Anciaux, Bert

Persoon
Redactie (2023, aanvulling), Rolf Falter (1998)

Bert Anciaux (1959) is advocaat en doctor in de Pedagogie. Hij stapte al vroeg in de politiek. Voor de Volksunie was hij zes jaar voorzitter en twee jaar voor VU&ID. Hij was schepen in Brussel, en federaal en Vlaams minister, onder meer van Cultuur en Brussel. Onder zijn impuls kwam een vernieuwing van de Volksunie op gang, VU&ID, niet veel later gevolgd door een splitsing, waarna hij via Spirit en VlaamsProgressieven bij Vooruit terecht kwam.

Volledige voornaam
Bert Jozef Herman Vic
Geboorte
Merksem, 11 september 1959
Leestijd: 5 minuten

Bert Anciaux studeerde rechten aan de Universitaire Faculteiten Saint-Louis en de Vrije Universiteit Brussel en schreef zich in 1984 in als advocaat aan de balie van de Nederlandse Advocaten in Brussel. In 2014 doctoreerde hij in de Pedagogische Wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel.
Hij volgde al snel de politieke voetsporen van zijn vader, als militant van de Volksuniejongeren Volksuniejongeren
Lees meer
en als lid van de partijraad vanaf 1976. Tussen 1984 en 1992 was Anciaux voorzitter van de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer
(VU) van het arrondissement Brussel. In 1987 werd hij lid van de Brusselse gemeenteraad en vanaf januari 1992 ook schepen onder de burgemeesters Brouhon, Demaret en Thielemans. In Brussel was Anciaux actief in het cultureel en sociaal-economisch leven, onder meer als coördinator van kansarmoede-projecten, maar ook als beheerder van de maatschappij van openbaar vervoer of als penningmeester van de Ancienne Belgique. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 1994 verloor hij de enige VU-zetel in de Brusselse gemeenteraad.

Aangemoedigd door zijn vader, die op dat ogenblik Vlaams staatssecretaris in de Brusselse gewestregering was, stelde Anciaux zich in april 1992 kandidaat voor de opvolging van Jaak Gabriëls Gabriëls, Jaak
Jaak Gabriëls (1943-2024) werd in 1965 actief in de Volksunie (VU). Hij werd burgemeester in Bree, volksvertegenwoordiger en in 1986 partijvoorzitter van de VU. Hij trachtte de partij inh... Lees meer
als voorzitter van de VU. Twee maanden later verkoos het congres hem boven Patrick Vankrunkelsven en de favoriet Johan Sauwens Sauwens, Johan
Johan Sauwens (1951) was een Limburgs kopstuk van de Volksunie. Hij was onder meer Vlaams volksvertegenwoordiger en bekleedde verschillende ministerposten in de Vlaamse regering. In 2001 ... Lees meer
. Anciaux beloofde een forse radicalisering van de partij, vooral inzake sociale thema's, wat hem het verwijt van een 'verlinksing' van de VU opleverde. Tegelijkertijd bleef hij echter ook steunen op de beleidspijler van zijn partij, met Sauwens als Vlaams minister, vader Anciaux als Brussels staatssecretaris en Hugo Schiltz Schiltz, Hugo
Hugo Schiltz (1927-2006) was een advocaat en politicus voor de Volksunie. Hij zetelde in de Antwerpse gemeenteraad, de Kamer en maakte deel uit van een Vlaamse Regering. Hij zetelde in he... Lees meer
als zeer actief deelnemer aan de onderhandelingen over de vierde staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer
. Die tweespalt en de blijvende spanningen na de verkiezingsnederlaag van 1991 stimuleerden de uittocht naar de hervormde liberale Vlaamse Liberalen en Demokraten Vlaamse Liberalen en Democraten
Lees meer
van Guy Verhofstadt Verhofstadt, Guy
Guy Verhofstadt (1953) is een liberaal politicus die actief was en is op het nationale en internationale niveau. Onder zijn voorzitterschap vond er een verruiming plaats van de liberale p... Lees meer
door onder meer Gabriëls, Jef Valkeniers Valkeniers, Jef
De Vlaamsgezinde geneesheer Jef Valkeniers (1932) was van 1960 tot 1993 als politicus actief in de Volksunie en vervolgens tot 2018 in de VLD en de Open Vld. Lees meer
en Hugo Coveliers Coveliers, Hugo
De advocaat Hugo Coveliers (1947) was partijpolitiek actief binnen de Volksunie, de Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) en nadien zijn eigen partij VLOTT. Hij profileerde zich als kamer... Lees meer
in 1992 en 1993. De Christelijke Volkspartij Christelijke Volkspartij
Lees meer
van Johan van Hecke slaagde er in 1994 in een groot deel van het VU-partijkader te overtuigen van een geleidelijke samenwerking, maar het was uiteindelijk Anciaux zelf die de poging torpedeerde. Daarop koos de VU-voorzitter voor een Vlaams-nationale radicalisering van zijn partij door te opteren voor een onafhankelijk Vlaanderen zonder daarom duidelijk te zijn over het lot van Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer
. De nieuwe koerswijziging beperkte de schade bij de parlementsverkiezingen van 1995, waarbij de kiezer voor de Vlaamse Raad Vlaams Parlement
Het Vlaams Parlement is de parlementaire vergadering van de Vlaamse deelstaat in het federale België. Zijn geschiedenis kent drie grote fasen: de periode van de Cultuurraad voor de Neder... Lees meer
veel meer stemmen gaf aan de VU dan voor de federale parlementen. Anciaux zelf behaalde, na een sterk gepersonaliseerde campagne, een goede score en werd senator (tot 1999). In 1997 werd hij Europees Parlementslid, maar liet dat mandaat over aan Nelly Maes.

Anciaux slaagde erin de VU een nieuw elan te geven, samen met Patrik Vankrunkelsven, waarmee hij als militant pacifist ook demonstreerde tegen de NAVO-basis in Kleine-Brogel. Ze richtten VU-ID op als radicaaldemocratische vernieuwingsbeweging, maar kregen daarbij kritiek van sommige VU'ers. Anciaux werd Vlaams minister voor Cultuur, Jeugd, Huisvesting, Stedelijk Beleid, Brusselse Aangelegenheden en Ontwikkelingssamenwerking. Hij was verantwoordelijk voor heel wat hervormingen (of aanzetten tot) op het vlak van Cultuur en zorgde voor een gevoelige injectie van de socioculturele sector en het jeugdwerk.
Bij het uiteenvallen van de Volksunie in 2001 koos Anciaux voor de oprichting van een nieuwe partij, Spirit, die in 2003 in kartel met de sp.a naar de verkiezingen trok. Het werd een groot succes. Anciaux behaalde zelf meer dan 212.000 voorkeurstemmen. Hij werd minister van Mobiliteit en Sociale Economie in de paarse regering Verhofstadt II, maar keerde in 2004 terug naar de Vlaamse regering om er opnieuw minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel te worden.

Binnen zijn partij, die intussen tot VlaamsProgressieven was omgedoopt, was een schisma ontstaan over strategieën. Een meerderheid wees het voorstel van Anciaux voor een progressief-project samen met de sp.a af, waarop Anciaux eerst als onafhankelijke verderging en later volledig de overstap maakte naar de sp.a.

Hij ging aan de slag als advocaat, maar belandde in 2010 al terug op de lijst voor de verkiezingen van de Senaat. Daar zou hij blijven tot op heden. Hij engageerde zich verder voor Actiris, voor de Koninklijke Vlaamse Schouwburg Koninklijke Vlaamse Schouwburg
De Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS) werd op 23 augustus 1875 opgericht op initiatief van een aantal prominente liberale flaminganten, die ijverden voor een Nederlandstalig beroepstone... Lees meer
en voor het Nederlandstalige Brussels Woonzorgcentrum De Overbron.

Werken

– De vergeten vernieuwing, 1992.
– Kinderen van de Hoop. Uitnodiging aan de durvers. Icarus, 1997.
– Alles in Beweging. Houtekiet, 1999.
– De verrijkte samenleving. Ideeën voor een actieve cultuurstaat. Van Halewijck.
– Sport Verruimd. 5 jaar Vlaams sportbeleid (2004-2009). Vlaamse Overheid, 2002.
– 2009: 10 jaar Cultuur- en Jeugdbeleid in Vlaanderen. Vlaamse Overheid. Acco, 2009.
– De pijn van een politicus. Gesprekken met Bert Anciaux (Luk Alloo). Lampedaire, 2009.
– De tijd baart rozen. Een sociaal-democratische visie. Vrijdag, 2010.
– Van Anciaux tot Zijlstra. Cultuurbeleid en cultuurparticipatie in Nederland en Vlaanderen (Quirine van der Hoeven). Sociaal en Cultureel Planbureau, 2012.
– G. Redig, B. Anciaux, Subsidiologie. Hoe overheden verenigingen kunnen ondersteunen, Kluwer, 2013.
– Zelforganisaties in Vlaanderen. Onderzoek naar plaatselijke (zelf)organisaties op basis van etnisch-culturele identiteit. ASP, 2015.
– J. Casselman, R. De Rycke, H. Heimans en B. Anciaux, Internering. Nieuwe interneringswet en organisatie van de zorg. Die Keure, 2015.
– M. Schrooten, R. Thys, P. Debruyne en B. Anciaux, Sociaal schaduwwerk. Over informele spelers in het welzijnslandschap, Politeia, 2021.
– V. Anciaux, B. Anciaux, B. Anciaux, Over Generaties. Vlaams, Sociaal en Zorgzaam, Pelckmans, 2021.

Suggestie doorgeven

1998: Rolf Falter (pdf)

2023: Redactie

Databanken

Inhoudstafel