiseerde de Orde van den Prince een groots opgezette herdenking naar aanleiding van de 400ste verjaardag van het overlijden van Willem van Oranje.

Later in de jaren 1980 en in de jaren 1990 deden zich binnen de vereniging nogal wat spanningen voor, die onder meer te maken hadden met de gestage groei, waardoor het oorspronkelijk eerder besloten karakter van de organisatie in gevaar dreigde te komen. Daarnaast heersten er meningsverschillen tussen Vlaamse en Nederlandse (bestuurs)leden en afdelingen en bestond er onvrede over zowel het functioneren van het hoofdbestuur als over de externe communicatie en het al dan niet innemen van publieke standpunten. Ook de kwestie of de Orde van den Prince, die verdraagzaamheid als een van haar basisbeginselen vooropstelt, leden van het Vlaams Blok Vlaams Belang
Vlaams Belang is een radicaal-rechtse Vlaams-nationalistische partij, die in 1978 ontstond onder de naam ‘Vlaams Blok’, als verkiezingskartel van de Vlaamse Volkspartij en de Vlaams Natio... Lees meer als lid kon aanvaarden, zorgde voor commotie, zowel binnenskamers als in de media. Toen op 9 november 2002 in Antwerpen – samen met onder meer het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer , de Marnixring Marnixring
De Marnixring is een Vlaamse serviceclub. Vlaamsgezindheid is een essentieel onderdeel van de club, maar ook dienstvaardigheid, vriendschap en dienstbetoon staan centraal. Lees meer en het Verbond van Vlaamse Academici (VVA) Verbond der Vlaamse Academici
Het Verbond der Vlaamse Academici was een drukkingsgroep die de Vlaamse hooggeschoolden moest verenigen. Het was de voortzetting van het Algemeen Vlaams Oud-Hoogstudentenverbond, dat mee ... Lees meer – een ‘Internationaal congres over identiteit, solidariteit en natievorming’ werd ingericht, waren nog niet alle plooien gladgestreken. In de loop van de 21ste eeuw werd de eenheid hervonden, zowel structureel als programmatisch.  

Plaatselijke en regionale afdelingen

De lokale of regionale afdelingen van de Orde van den Prince, die de eigenlijke kern vormen van de vereniging, beschikken over een grote zelfstandigheid inzake organisatie en bedrijvigheid. Het werkjaar loopt van september tot en met juni en omvat een maandelijkse vergadering, waarbij onder gelijkgestemden wordt getafeld en de intellectuele hoofdschotel wordt gevormd door een voordracht over een thema dat op dat moment of in het algemeen maatschappelijk relevant wordt geacht. Er worden bovendien cultuurtoeristische uitstappen georganiseerd en gezamenlijke bezoeken aan tentoonstellingen, theatervoorstellingen, concerten en evenementen. De Prince-academie organiseert lezingen(cycli) voor alle leden.

De sterk op samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland gerichte Orde van den Prince telt vandaag ongeveer 3000 leden, verspreid over 96 afdelingen, waarvan 54 in Vlaanderen, 27 in Nederland, 4 in Wallonië en 11 elders in de wereld. Lid worden gebeurt door coöptatie op basis van een voorstel van iemand die al lid is. Het secretariaat van deze serviceclubachtige vereniging is gevestigd in Antwerpen.