Tollenaere, Reimond

Reimond Tollenaere was de zoon van een kleine aannemer van bouwwerken. Tollenaere deed zijn humaniora aan het Sint-Lievenscollege in Gent met een intermezzo in Ieper en aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer . Met de bedoeling priester te worden volgde hij nadien de afdeling wijsbegeerte aan hetzelfde seminarie (1927-1928). Vanwege zijn Vlaams-nationalistische drijverijen werd hij na het eerste jaar echter niet meer toegelaten. Hij studeerde van 1928 tot 1934 rechten aan de Rijksuniversiteit Gent en werd in oktober 1933 propagandaleider van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV). In 1935-1936 was hij VNV-arrondissementsleider in Mechelen. In mei 1936 werd hij tot volksvertegenwoordiger van het VNV voor het arrondissement Roeselare-Tielt gekozen en vervolgens in oktober 1938 tot gemeenteraadslid in Roeselare. In augustus 1941 behoorde hij tot de eerste lichting Vlaamse vrijwilligers die naar het oostfront Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer vertrokken. Bij een van de eerste inzetten van het Vlaamsch Legioen Vlaamsch Legioen
Het Vlaamsch Legioen (1941-1943) was een Vlaamse eenheid aan het oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Waffen-SS. Lees meer sneuvelde hij.

Studentenjaren

Als collegestudent was Tollenaere actief in het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond
Het Algemeen Katholiek Vlaams Studentenverbond (1903-1935) was de organisatorische vormgeving van de katholieke Vlaamse studentenbeweging: een jeugdbeweging met plaatselijke bonden van ka... Lees meer (AKVS). Het Vlaams-nationalistische gedachtegoed van het radicaliserende verbond nam hij volledig tot zich. Aan de Gentse universiteit engageerde Tollenaere zich ten volle in het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond
Het Algemeen Vlaamsch Hoogstudentenverbond (AVHV) was een overkoepeling voor Vlaamsgezinde studentenverenigingen van verschillende universiteiten, gesticht door Leuvense en Gentse Vlaamse... Lees meer (AVHV). Als student sprak hij geregeld op AKVS-landdagen en Dietse congressen. Hij was een vurig aanhanger van de radicale Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer gedachte en verwierp ieder compromis met de Belgische staat. Zo verzette hij zich in artikels in het studentenblad Den Uyl Den Uyl
Lees meer heftig tegen het door Herman Vos Vos, Herman
Herman Vos (1889-1952) engageerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het activisme. Vanaf 1925 was hij parlementslid voor de Frontpartij. Toen het Vlaams-nationalisme zich in de jaren... Lees meer ontworpen ‘Federaal Statuut’. Tijdens het academiejaar 1932-1933 was Tollenaere preses van het Gentse AVHV. Tevens was hij bestuurslid van De Dietsche Bond Dietsche Bond
De Dietsche Bond (1917-1941) werd opgericht als activistisch gezind alternatief voor het neutrale Algemeen-Nederlands Verbond. De bond nam verschillende prominente activisten op in zijn ... Lees meer en hoofdbestuurslid van het Dietsch Studentenverbond Dietsch Studentenverbond
Het Dietsch Studenten Verbond was een van oorsprong Nederlandse nationalistische studentenvereniging, die in de periode 1922-1941 actief was in Nederland en Vlaanderen. Op haar hoogtepunt... Lees meer . Als beursstudent in Duitsland in 1931 en 1932 kwam hij in contact met het nationaalsocialisme. Van toen af nam hij een aantal van de nationaalsocialistische leerstellingen tot zich en trachtte ze ingang te doen vinden in het Gentse AVHV. Dit liep verkeerd af en leidde tot het uiteenvallen van de studentenbond. Gedurende zijn verdere leven bleef Tollenaere zijn Diets-radicalisme en nationaalsocialistische gezindheid getrouw.

Bij het VNV

Tollenaere was nog student toen Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer hem in oktober 1933 verzocht om propagandaleider van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) te worden. Tevoren had hij enkele maanden in het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer gemiliteerd, maar was er wegens ‘gebrek aan orde en tucht’ als lid ontslagen. Hij had met name zijn ongenoegen geuit over het feit dat de studentenafdeling van het Verdinaso had geweigerd aan een studentenbetoging in Gent deel te nemen. Van meet af aan lag het in Tollenaeres bedoeling om het VNV een koers te laten varen die strookte met zijn overtuiging. Hierdoor kwam hij regelmatig in conflict met de meer politiek-realistische strekking binnen het VNV. Aanvankelijk kon hij op de steun van De Clercq rekenen om een compromisloze kernbeweging binnen het VNV uit te bouwen. Tollenaere haalde zijn radicale ideeën vooral uit de weekbladen Jong Dietschland Jong Dietschland (1926-1933)
Jong Dietschland (1926-1933) was een radicaal Vlaamsgezind en Groot-Nederlands weekblad met veel interesse voor kunst en literatuur en met aandacht voor de Nieuwe Orde-stromingen. Het bla... Lees meer (1926-1933) en Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer (1922-1933) (waaraan hij meewerkte). Vooral het persoonlijk contact met Odiel Spruytte Spruytte, Odiel
Odiel Spruytte (1891-1940) was een ‘petit vicaire’ en een dwarsdenker in het bisdom Brugge. Als Vlaams-nationalist behoorde hij tot de kernredactie van het weekblad Jong Dietschland, en w... Lees meer drukte een stempel op zijn standpunten.

Tollenaeres dienstplicht vanaf augustus 1934 werd door De Clercq aangegrepen om hem een tijdlang op een zijspoor te plaatsen en aldus een breuk met voornoemde gematigde VNV-vleugel te vermijden. Als arrondissementsleider in Mechelen diende hij in april 1936 af te treden ten voordele van de opnieuw aanvaarde Ward Hermans Hermans, Ward
Ward Hermans (1897-1992) was een Vlaams-nationalistische schrijver, journalist en politicus, die in de loop van het interbellum radicaliseerde in nationaalsocialistische zin. Tijdens de T... Lees meer . Tollenaere werd arrondissementsleider in Roeselare. Dankzij de politieke steun van de familie De Lille werd hij in mei 1936 tot volksvertegenwoordiger gekozen. Als parlementslid behoorde Tollenaere tot de rechts-radicale en Dietse fractie van de VNV-parlementairen. Voor hem was parlementaire actie een voortzetting van straatactie. Onder invloed van Spruytte was hij een tegenstander van het Beginselakkoord KVV-VNV Beginselakkoord KVV-VNV
Het beginselakkoord KVV-VNV werd ondertekend door vertegenwoordigers van de Katholieke Vlaamsche Volkspartij (KVV) en het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) op 8 december 1936. Het moest ee... Lees meer en een verdediger van het akkoord tussen VNV en Rex Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig België (1940-1944). Lees meer . Tollenaere streefde naar een rechtse en antidemocratische concentratiebeweging om een dam te werpen tegen een mogelijks samengaan van socialisten en communisten ('volksfront'). Hij steunde De Clercq toen die contacten zocht met nazi-Duitsland, was lid van de Militaire Organisatie Militaire Organisatie
De Militaire Organisatie (MO) werd opgericht door Staf de Clercq, leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), tijdens de mobilisatie na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog (193... Lees meer en verklaarde in een vertrouwelijk document aan De Clercq niet te willen vechten tegen een mogelijke Duitse invaller.

De Tweede Wereldoorlog

Op 10 mei 1940 werd Tollenaere gearresteerd en naar Frankrijk gedeporteerd, maar op 21 juni bevrijd (zie Spooktreinen Spooktreinen
Het begrip Spooktreinen verwijst naar de wegvoering van 2000 tot 3000 verdachten door de Belgische staatsveiligheid in mei 1940. De verdachten, waaronder een aantal prominente Vlaams-nat... Lees meer ). In de zomer van 1940 was hij voorstander van een breed opgezette volksbeweging onder de leiding van het VNV en een collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer zonder voorwaarden. Hij sprak zich in artikelen en geschriften uit voor een nationaalsocialistische Germaanse statenbond met Duitsland als kernland. Dietsland zou hierin als autonome staat een plaats vinden. Hij was een tegenstander van annexatie bij het Duitse Rijk. In mei 1941 werd hij de eerste commandant-generaal van de Dietsche Militie - Zwarte Brigade Dietsche Militie – Zwarte Brigade
De Dietsche Militie-Zwarte Brigade was de militie van de Eenheidsbeweging-VNV (1941-1943), in november 1943 herdoopt tot Dietsche Militie (1943-1944). Lees meer van de Eenheidsbeweging-VNV. Na zijn vertrek op 6 augustus naar Duitsland en het oostfront Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer had Tollenaere geen invloed meer op de politieke koers van het VNV. Hij maakte nog wel de eerste politieke moeilijkheden mee als gevolg van de inzet van het Vlaamsch Legioen in de Waffen-SS. Hij sneuvelde als ‘Untersturmführer’ (onderluitenant) van het Vlaamsch Legioen Vlaamsch Legioen
Het Vlaamsch Legioen (1941-1943) was een Vlaamse eenheid aan het oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Waffen-SS. Lees meer . Zijn dood was een zware klap voor De Clercq, die Tollenaere zag als zijn opvolger.