Ecrevisse, Pieter
Pieter Ecrevisse (1804-1879) was een liberale onderwijzer, politicus, jurist en auteur.
Pieter Ecrevisse behaalde in 1827 een onderwijzersdiploma en werd vervolgens leerkracht in Charneux, Amsterdam en Charleroi. Van 1830 tot 1833 studeerde hij in Leuven en werd er doctor in de rechten. Hij vestigde zich als advocaat in Sittard – dat toen nog tot België België
Geen Vlaamse beweging zonder België. Het is ook onmogelijk om België te begrijpen zonder de geschiedenis van de Vlaamse beweging erbij te betrekken. Tussen het ontstaan van een culturele ... Lees meer behoorde – en gaf er les aan het college. Hij werd ook verkozen tot lid van de stadsraad en in die hoedanigheid ondertekende hij in 1838 een in het Frans opgestelde petitie waarin de wens werd uitgedrukt Belg te blijven. Toen de scheiding er in 1839 toch kwam koos hij bewust de Belgische nationaliteit en ontving hij een benoeming (3 juni 1839) tot vrederechter te Eeklo (tot 1879). De napoleontische oorlogen en de Franse bezetting hadden hem een anti-Frans gevoel gegeven dat hem ertoe aanzette te ijveren voor het 'Vlaams', de Vlaamse emancipatie en een samengaan van Noord en Zuid (zie Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer , Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer ).
Partijpolitiek
Ecrevisse werd voor het kanton Eeklo in 1840 verkozen tot provincieraadslid. Als zodanig deed hij zich opmerken door samen met Karel L. Ledeganck Ledeganck, Karel L.
Karel Lodewijk Ledeganck (1805-1847) was een Vlaams ambtenaar, politicus, jurist en dichter uit Eeklo. Hij was een cultuurflamingant en schreef een dichterlijke trilogie die in de Vlaamse... Lees meer als een van de eersten sedert 1830 een tussenkomst in het Nederlands te houden naar aanleiding van de discussies bij de eerste voorstellen over het gebruik van het Nederlands in de provinciale administratie (17 juli 1840). Die toespraak werd gepubliceerd in Den Vlaming Den Vlaming
Den Vlaming was een conservatief katholiek blad dat verscheen in Gent van 1839 tot 1856. Lees meer van 22 en 24 juli 1840. Aan zijn provinciaal mandaat kwam een einde door de wet van 1848 die het lidmaatschap van de provincieraad onverenigbaar verklaarde met zijn ambt van vrederechter. Ecrevisse begon dan aan een carrière in de sterk orangistisch gekleurde Eeklose gemeenteraad (1848-1860).
Culturele leven en auteurschap
In Eeklo stichtte hij het blad De Eecloonaer, (1 januari 1849), waarin hij een middel tot volksontwikkeling zag. Ecrevisse werkte ook actief mee aan Vlaemsch België Vlaemsch België
Lees meer en De Vlaemsche Stem De Vlaemsche Stem (1846-1853)
Lees meer (1846-1853), dat ageerde tegen de Franse invloed in België. Ook in Eeklo stichtte Ecrevisse de literaire gezelschappen Met Moed en Vlijt (1846, samen met August van Acker) en De Kunstmin (1860). Hij koos partij voor Jan F. Willems Willems, Jan Frans
Jan Frans Willems (1793-1846), de “vader van de Vlaamse beweging”, was dichter, polemist, filoloog, tekstediteur en initiatiefnemer of lid van tal van academies en genootschappen in binne... Lees meer in de spellingoorlog Spellingoorlog
Spellingoorlog verwijst naar de spellingstrijd van 1839 tot 1844 tussen voor- en tegenstanders van de zogenaamde Commissiespelling, die een aanpassing van het Nederlands in Vlaanderen aan... Lees meer , onder meer in het Kunst- en Letterblad Kunst- en Letterblad
Het Kunst- en Letterblad (1840-1845) was een tijdschrift dat van 1840 tot 1843 in Gent en daarna in 1844 en 1845 in Antwerpen verscheen. Het besteedde aandacht aan de Nederlandstalige lit... Lees meer van Ferdinand A. Snellaert Snellaert, Ferdinand A.
Ferdinand Augustijn Snellaert (1809-1872) was een arts, filoloog, letterkundige en leidende figuur in de Vlaamse beweging. Lees meer . Ecrevisse had ook contact met Ledeganck en Willems. Ontmoetingen vonden plaats op de Nederlandsche Taal- en Letterkundige Congressen Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer , waarvan Ecrevisse er negen bijwoonde en waarop hij drie belangrijke redevoeringen hield, voor verbroedering tussen Noord en Zuid. Dat maakte hij onder meer duidelijk in de verhandeling die hij naar voren bracht op het zesde congres (1860): Wat bedoelen wij, wat willen wij?, waarin hij al dacht in de richting van een douane-unie.
Ecrevisse verwierf vooral bekendheid door zijn historische romans. Zijn boek De Bokkenrijders (1845) droeg hij op aan gouverneur De Schiervel, De verwoesting van Maastricht aan gouverneur Desmaisières. Zijn meest productieve literaire periode ligt tussen 1856 en 1864, toen hij meewerkte aan de katholieke De Beurzen-Courant De Beurzen-Courant
De Beurzen-Courant was een Gents dagblad dat verscheen tussen 17 maart 1856 en 31 juli 1870. Het ging van start als informatieblad over de beurs, maar zou stelselmatig evolueren tot een V... Lees meer , het liberale Leesmuseum Leesmuseum
Leesmuseum (1856-1959) was een flamingantisch algemeen literair, geschiedkundig en cultureel tijdschrift, dat verscheen in Gent. Lees meer , romans en novellen schreef en leesboekjes voor de lagere school verzorgde (zie Literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer ).
Ideologische oriëntatie
Op politiek vlak typeerde Ecrevisse zichzelf in zijn autobiografie als iemand die ‘de vlaamsche taal in leven (wilde) houden, als eene protestatie tegen de binnenpalmers van Frankrijk’. Aanvankelijk unionist Unionisten
Activisten, binnen en buiten de Raad van Vlaanderen, die ervoor opteerden om België na de beëindiging van de Eerste Wereldoorlog opnieuw in te richten als een federale staat, werden union... Lees meer , sloot Ecrevisse zich na 1860 aan bij de liberale partij Liberale partij
De verhouding tussen de liberale partij en het partijpolitieke liberalisme in België enerzijds, en de Vlaamse beweging anderzijds levert een gevarieerd en ingewikkeld beeld op dat evoluee... Lees meer . Hij werd lid van het Willemsfonds Willemsfonds
Het Willemsfonds (1851-heden) is een liberaal-vrijzinnige culturele vereniging en drukkingsgroep die het gebruik van het Nederlands promoot en ondersteunt. Lees meer (1863) en van de liberale afdeling van het Vlaamsch Verbond Vlaamsch Verbond (1861-1869)
Het Vlaamsch Verbond was een flamingantische politieke drukkingsgroep in Gent. Lees meer in Gent. Hij was ook lid van De Tael is gan(t)sch het Volk De Tael is gansch het Volk
Lees meer .
Werken
– De Teuten, eene zedenschets uit de XVIIde eeuw, 1844.
– De Bokkenrijders in het land van Valkenburg, 1845.
– De verwoesting van Maastricht, 1845.
Literatuur
– G. Schuy, Een bokkenrijder in de Vlaamse Romantiek. Leven, werk en brieven van Mr. Pieter Ecrevisse, Rijksuniversiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1965.
– H.J. op den Kamp, Ecrevisse, Pieter, in: Nationaal Biografisch Woordenboek, dl. 3, 1968.
– H.J. op den Kamp, Pieter Ecrevisse, de Limburgse Conscience, 1804- 1879, 3 dln., 1979.
– Pieter Ecrevisse Nummer, in: De Eik, jg. 4, 1979, nr. 2, pp. 68-155 (bevat alle vroeger verschenen artikels en bijdragen over Pieter Ecrevisse).
– A. Deprez (e.a.), Literaire gids voor Oost-Vlaanderen (Literaire gidsen voor Vlaanderen, nr. 5, 1987).
– Levensschets van den Vlaamschen schrijver Pieter Ecrevisse, opgedragen aan zijnen kunstvriend en stadgenoot Mijnheer Edward Contant Van Damme-Bernier, den edelmoedigen Voorstaander van het schone en goede, als een bewijs van vriendschap en hoogachting, in: Heemkundige bijdragen uit het Meetjesland, jg. 1, 1987, nr. 3, pp. 102-107.
– Zevenhonderdvijftig jaar Eeklo, 1990.
– W. Gobbers en A. Deprez (red.), Vlaamse literatuur van de 19de eeuw: dertien verkenningen, 1990.
– N. Lehoucq en T. Valcke, De fonteinen van de Oranjeberg. Politiek-institutionele geschiedenis van de provincie Oost-Vlaanderen van 1830 tot nu, dl. 2, 1997.