De Decker, Josué
Classicus Josué de Decker (1879-1953) was tijdens de Eerste Wereldoorlog een kopstuk van het activisme en hoogleraar aan de vernederlandste Gentse universiteit. Daarna week hij uit naar Nederland en was hij een drijvende kracht achter het radicale anti-Belgische weekblad Vlaanderen.
Studeerde als zoon van een schoolhoofd aan het atheneum in Gent. Daarna behaalde De Decker aan de universiteit aldaar het doctoraat in de klassieke filologie en trok hij voor verdere studies naar Berlijn en Parijs. Vervolgens werd hij leraar aan het atheneum te Sint-Gillis en medewerker van het Institut Solvay. Na de Eerste Wereldoorlog gaf hij les aan een lyceum te Amsterdam. Daarna werd hij docent aan de Amsterdamse Gemeentelijke Universiteit.
De Decker trad niet echt op de voorgrond in de vooroorlogse V.B. Tijdens zijn studententijd was hij wel actief als bestuurslid van 't Zal wel gaan 't Zal Wel Gaan
Lees meer en later nam hij deel aan de Vlaamse Filologencongressen Vlaamse Filologencongressen
De Vlaamse Filologencongressen werden van 1910 tot 1983 om de twee jaar gehouden in een Vlaamse stad. Doel was de stimulering van het Vlaamse wetenschappelijke leven. Lees meer . De Decker had een vertrouwelijke relatie met Jozef Goossenaerts Goossenaerts, Jozef
Jozef Goossenaerts (1882-1963) was een Vlaams-nationalistische duivel-doet-al, die gedurende meer dan een halve eeuw betrokken was bij uiteenlopende socioculturele, (partij)politieke en i... Lees meer en Adiel Debeuckelaere Debeuckelaere, Adiel
Adiel Debeuckelaere (1888-1979) was een Vlaams-nationalistisch politicus. Hij zou zijn imago vooral opbouwen dankzij zijn leidende rol in de Frontbeweging. Lees meer . Hij ging op in zijn wetenschappelijke arbeid en publiceerde over Latijnse letterkunde en Romeinse geschiedenis. In 1913 meende hij recht te hebben op een benoeming als hoogleraar aan de Gentse Rijksuniversiteit. Minister Prosper Poullet Poullet, Prosper
Hoewel hij afkomstig was uit een Franstalig aristocratisch milieu, realiseerde de katholieke burggraaf Prosper Poullet (1886-1937) mee de eentaligheid van Vlaanderen en leidde hij de eers... Lees meer besliste evenwel om de vervanging van professor De Stoop pas het volgende jaar te laten ingaan, hetgeen De Decker erg teleurstelde. De Duitse inval brak zijn carrièrevooruitzichten.
De Decker werd een van de hoofdfiguren van het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer , al werkte hij liever achter de schermen. Hij was een vertrouwensfiguur van het bezettingsbestuur. Met Pieter Tack Tack, Pieter
De vrijzinnige flamingant Pieter Tack (1870-1943) was tijdens de Eerste Wereldoorlog een van de leidende figuren van het activisme, onder andere als voorzitter van de Raad van Vlaanderen ... Lees meer en de Duitse professor Walther von Dyck vormde hij de kleine commissie die de heropening van de Nederlandstalige Gentse universiteit in 1916 voorbereidde. Hij werd er benoemd tot hoogleraar in de klassieke filologie. Als bestuurslid van de eerste Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer (1917) nam De Decker zitting in verscheidene commissies en speelde hij een belangrijke rol bij de administratieve uitvoering van de bestuurlijke scheiding. Bij zijn benoeming tot secretaris-generaal van het departement wetenschappen en kunsten had hij het onderwijs onder zijn bevoegdheid. In de tweede Raad (1918) werd hij lid van de Commissie van Gevolmachtigden Commissie van Gevolmachtigden
De Commissie van Gevolmachtigden was in 1918 het uitvoerende orgaan van de Raad van Vlaanderen. De elf gevolmachtigden in de Commissie waren belast met de leiding en vertegenwoordiging va... Lees meer en eind september voorzitter van de Commissie van Zaakgelastigden Commissie van zaakgelastigden
De Commissie van Zaakgelastigden (1918) was een activistisch bestuursorgaan dat de Duitse bezetter adviseerde. De commissie werd in de zomer van 1918 ingesteld, ter vervanging van de afge... Lees meer .
Na de oorlog had hij de leiding over het in Den Haag gevestigde Vlaamsch Comité Vlaamsch Comité
Het Vlaamsch Comité (1918-1919) werd opgericht om enerzijds de gemeenschappelijke politieke doeleinden van het activisme op het internationale forum aan de bod te brengen en anderzijds de... Lees meer . Omdat De Decker vele maanden in Duitsland Duitsland & Vlaanderen
Van de eerste helft van de 19de eeuw tot 1945 stond het Duitse beeld van Vlaanderen in het teken van etnisch-culturele verbondenheid. Die romantische perceptie leefde vooral bij een beper... Lees meer doorbracht, werd zijn positie en die van het Vlaamsch Comité ernstig verzwakt. Daarnaast bleef hij anti-Belgische agitatie voeren. Van september 1919 tot eind 1920 gaf hij Vlaanderen Vlaanderen (1919-1920)
Het tijdschrift Vlaanderen, later Ontvoogding, Pro Flandria en De Vlaamsch-nationale gedachte, was kort na de Eerste Wereldoorlog de belangrijkste spreekbuis van de uitgeweken activisten ... Lees meer uit. In mei 1922 stichtte hij met priester Robrecht de Smet De Smet, Robrecht
Robrecht de Smet (1875-1937) was een West-Vlaamse priester en kapelaan. Hij evolueerde in radicale anti-Belgische en autoritaire richting en was betrokken bij het Verbond van Vlaamsche Na... Lees meer het weekblad Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer , waarin hij hardnekkig strijd voerde tegen elke bereidheid van de gematigde Vlaams-nationalisten om de Vlaamse strijd binnen een Belgisch kader te willen voeren.
De Decker kwam op voor een integraal groot-neerlandisme zonder binding aan een sociale leer. Dat was de reden waarom hij de koerswijziging van De Smet in de richting van de Jong Nederlandsche Gemeenschap Jong Nederlandsche Gemeenschap
De Groot-Nederlandse en rechts-radicale Jong Nederlandsche Gemeenschap bestond van 1931 tot 1935 en was de laatste poging van priester Robrecht de Smet om impact te hebben in de Vlaamse e... Lees meer weigerde te volgen. Vanuit die optiek en vanuit een compromisloos anti-belgicisme wees hij ook het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer en het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) af.
De Decker werd bestuurslid van De Dietsche Bond Dietsche Bond
De Dietsche Bond (1917-1941) werd opgericht als activistisch gezind alternatief voor het neutrale Algemeen-Nederlands Verbond. De bond nam verschillende prominente activisten op in zijn ... Lees meer en van de Amsterdamse afdeling van het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer . Op 30 november 1935 verkreeg hij het Nederlands staatsburgerschap. In de jaren 1920 was De Decker ervan overtuigd dat de Belgische staat door een revanchistisch Duitsland gekraakt moest worden, waarna Groot-Nederland Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer tot stand kon komen. In de loop van de jaren 1930 werd hij echter steeds meer argwanend tegenover Duitsland, omdat hij de Groot-Duitse tendens als een gevaar voor Groot-Nederland zag. Hierdoor kreeg hij zware kritiek vanwege de meer Duitsgezinde Groot-Nederlanders en verloor hij het vertrouwen van Duitse agenten als Raf Verhulst Verhulst, Raf
Raf Verhulst (1866-1941) was een Vlaamsgezinde schrijver, journalist en docent, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol opeiste in het activisme. Lees meer en Robert P. Oszwald Oszwald, Robert P.
Robert P. Oszwald (1883-1945) was een Duits ambtenaar. Hij was betrokken bij de Flamenpolitik tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ook tijdens het interbellum en het nationaalsocialistische re... Lees meer . Dat heeft meegespeeld in de Tweede Wereldoorlog, toen De Decker politiek afzijdig bleef. Hij liet zich wel, in overleg met zijn collega, de door de Duitsers aan de dijk gezette joodse professor Cohen, als diens opvolger aan de Amsterdamse Universiteit benoemen. Na de oorlog werd hij evenwel weggezuiverd. De Decker, die steeds een zwak gestel had gehad en in 1950 weduwnaar was geworden, stierf na een langdurig verblijf in een Haags sanatorium.
Literatuur
– A.L. Faingnaert, Verraad of zelfverdediging?, 1933.
– M. van de Velde, Geschiedenis van de Jong Vlaamsche Beweging, 1941.
– A. Willemsen, Het Vlaams-nationalisme. de geschiedenis van de jaren 1914-1940, 1969.
– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, I-II-III, 1969.
– L. Wils, Flamenpolitik en aktivisme, 1974.
– L. Vandeweyer, 'De eerste barsten in het Vlaamse Front', in WT, jg. 44, nr. 2 (1985), p. 78-94.
– id., 'Machtsstrijd in het Vlaamse Front. De ondergang van "Ons Vaderland", de geboorte van "Vlaanderen"', in WT, jg. 44, nr. 4 (1985) p. 206-224.
– id., 'Redaktiegeschiedenis van het weekblad "Vlaanderen" (1925-1934)', in WT, jg. 45, nr. 2 (1986) p. 65-83.
– id., 'De politieke rol van August Borms tussen 1918 en 1933', in Verschaeviana (1986), p. 81-117.
– id., 'De Jong Nederlandse Gemeenschap. R. De Smets voorafspiegeling van de Dietse samenleving', in WT, jg. 48, nr. 1 (1989), p. 43-56.
– id., 'De hoop op een revanche-oorlog. De voorbereiding van de kollaboratie door de Vlaams-nationalisten rond het weekblad Vlaanderen (1922-1934)', in Bijdragen van het Navorsings- en Studiecentrum voor de Geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog (mei 1989), p. 207-228.
– D. Vanacker, Het aktivistisch avontuur, 1991.
– D. Vanacker en S. van Clemen, 'De dagboeknotities van Josué de Decker (mei 1916)', in WT, jg. 54, nr. 3 (1995), p. 127-151.