Poppe, Leo

Persoon
Pieter Jan Verstraete (2023, aanvulling), Pieter Jan Verstraete (1998)

Leo Poppe (1911-1997) was eerst actief als journalist en werd vervolgens jeugdleider bij het Verdinaso. Tijdens de bezetting vervulde hij die functie binnen de Eenheidsbeweging-VNV. Na de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij naar Argentiniƫ en werd hij hoofdredacteur van De Schakel/El Lazo.

Volledige voornaam
Leo Hendrik
Pseudoniem
Leo Van Gent
Geboorte
Gent, 22 december 1911
Overlijden
Buenos Aires, 23 juli 1997
Leestijd: 4 minuten

Leo Poppe kon na eerst bediende te zijn geweest bij een Gentse verzekeringsmaatschappij als journalist bij De Gentenaar De Gentenaar
De Gentenaar is een Gentse katholieke krant die in 1879 werd opgericht door de priester Julien Verschueren. In de loop der jaren veranderde de krant enkele keren van eigenaar en fuseerde ... Lees meer
aan de slag. Via Jef FranƧois FranƧois, Jef
Jef FranƧois (1901-1996) was als leider van de Dinaso Militanten Orde een kopstuk van het Verdinaso. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd hij commandant van de Dietsche Militie ā€“ Zwarte Br... Lees meer
en diens Vlaamsche Militie, een onderdeel van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV-Wies Moens) Vlaamsch Nationaal Verbond (Wies Moens)
Het Vlaamsch-Nationaal Verbond (VNV-Wies Moens) (1929-1931) was een Vlaams-nationalistische partij, opgericht door Wies Moens en Jef FranƧois in de arrondissementen Gent-Eeklo en Dendermo... Lees meer
, kwam Poppe met de Vlaamse beweging in contact. Binnen dit door Wies Moens opgerichte VNV was hij leider van de jeugdafdeling. Bij de oprichting van het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geĆÆnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
(Verdinaso) maakte Moensā€™ VNV deel uit van de basis van deze nieuwe groepering.

Van meet af aan raakte Poppe in de ban van Verdinaso-leider Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geĆÆnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer
. Hij werd belast met de uitbouw van een Verdinaso-jeugdbeweging, zorgde voor een strakke uniformisering en knoopte internationale contacten met geestverwanten aan. Tevens publiceerde Poppe geregeld artikels in Hier Dinaso! Hier Dinaso!
Lees meer
en schreef hij het Vlaggelied, het officiƫle lied van het Verdinaso.

In maart-april 1941 werd Poppe door de Gentse Propaganda Abteilung met journalistieke opdrachten in De Gentenaar en de Vooruit belast (Zie Collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
, Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
). Van dat laatste dagblad was hij tot de zomer van 1941 redactiesecretaris. Na de totstandkoming van de Eenheidsbeweging-VNV in mei 1941 werd Poppe stafleider van de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen
Lees meer
(NSJV), en tweede in rang na Edgar Lehembre Lehembre, Edgar
Edgar Lehembre (1903-1970) werd in 1933 lid van het VNV. Vanaf 1938 leidde hij de VNV-jeugdbeweging het Algemeen Vlaamsch Nationaal Jeugdverbond en diens opvolger de Nationaal-Socialisti... Lees meer
. Tevens werd Poppe dienstleider, later hoofddienstleider, voor de pers. Hij werd de verantwoordelijke uitgever en hoofdredacteur van De Jonge Nationaal-Socialist De Jonge Nationaal-Socialist (Jonas)
De Jonge Nationaal-Socialist was een halfmaandelijkse periodiek van de Nationaal-Socialistische Jeugd Vlaanderen (NSJV) die verscheen van 1941 tot 1943. Het blad werd vaak afgekort tot Jo... Lees meer
, en redacteur van het weekblad De Nationaal-Socialist De Nationaal-Socialist
De Nationaal-Socialist (1941-1944) was het weekblad van de collaborerende Eenheidsbeweging-VNV. Lees meer
. Herhaaldelijk kwam Poppe met Lehembre in aanvaring die hem een te Duitsvriendelijke koers verweet.

Tegen het einde van de bezetting raakte Poppe meer en meer in het vaarwater van Maurits Geerardyn Geerardyn, Maurits
Oorlogsvrijwilliger en priester Maurits Geerardyn (1896-1979) was een aanhanger en medewerker van Cyriel Verschaeve. Tijdens het interbellum en de Tweede Wereldoorlog vertegenwoordigde hi... Lees meer
en diens dissidente Dietsch Eedverbond Dietsch Eedverbond
Het Dietsch Eedverbond was een informele en clandestiene organisatie die ijverde voor de prioritering van het Dietse streven. Lees meer
. Nochtans had hij geen deel aan de verschillende Dietse Diets
Het woord ā€˜Dietsā€™ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer
dissidenties in de NSJV. Toen het gros van de hogere NSJV-leiding de organisatie verliet, bleef Poppe op post. Zo kon hij in 1944 nog leider worden van de tot Dietsche Blauwvoetvendels Dietsche Blauwvoetvendels
Dietsche Blauwvoetvendels (DBV) was een Vlaams-nationalistische jeugdbeweging voor jongens verbonden met het Vlaamsch Nationaal Verbond. Lees meer
omgevormde jeugdafdeling van de NSJV.

In augustus 1944 nam Poppe de wijk naar Duitsland. In Soltau werd hij samen met Pol le Roy Le Roy, Pol
Dichter Pol le Roy (1905-1983) speelde tot 1941 een prominente rol binnen het Verdinaso en engageerde zich vervolgens in de Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap. Na de oorlog werd hij v... Lees meer
door Jef van de Wiele Van de Wiele, Jef
Jef van de Wiele (1903-1979) was een leraar, schrijver en leider van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap. Hij trad tijdens de Tweede Wereldoorlog in de culturele en politieke collabor... Lees meer
belast met de organisatie van de propaganda van de Vlaamsche Landsleiding Vlaamsche Landsleiding
Lees meer
. Tevens werd Poppe redacteur van het kortstondige Vlaanderen Vrij!.

Na een avontuurlijke vlucht en een maandenlang ondergedoken verblijf in Parijs, belandde Poppe uiteindelijk in Argentiniƫ. Hij werd er receptionist in een luxueus hotel in de Argentijnse hoofdstad. In eigen land werd hij bij verstek op 26 maart 1947 tot levenslang en 200.000 frank boete veroordeeld. In Argentiniƫ stond hij mee aan de uitbouw van een culturele infrastructuur voor de uitgeweken Vlaams-nationale collaborateurs (zie Zwarten Zwarten
ā€˜Zwartenā€™ is de term die tijdens en na de Tweede Wereldoorlog in de volksmond werd gebruikt om collaborateurs aan te duiden. Dat had vooral te maken met de zwarte kleur van hun uniformen.... Lees meer
). Samen met onder anderen AndrƩ Delbaere, Karel Engelbeen Engelbeen, Karel
Lees meer
en Jan van Muylem behoorde Poppe tot de redactieploeg van De Schakel -- El Lazo De Schakel / El Lazo
Het tijdschrift De Schakel ā€“ El Lazo (1954-1995) was gericht op Vlamingen in Zuid-Amerika (in de regel geĆ«migreerde collaborateurs en hun families), maar wilde ook de band tussen de uitg... Lees meer
. Vanaf 1955 (na 1958 ook de redactionele coƶrdinatie) nam hij het tijdschrift dat een regimevriendelijke koers aanhield, van stichtster Jeanne de Bruyn De Bruyn, Jeanne
Jeanne de Bruyn (1902-1975) was een journaliste en schreef veel over film. Ze was redactrice van Volk en Staat, waarvan ze vanaf februari 1944 het hoofdredacteurschap in handen kreeg, en ... Lees meer
over. Hij bleef dit doen tot het laatste nummer dat eind 1995 verscheen. Onder zijn impuls werd omstreeks 1960 de vereniging Vlamingen in Argentiniƫ opgericht. In 1971 kreeg hij voor zijn inzet de prijs van de Vlaamse Toeristenbond Vlaamse Toeristenbond
VTB-VAB (1922) was een cultureel-toeristische organisatie die bijdroeg aan de ontwikkeling van het toerisme en de mobiliteit in Vlaanderen. Ze was door haar financiƫle en culturele slagkr... Lees meer
voor de meest verdienstelijke Vlaming in het buitenland.

Werken

ā€” Artikelen in Hier Dinaso!; Vooruit; De Nationaal-Socialist; De Jonge Nationaal-Socialist; Opstanding; De Schakel-El Lazo.
ā€” Herinneringen aan een bewogen tijd (1945-1949), 1995.

Literatuur

ā€” K. Naudts, Leo Poppe: "Als ik op straat loop, voel ik dat ik thuis ben", in: De Standaard, 20 oktober 1981.
ā€” Vraaggesprek met Leo Poppe, in: Dietsland Europa, jg. 26, 1981, nr. 12, december, pp. 9-18.
ā€” J. van Hauthem, Een Vlaamse kolonie aan de Plata, KUL, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1985.
ā€” B. de Wever, Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, 1994.
ā€” P.J. Verstraete, Biografische inleiding, in: L. Poppe, Herinneringen aan een bewogen tijd (1945-1949), 1995, pp. 5-16.
ā€” R. Raes, Afscheid van "De Schakel", in: Dietsland Europa, jg. 41, 1996, nr. 1, januari, pp. 24-28.
ā€” Kr. Papin, Leo Poppes laatste maanden van de collaboratie (1944-1945), in: Joris van Severen. Zijn persoon, zijn gedachten, zijn invloed, zijn werk. Jaarboek 21, 2017, pp. 151-155.
ā€” L. Pauwels, Joris van Severen. Op leven en dood, letterlijk. Biografie 1894-1940, 2021.

Suggestie doorgeven

1975: Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Pieter Jan Verstraete

2023: Pieter Jan Verstraete

Databanken

Inhoudstafel