De Pauw, Piet

Persoon
Nico Van Campenhout (2023, aanvulling), Bart De Wever (1998)

De uit Luik afkomstige jurist Piet de Pauw (1940) richtte in 1972 het Taal Aktie Komitee op en later de Vlaamse Republikeinse Beweging.

Volledige voornaam
Jean-Pierre
Geboorte
Luik, 26 april 1940
Leestijd: 3 minuten

Piet de Pauw werd in Luik geboren, waar zijn uit het Brusselse afkomstige ouders woonden toen zijn vader er werkzaam was bij een bandenfabriek. In de loop van de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
verhuisde het gezin terug naar Ganshoren en later – opnieuw omwille van het beroep van de vader – naar Merelbeke. De Pauw volgde klassieke humaniora in het Gentse Sint-Barbaracollege van de jezuïeten.

Volksunie en Vlaamse Militanten Orde

Hoewel hij niet afkomstig was uit een Vlaamsgezinde familie, raakte Piet de Pauw al vroeg geïnteresseerd in de Vlaamse beweging. Dat gebeurde onder meer via contacten met Kamiel van Damme Van Damme, Kamiel
Kamiel van Damme (1925-1980) was actief in de Volksunie en leidde de Vlaamse Militanten Orde (VMO) in Gent. Vanaf eind 1977 engageerde hij zich achtereenvolgens in de Vlaams-Nationale Par... Lees meer
, een Gentse arbeider en oud-kajotter die oostfronter Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer
was geweest en die de leider was van de Gentse groep van de Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1950-1971)
De Vlaamse Militanten Orde was een Vlaams-nationale militantenorganisatie die werd opgericht in 1950, aanvankelijk ter ondersteuning van de Vlaams-nationale partijpolitiek. Lees meer
(VMO). Tijdens zijn studie rechten aan de Gentse universiteit was De Pauw lid van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond-Gent (KVHV) Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Gent
Een voorloper van de Genste afdeling van het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Gent (KVHV-Gent) ontstond in 1887. De organisatie telde hoogdagen, maar ook mindere periodes. Ze had sed... Lees meer
en raakte hij betrokken bij de plaatselijke kern van de VMO en de afdeling Merelbeke van de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
(VU). In 1968 verliet hij de partij, die hij niet meer voldoende Vlaams radicaal achtte. Nadat een nachtelijke confrontatie tussen plakploegen van enerzijds de VMO ten behoeve van de VU en anderzijds het Front démocratique des francophones (FDF) Démocrate féderaliste indépendant
Lees meer
in september 1970 had geleid tot een dode aan de kant van het FDF, trad De Pauw op als advocaat van een van de betrokken VMO’ers.

Taal Aktie Komitee (TAK)

Na taalgrensacties op en rond de provinciegrens van Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Dit artikel onderzoekt de vraag of en in welke mate de Vlaamse beweging in Oost-Vlaanderen een specifieke identiteit vertoonde. Lees meer
en Henegouwen en contacten met Flor Grammens Grammens, Flor
Onderwijzer Flor Grammens (1899-1985) verwierf tijdens zijn leven grote bekendheid door zijn herhaalde en soms spectaculaire acties tegen de schendingen van de taalwetgeving. Lees meer
, nam De Pauw in 1972 als geboren agitator het initiatief tot de oprichting van het Taal Aktie Komitee (TAK) Taal Aktie Komitee
Het Taalaktiekomitee (TAK) (1972) is een partijpolitiek-onafhankelijke Vlaams-nationalistische actiegroep met – zeker tot in de jaren 1990 – als handelsmerk ludieke stunts en verrassende ... Lees meer
. Onder zijn strak leiderschap ontwikkelde het TAK een grote activiteit en kende het snel veel aanhang en bijval, onder meer door de mediagenieke protestacties tegen het aparte loket voor Nederlandstaligen in het gemeentehuis van Schaarbeek.

Ontslag als TAK-leider

In het voorjaar van 1977 nam De Pauw ontslag als TAK-leider. Nadat hij in 1975 tien dagen in de gevangenis had gezeten op beschuldiging van het aanzetten tot geweld, vreesde hij allicht dat een mogelijke gerechtelijke veroordeling zijn carrière als advocaat dreigde te fnuiken. Bovendien waren zowel het TAK als hijzelf na de succesvolle beginjaren op zoek naar een tweede adem en was er geen eensgezindheid over hoe en in welke richting die vorm zou moeten krijgen. Inmiddels had De Pauw de Vlaamse Republikeinse Beweging (VRB) Vlaamse Republikeinse Beweging
De Vlaamse Republikeinse Beweging (1976-1982) ontstond uit het Taal Aktie Komitee, met het doel om het republikeinse gedachtegoed binnen de Vlaamse beweging te verspreiden. Haar spreekbui... Lees meer
opgericht, die hij tevergeefs hoopte uit te bouwen tot een nieuwe Vlaams-nationalistische partij Vlaams-nationalistische partijen
Het partijpolitieke Vlaams-nationalisme brak door in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog en streefde een verregaande of volledige staatkundige verzelfstandiging van Vlaanderen na. De b... Lees meer
. Meningsverschillen over de toekomstige positionering van de VRB – de keuze tussen verdergaan als een onderdeel van het TAK of als zelfstandige organisatie – vormden mee de aanleiding tot zijn ontslag uit laatstgenoemde organisatie, naast overwegingen van persoonlijke aard.

Na het TAK

Nadat ten tijde van het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer
in 1977-1978 de Vlaams Nationale Partij (VNP) Vlaams Nationale Partij (1977-1979)
Lees meer
en de Vlaamse Volkspartij (VVP) Vlaamse Volkspartij (1977-1979)
Lees meer
en uiteindelijk het Vlaams Blok Vlaams Belang
Vlaams Belang is een radicaal-rechtse Vlaams-nationalistische partij, die in 1978 ontstond onder de naam ‘Vlaams Blok’, als verkiezingskartel van de Vlaamse Volkspartij en de Vlaams Natio... Lees meer
waren ontstaan, zette De Pauw in 1981 de VRB stop en trok hij zich tijdelijk terug uit de Vlaams-nationalistische actie en politiek.

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1988 sprak De Pauw zijn steun uit voor het Vlaams Blok Vlaams Belang
Vlaams Belang is een radicaal-rechtse Vlaams-nationalistische partij, die in 1978 ontstond onder de naam ‘Vlaams Blok’, als verkiezingskartel van de Vlaamse Volkspartij en de Vlaams Natio... Lees meer
, maar kort daarna brak hij met die partij. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 kandideerde hij als onafhankelijke op de Gentse VU-lijst, maar raakte hij niet verkozen. ‘Zelf ben ik geen zier veranderd en blijf ik pleiten voor separatisme,’ zo verklaarde hij toen.

In oktober 1997 haalde De Pauw het nieuws met een rapport in samenwerking met Amnesty International Vlaanderen, waarin de behandeling van gedetineerde leden van de Irish Republican Army (IRA) in Britse gevangenissen werd aangeklaagd.

Suggestie doorgeven

1975: Redactie (pdf)

1998: Bart De Wever

2023: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel