Comité Nederland-Vlaanderen

Oprichting en doelstelling

Het Comité Nederland-Vlaanderen werd in september 1917 opgericht in Den Haag. Afgezien van Leo Simons Simons, Leo
De Nederlandse uitgever en journalist-publicist Leo Simons (1862-1932) zette zich gedurende bijna een halve eeuw op diverse manieren in voor de Vlaamse en de Groot-Nederlandse beweging.... Lees meer en diens echtgenote, waren de oprichters van het comité gematigde Groot-Nederlanders Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer die betrokken waren bij het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer (ANV), zoals schrijver Marcellus Emants (1848-1923), journalist Cornelis Karel Eekhout (1870-1947), zakenman Michael de Groot (1860-1935) en politicus Theodorus van Welderen Rengers Van Welderen Rengers, Theodoor
Baron Theodoor van Welderen Rengers (1867-1945) was actief binnen het Algemeen-Nederlands Verbond. Tijdens de Eerste Wereldoorlog steunde hij de uitgave van Dietsche Stemmen en De Toorts.... Lees meer .

Het comité ging uit van ‘de erkenning, dat ook de Vlamingen, even goed als de Polen, Ieren, Finnen, het recht en de plicht hebben, op te komen voor de noodzakelijkheid, zich in het eigen land te ontwikkelen naar eigen aard en wezen in eigen taal’. Het stelde zich naar eigen zeggen tot doel de Nederlandse bevolking op neutrale wijze te informeren over de strijd die de Vlamingen sinds 1830 voerden voor hun taal en cultuur en gaf daartoe het blad Voor Vlaanderen uit.

Tussen september 1917 en juni 1918 verschenen vier nummers van het tijdschrift, dat telkens vier tot zes bladzijden telde en werd gedrukt op groot dagbladformaat. Van de eerste editie werden 20.000 exemplaren verspreid, maar al vanaf het tweede nummer daalde de oplage tot 3.000.

Standpunten en positionering

In Voor Vlaanderen verschenen stukken over onder meer de vernederlandsing van de Gentse universiteit Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer , het Belgisch leger aan de IJzer IJzer
IJzer was een schuilnaam waarmee de leiding van de Frontbeweging artikelen ondertekende in Ons Vaderland. Lees meer , de activistische sociale organisatie Volksopbeuring Volksopbeuring
Volksopbeuring (1916-1918) was tijdens WOI een activistische caritatieve organisatie voor behoeftigen en krijgsgevangen Vlamingen. Lees meer , de werking van het passivistisch Vlaamsch-Belgisch Verbond Vlaamsch-Belgisch Verbond
Het Vlaamsch-Belgisch Verbond (1917) was tijdens WOI in Nederland een vereniging van Vlaamse uitgewekenen. Het telde tal van afdelingen en ijverde voor een programma van vernederlandsing... Lees meer van Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer en Julius Hoste Hoste, Julius (jr.)
Julius Hoste jr. (1884-1954) was een Vlaamsgezinde liberaal die actief was in de pers en de politiek. Hij behoort tot de kopstukken van de Vlaamse beweging. Lees meer en de geschiedenis van de Vlaamse beweging. Over de uitroeping van de zelfstandigheid van Vlaanderen door de Raad van Vlaanderen Raad van Vlaanderen (1917-1918)
De Raad van Vlaanderen (1917-1918) was een activistisch marionettenparlement tijdens de Eerste Wereldoorlog, dat onderdeel was van de Duitse plannen om in Vlaanderen een blijvende invloed... Lees meer in december 1917 werd kritisch geoordeeld en er werd zowel getwijfeld aan de opportuniteit als aan de praktische haalbaarheid, net als aan de legitimiteit van de voorafgaandelijke, gestuurde verkiezingen voor de Raad van Vlaanderen.

Het comité opteerde voor een zelfstandig, neutraal en gefederaliseerd Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer België, met daarin Vlaanderen en Wallonië als volkomen gelijkwaardige delen. De facto plaatste men zich daardoor op het standpunt van de Duitsers en het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer . Een Groot-Nederlandse staatsconstructie en een zelfstandig Vlaanderen onder de paraplu van Duitsland werden afgewezen. Het Comité Nederland-Vlaanderen was vooral een poging om een tegengewicht te bieden tegen de zonder meer pro-Duitse en pro-activistische, in juni 1917 opgerichte Dietsche Bond Dietsche Bond
De Dietsche Bond (1917-1941) werd opgericht als activistisch gezind alternatief voor het neutrale Algemeen-Nederlands Verbond. De bond nam verschillende prominente activisten op in zijn ... Lees meer en de bladen Dietsche Stemmen Dietsche Stemmen
Dietsche Stemmen was een Groot-Nederlands georiënteerd tijdschrift (1915-1918) dat het activisme steunde, een zelfstandig Vlaanderen nastreefde en Nederlandse ‘stamgenoten’ voor dit prog... Lees meer en De Toorts De Toorts
De Toorts verscheen tussen 1916 en 1921 en werd uitgegeven in Utrecht. De ondertitel van het tijdschrift luidde: Staat- en Letterkundig weekblad voor Holland, Vlaanderen en Zuid-Afrika on... Lees meer die op dezelfde lijn zaten.