Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond

Het AVNJ ontstond op 17 mei 1928 als een overkoepeling van Vlaams-nationalistische militantengroepen (verweerkorpsen) en jeugdbewegingen. Het initiatief ging uit van het Antwerpse Vlaamsch Verweer Vlaamsch Verweer
Vlaamsch (Nationaal) Verweer was een Vlaams-nationale militantengroep (1929-1933), die werd opgericht in de schoot van het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond en in 1933 opging in d... Lees meer onder impuls van Jan van Hoogten Van Hoogten, Jan
Jan van Hoogten (1900-1994) was actief in de Frontpartij en het VNV. Ook richtte hij het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog stapte hij in de colla... Lees meer . Het AVNJ had drie afdelingen: een 'weerstandskas' die geld inzamelde om boetes te betalen opgelopen ten gevolge van acties, het Vlaamsche Verweer (de militantengroepering) en het jeugdsecretariaat (de klassieke jeugdbeweging). Het was slechts een van de vele initiatieven gericht op de vorming van een militante jongerenbeweging. Als koepel bleef het AVNJ een papieren organisatie met een tijdschrift: Jong Nederland Jong Nederland
Jong Nederland was van 1930 tot 1936 het ledenblad van het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond. Lees meer (1930-1936).

Gravez versus Tollenaere

In 1933 kwam de leiding in handen van Hilaire Gravez Gravez, Hilaire
Hilaire Gravez (1889-1974) was een Vlaams-nationalistische politicus en arts, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol speelde in de Frontbeweging. Tijdens de jaren 1930 koos... Lees meer . Toen Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer in 1933 het VNV stichtte, bood hij Gravez de leiding van de VNV-jeugdcentrale aan. De integratie van het AVNJ in het VNV verliep moeizaam doordat Gravez in conflict kwam met VNV-propagandaleider Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer aangaande de bevoegdheid over de militie. Gravez wenste het Vlaamsch Verweer onder zijn controle te houden. Ideologisch was er geen tegenstelling daar het AVNJ net als Tollenaere inmiddels radicaal Groot-Nederlands en antidemocratisch geworden was. Toen medio 1934 Tollenaere even uit het VNV verdween en nadat door de wet op de private milities van 29 juli 1934 in het AVNJ de klemtoon meer op de klassieke jeugdbewegingsactiviteiten kwam te liggen, werd het pad tot aansluiting bij het VNV geëffend. Gravez handhaafde evenwel het dubbele karakter van het AVNJ. Begin 1935 reorganiseerde hij het AVNJ tot een tweeledige organisatie met een Diets Knapenschap (8- tot 18-jarigen) en Brigades (18- tot 30-jarigen).

Begin 1936 werden de Brigades door de VNV-leiding aan het AVNJ onttrokken en omgevormd tot een aparte organisatie: de Werfbrigade Werfbrigade
Werfbrigade (1937-1940) was een militantenorganisatie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), ontstaan uit de Grijze Brigade (1936) en in juli 1940 opgegaan in de Zwarte Brigade van het... Lees meer . Op 12 februari verloor de AVNJ-leider de bevoegdheid over de VNV-studentenorganisaties en einde 1937 moest hij dulden dat Jan Seghers Seghers, Jan
Jan Seghers (1902-1981) zette in 1932 de stap naar de partijpolitiek. Namens de Frontpartij en vanaf 1933 namens het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) bekleedde hij mandaten op plaatselijk... Lees meer leider werd van de jongeren tot 18. Er restte Gravez alleen nog het hoofdredacteurschap van Deltakamp Deltakamp
Lees meer , het AVNJ-maandblad dat sedert maart 1936 verscheen in opvolging van Jong Nederland. Toen Seghers ook nog redactiesecretaris werd, was voor Gravez de maat vol. Op 24 maart 1938 verklaarde hij het AVNJ onafhankelijk van het VNV. Drie dagen later verving De Clercq hem als AVNJ-leider door Edgar Lehembre Lehembre, Edgar
Edgar Lehembre (1903-1970) werd in 1933 lid van het VNV. Vanaf 1938 leidde hij de VNV-jeugdbeweging het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond en diens opvolger de Nationaal-Socialisti... Lees meer . Vrijwel het volledige AVNJ-kader liet Gravez vallen. Hij behield alleen nog Deltakamp. Het AVNJ gaf voortaan Jong Dietschland Jong Dietschland (1938-1940)
Lees meer uit (1938-1940) met Seghers als hoofdredacteur. De geleidelijke liquidatie van Gravez had twee oorzaken. Ten eerste slaagde hij er niet in het AVNJ tot een vlot draaiende jeugdbeweging op te bouwen. Ten tweede geraakte Gravez in het kamp van de pro-nationaal-socialistische dissidenten in het VNV. In 1937 ontving Gravez een kleine maandelijkse subsidie uit nazi-Duitsland buiten de VNV-leiding om.

Met Lehembre in het VNV en de collaboratie

Het AVNJ werd onder 'Diets Jeugdleider' Lehembre een zuivere jeugdbeweging. Organisatorisch kwam er weinig verbetering, mede doordat er bij vele VNV-leiders en leden nauwelijks belangstelling voor de jeugdbeweging bestond.

Na de Duitse bezetting hervatte het AVNJ in juli 1940 zijn werking. De Clercq stelde Frans Dillen aan als Diets Jeugdleider ad interim daar Lehembre in de meidagen was opgepakt door de Belgische overheid en als staatsgevaarlijk persoon naar Frankrijk gevoerd (zie Spooktreinen Spooktreinen
Het begrip Spooktreinen verwijst naar de wegvoering van 2000 tot 3000 verdachten door de Belgische staatsveiligheid in mei 1940. De verdachten, waaronder een aantal prominente Vlaams-nat... Lees meer ). Lehembre nam de leiding opnieuw over vanaf september 1940. Het AVNJ wierp zich naar het voorbeeld van het VNV op als een beweging die de ‘gelijkschakeling’ (versta opslorping) van alle andere jeugdbewegingen zou realiseren.

Op 29 september 1940 werd de versmelting met het Dietsch Jeugdverbond Dietsch Jeugdverbond
Het Dietsch Jeugdverbond (1937-1941) was de organisatorische voortzetting van het Algemeen Katholiek Dietsch Studentenverbond (AKDS). De beweging richtte zich niet meer enkel naar katholi... Lees meer van Edgar Boonen Boonen, Edgar
Edgar Boonen (1912-1993) speelde vooral een rol in de Vlaamse beweging van 1933 tot 1940 als ‘leider‘ van het AKVS, waarvan hij de autonomie wist te bewaren, om een Volksdietse koers te v... Lees meer bekendgemaakt. Als gevolg van de VNV-verruimingscampagne rond de Volksbeweging waren de leiders van de Vlaamse Jeugdherbergcentrale en het Vlaamsch Instituut voor Volkskunst Instituut voor Vlaamse Volkskunst
Het Instituut voor Vlaamse Volkskunst vzw (IVV) is erkend door UNESCO als expertisecentrum voor Immaterieel Cultureel Erfgoed, meer bepaald voor Vlaamse volksdans en volksdansmuziek, stre... Lees meer tot de AVNJ-leiding toegetreden. Er werden ook onderhandelingen gevoerd met het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts Vlaams Verbond van Katholieke Scouts
Het Vlaams Verbond van Katholiek Scouts (1910) heet vandaag Scouts en Gidsen Vlaanderen. Het is de Vlaamse versie van de in 1907 door Baden Powell begonnen jeugdbeweging gericht op de zel... Lees meer van Maurits van Haegendoren Van Haegendoren, Maurits
Maurits van Haegendoren (1903-1994) was een Vlaamse historicus, rijksarchivaris, politicus en publicist. Hij leidde vanuit een Vlaamsgezinde overtuiging het Vlaams Verbond van Katholieke ... Lees meer die evenwel op niets uitliepen mede doordat de Belgische Kerk Kerk
De verhouding tussen Kerk en Vlaamse beweging vertoont historisch een tweevoudig beeld. Enerzijds waren de godsdienstige en de Vlaamsgezinde overtuiging innig verstrengeld en vormde de cl... Lees meer elke samenwerking van katholieke jeugdorganisaties met het VNV van de hand wees. Het AVNJ kreeg bovendien een concurrent aan zijn rechterzijde. In het zog van de SS-Vlaanderen en de opgang komende Groot-Duitse beweging in Vlaanderen ontstond begin 1941 de Vlaamsche Jeugd Vlaamsche Jeugd
De Vlaamsche Jeugd (VJ), een jeugdbeweging naar model van de Hitlerjugend, werd in maart 1941 opgericht door Alfons Wachtelaer. In juli 1941 ging de VJ op in de Nationaal-Socialistische ... Lees meer onder leiding van Alfons Wachtelaer Wachtelaer, Alfons
Alfons Wachtelaer (1910-2003) was leider van de Nationaal Socialistische Vlaamse Arbeiderspartij, oprichter van de Vlaamsche Jeugd en waarnemend jeugdleider van de Nationaal-Socialistisch... Lees meer die steun kreeg van de Duitse Reichsjugendführung. In februari 1941 vestigde zich een vertegenwoordiger van deze organisatie in Brussel met de opdracht een nationaalsocialistische eenheidsjeugdbeweging op te richten. In de onderhandelingen die erop volgden eiste het VNV met het AVNJ het monopolie.

De positie van het AVNJ verstevigde toen als gevolg van de oprichting van de Eenheidsbeweging-VNV in mei 1941 het Jong Dinaso Jong Dinaso
Jong Dinaso (1931-1941) was de jeugdbeweging van het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso), aanvankelijk Verbond van Dinaso Knapenvendels (Verdinasok) genaamd. De organi... Lees meer en de Rex-Jeugd in Vlaanderen werden opgeslorpt. Vele hogere AVNJ-leiders waren niettemin zeer wantrouwig. Ze vreesden een aantasting van het Groot-Nederlands gedachtegoed en van het christelijk geloof.

Uiteindelijk werd op 8 juli 1941 een akkoord bereikt waarbij het AVNJ en de Vlaamsche Jeugd samensmolten tot de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen
Lees meer . In de praktijk bleef het AVNJ-kader gehandhaafd terwijl de minieme aanhang van de Vlaamsche Jeugd werd opgeslorpt of uitgestoten. Op het moment van de fusie telde het AVNJ naar eigen zeggen 5000 leden. Dat was zonder twijfel overdreven. Het precieze aantal leden van het AVNJ is niet bekend. De jeugdbeweging was sedert de bezetting onmiskenbaar in expansie.