Meuris, Bert

Bert Meuris werkte voor de oorlog als boekhouder in een tegelfabriek in Duffel. In het begin van de jaren 1930 was hij ondervoorzitter van de Vlaamsch-Nationale Wacht Vlaamsch-Nationale Wachten
De Vlaamsch-Nationale Wacht(en) waren Vlaams-nationale groeperingen die in de jaren 20 voornamelijk in Antwerpen manifestaties beschermden en propagandistische meetings organiseerden. ... Lees meer en lid van de Antwerpse afdeling van het Vlaamsch Verweer Vlaamsch Verweer
Vlaamsch (Nationaal) Verweer was een Vlaams-nationale militantengroep (1929-1933), die werd opgericht in de schoot van het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond en in 1933 opging in d... Lees meer . Uit deze laatste organisatie werd Meuris na een ruzie met Jan van Hoogten Van Hoogten, Jan
Jan van Hoogten (1900-1994) was actief in de Frontpartij en het VNV. Ook richtte hij het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapte hij in de colla... Lees meer ontslagen, samen met Jef Missoorten Missoorten, Jef
Jef Missoorten (1897-1964) was oprichter en leider van de Antwerpse Vlaamsche Militie die zich in november 1931 aansloot bij de Dinaso-Militie. Vanaf 1932 leidde hij de Dinaso-Militie maa... Lees meer , die vervolgens de Vlaamsche Militie Vlaamsche Militie
Lees meer oprichtte. Later sloot Meuris zich aan bij het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV). Bij de verkiezingen van 1939 kwam hij in het arrondissement Mechelen op als eerste opvolger voor de Kamer.

Na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd Meuris aangesteld als leider van de Militaire Organisatie Militaire Organisatie
De Militaire Organisatie (MO) werd opgericht door Staf de Clercq, leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), tijdens de mobilisatie na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog (193... Lees meer (MO) door VNV-leider Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer . Hij was een van de vijf burgerlijke leiders die als verbindingsagent optraden met de gemobiliseerde MO’ers. Meuris stond garant voor het strikt uitvoeren van de orders van De Clercq.

Op 10 mei 1940 werd Meuris door de Belgische Staatsveiligheid opgepakt en naar Frankrijk gevoerd (zie: Spooktreinen Spooktreinen
Het begrip Spooktreinen verwijst naar de wegvoering van 2000 tot 3000 verdachten door de Belgische staatsveiligheid in mei 1940. De verdachten, waaronder een aantal prominente Vlaams-nat... Lees meer ). Hij werd met een zestigtal anderen naar het kamp van Le Vernet d’Ariège aan de Franse Pyreneeën gebracht. Op 25 juli werd hij met een aantal Vlamingen bevrijd, vermoedelijk nadat het VNV hen op een lijst van ‘politieke gevangenen’ had gezet die aan de bezetter gegeven werd.

Tijdens de bezetting werd Meuris aangesteld als heerbanleider van de Dietsche Militie – Zwarte Brigade Dietsche Militie – Zwarte Brigade
De Dietsche Militie-Zwarte Brigade was de militie van de Eenheidsbeweging-VNV (1941-1943), in november 1943 herdoopt tot Dietsche Militie (1943-1944). Lees meer (DM-ZB). In maart 1941 schoof Antwerps ‘Stadtkommissar’ Walter Delius Meuris naar voren als kandidaat burgemeester in Duffel. Dit voorstel stootte in augustus echter op kritiek van toenmalig gouverneur van Antwerpen Jan Grauls Grauls, Jan
Jan Grauls (1887-1960) was een ambtenaar en taalkundige afkomstig uit Hasselt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog oefende hij achtereenvolgens de ambten uit van provinciegouverneur van Antwer... Lees meer . Volgens hem was Meuris namelijk inmiddels toegetreden tot het Vlaamsch Legioen Vlaamsch Legioen
Het Vlaamsch Legioen (1941-1943) was een Vlaamse eenheid aan het oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Waffen-SS. Lees meer , dat trouw zwoor aan het Duitse Rijk. Dit lidmaatschap was bijgevolg onverzoenbaar met de functie van burgemeester zoals beschreven in de Belgische grondwet. Kort daarna trok Meuris zelf zijn kandidatuur in.

In oktober 1942 volgde Meuris de vermoorde Jozef Podevijn Podevijn, Jef
Jozef Podevijn (1903-1942) was een Vlaams-nationalistische militieleider en commandant van de Fabriekswacht tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij werd vermoord door Gewapende Partizanen in ... Lees meer op als commandant van de Fabriekswacht. In april datzelfde jaar had Christiaan Turcksin Turcksin, Christiaan
Christiaan Turcksin (1903-1987) was oprichter van de Vlaamse Fabriekswacht, een bewakingsdienst voor de Duitse Luftwaffe tijdens de Tweede Wereldoorlog. Lees meer , oprichter van de Fabriekswacht, een overeenkomt met het VNV ondertekend. Een gevolg hiervan was dat Turcksin een commandant naast zich moest dulden bij de Fabriekswacht. Toen de organisatie onder de naam Dietsche Militie-Wachtbrigade (DM-WB) op 15 januari 1943 formeel een onderdeel van de VNV-militie werd, moest Turcksin nog meer verantwoordelijkheden afstaan. Meuris werd als commandant de politieke en militaire leider en was rechtstreeks ondergeschikt aan Joris Vansteenland Vansteenland, Joris
Joris Vansteenland (1899-1972) was een Vlaams-nationaal politicus in het interbellum en vervulde tijdens de Tweede Wereldoorlog leidende functies in de militie van het Vlaamsch Nationaal ... Lees meer , terwijl Turcksin een louter administratieve functie kreeg.

Toen Meuris deze functie eind maart 1943 wegens ziekte tijdelijk moest neerleggen, nam Turcksin die over. Dit tot ongenoegen van Hendrik Elias Elias, Hendrik
Hendrik Elias (1902-1973) was een historicus en Vlaams-nationalistisch politicus die als leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond collaboreerde met de Duitse bezetter tijdens de Tweede W... Lees meer , die geen grip kreeg op de eigenzinnige Turcksin en de controle volledig in de handen van het VNV wilde. Toen Meuris in juni datzelfde jaar genas, probeerde Elias vergeefs om Meuris naar voor te schuiven als Brigadeleider van de opnieuw hernoemde Vlaamsche Wachtbrigade Vlaamsche Wachtbrigade
De Vlaamsche Fabriekswacht was een paramilitaire eenheid die terreinen van de Duitse Luftwaffe bewaakte. Christiaan Turcksin richtte de formatie op in 1941. Later kreeg het de naam Dietsc... Lees meer . Hij dreigde er zelfs mee de werving stop te zetten. Maar Turcksin genoot de steun van de bezetter, in casu het Luftgaucommando van de Luftwaffe waaronder de Vlaamsche Wachtbrigade ressorteerde. Elias en Meuris beten in het zand. Lidmaatschap van het VNV was niet langer vereist voor dienstname in de eenheid.

Meuris bleef als officier met de rang van majoor bij de brigade die op 2 juli 1944 de eed op Hitler aflegde om vervolgens als Flämische Flakbrigade deel uit te maken van de Duitse Luftwaffe. Na de aftocht richting Duitsland was hij bevelhebber van een eenheid van de Flämische Flakbrigade die ingezet werd in de streek rond Germersheim.