Militaire Organisatie

Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer wilde met oog op een mogelijke betrokkenheid van België België
Geen Vlaamse beweging zonder België. Het is ook onmogelijk om België te begrijpen zonder de geschiedenis van de Vlaamse beweging erbij te betrekken. Tussen het ontstaan van een culturele ... Lees meer in de oorlog een organisatie van VNV Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer 'ers in het Belgisch leger. Mogelijk haalde hij zijn inspiratie daarvoor bij de geheime Frontbeweging Frontbeweging
Aan het IJzerfront manifesteerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog flamingantisch verzet tegen de taaltoestanden in het leger. Naarmate het zich meer en meer organiseerde en groeide, vo... Lees meer tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer . Maar zeker is dat De Clercq al voor de oorlog Duitsland Duitsland & Vlaanderen
Van de eerste helft van de 19de eeuw tot 1945 stond het Duitse beeld van Vlaanderen in het teken van etnisch-culturele verbondenheid. Die romantische perceptie leefde vooral bij een beper... Lees meer als de natuurlijke bondgenoot zag en dat hij geheime contacten onderhield met diverse Duitse instanties, in het bijzonder de Abwehr, de Duitse militaire inlichtingendienst die overal in Europa Duitsgezinde groepen steunde met het oog op een nieuwe oorlog. Officieel opereerde de MO onder het mom van een sociale organisatie die gemobiliseerde VNV'ers voorzag van lectuur, de zogenaamde 'pakjes van de soldaat'. In werkelijkheid moesten de leden van de MO in de handen van De Clercq een eed afleggen waarin ze zich bereid verklaarden elk bevel uit te voeren, ook als dat inging tegen de bevelen van het leger. De MO had dus intrinsiek een subversief karakter. Hoeveel VNV’ers de eed aflegden is niet bekend. De Clercq zelf sprak over 2100 ‘eedverbondenen’, maar dat is vrijwel zeker overdreven. Vooral leden van de Werfbrigade Werfbrigade
Werfbrigade (1937-1940) was een militantenorganisatie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), ontstaan uit de Grijze Brigade (1936) en in juli 1940 opgegaan in de Zwarte Brigade van het... Lees meer , de militantenorganisatie van het VNV waren lid.

De Clercq lichtte de Duitse Abwehr in over de MO via de agent Fritz Scheuermann, die in Vlaanderen had gestudeerd en gehuwd was met een Vlaamse. Scheuermann had als Beauftragte van de Abwehr opdracht contact te houden met de VNV-leider. Al voor de oorlog steunde de Abwehr het VNV, onder meer bij de Duitse financiële steun voor het VNV-dagblad Volk en Staat Volk en Staat
Volk en staat (15 november 1936 - 3 september 1944) was een Vlaams-nationalistisch dagblad en orgaan van het Vlaamsch Nationaal Verbond. Het blad verscheen als opvolger van De Schelde (1... Lees meer . Scheuermann heeft tot net voor de Duitse inval contact gehad met De Clercq en rapporteerde zijn bevindingen aan zijn overste Friedrich Marwede, die binnen de Abwehr bevoegd was voor onder meer Vlaanderen en die De Clercq ook persoonlijk kende.

Het snelle verloop van de Duitse inval en het optreden van de Belgische Veiligheid, die op de hoogte bleek van de structuur van de MO, verhinderde dat de MO in werking trad tijdens de Achttiendaagse Veldtocht. Zowat de hele niet-gemobiliseerde top van de MO die voor de verbinding met de gemobiliseerde MO'ers moest zorgen, werd op de ochtend van de Duitse inval opgepakt: Bert Meuris Meuris, Bert
Bert Meuris (1911-?) was leider van de geheime Militaire Organisatie (MO) van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV) en een belangrijke vertrouwenspersoon van leider Staf De Clercq. Lees meer , Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer , Miel d'Hondt. Herman van Ooteghem Van Ooteghem, Herman
Herman van Ooteghem (1899-1962) was een Vlaamse architect. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapte hij in de actieve collaboratie. Hij trad toe tot de leiding van de Dietsche Militie – Zwar... Lees meer kon op het nippertje ontkomen en dook onder. Voorts was er nog een vijfde, voorlopig niet geïdentificeerde leider ‘D’. De Clercq zelf werd ook opgepakt, maar weer vrijgelaten.

De VNV- leider had onmiddellijk na en vrijwel zeker nog voor de capitulatie contact met officieren van de Abwehr. Wellicht in samenspraak met hen liet hij in de eerste maanden van de bezetting door MO'ers rapporten opstellen waaruit moest blijken dat de MO de Duitse inval had vergemakkelijkt. In sommige rapporten was sprake van sabotage en desertie. Zo hoopte De VNV-leider de nodig goodwill te creëren bij de allerhoogste instanties in het Derde Rijk om het VNV te erkennen als de nationaalsocialistische eenheidspartij van Vlaanderen. Tijdens zijn eerste openbare redevoering op 10 november 1940 en ook later nog alludeerde hij op het hoogverraad van het VNV tijdens de Achttiendaagse Veldtocht. Het was een opzienbarende verklaring, ook in zijn eigen rangen.