Vlaamsch Nationale Volkspartij

Organisatie
Bruno De Wever (2023, herwerking), Bruno De Wever (1998)

Vlaams-nationalistische partij (1930-1933) opgericht op initiatief van Hendrik Elias en opgegaan in het Vlaamsch Nationaal Verbond.

Afkorting
VNVP
Oprichting
1930
Stopzetting
1933
Leestijd: 2 minuten

Mislukt als nieuwe Vlaams-nationalistische partij

De Vlaams-nationalistische volksvertegenwoordiger Hendrik Elias Elias, Hendrik
Hendrik Elias (1902-1973) was een historicus en Vlaams-nationalistisch politicus die als leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond collaboreerde met de Duitse bezetter tijdens de Tweede W... Lees meer
lanceerde op 5 november 1930 een oproep tot de oprichting van de VNVP. De partij stelde zich ten doel het in regionale partijen versplinterde Vlaams-nationalisme te verenigen rond een federalistisch en democratisch programma met aanvaarding van de ‘katholieke maatschappijleer’. Het ‘fascistisch nationalisme’ werd expliciet afgewezen. Dat sloeg in de eerste plaats op Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer
, die in 1931 het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
(Verdinaso) stichtte. Pas daarna ging de VNVP effectief van start. De statuten werden in november 1931 opgesteld door Paul Beeckman Beeckman, Paul-Felix
Paul-Felix Beeckman (1900-1978) was als student actief in het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond en het KVHV. Later engageerde hij zich binnen het VNV. Na de Tweede Wereldoorlog... Lees meer
, Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer
en Elias. De VNVP wilde een federatie van Vlaams-nationalistische groeperingen zijn. De hoofdraad was samengesteld uit vertegenwoordigers van regionale Vlaams-nationalistische partijorganisaties: Bert d'Haese D'Haese, Bert
Bert D’Haese (1889-1982) was tijdens de Eerste Wereldoorlog betrokken bij het activisme en engageerde zich tijdens het interbellum in het Vlaams-nationalisme. Na de Tweede Wereldoorlog wa... Lees meer
(Aalst), voorzitter; Adelfons Henderickx Henderickx, Adelfons
Adelfons Henderickx (1867-1949) was een Antwerpse katholieke volksvertegenwoordiger. Tijdens de Eerste Wereldoorlog engageerde hij zich in het activisme en tijdens het interbellum in het ... Lees meer
(Antwerpen), ondervoorzitter; Elias (Gent) en Frans d'Haese D'Haese, Frans
Frans d’Haese (1899-1971) – historicus, apotheker en jurist – engageerde zich tijdens het interbellum in het politieke Vlaams-nationalisme, in het bijzonder in zijn Zuid-Oost-Vlaamse gebo... Lees meer
(Aalst), secretarissen; Piet Finné Finné, Piet
Piet Finné (1892-1969) was een Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Hij was senator (1936-1940) en oorlogsschepen van Brussel (1942-... Lees meer
, Hendrik Borginon Borginon, Hendrik
Hendrik Borginon (1890-1985) was lid van de leiding van de Frontbeweging en Vlaams-nationalistisch politicus in de Frontpartij en het Vlaamsch Nationaal Verbond. Tijdens de bezetting fung... Lees meer
(Brussel) en Gerard Romsée Romsée, Gerard
Lees meer
(Limburg), leden. De leiding slaagde er niet in de betrokken organisaties te versmelten tot één partij. De ideologische tegenstellingen waren te groot, waardoor het Diets- en antidemocratischgezinde West-Vlaamse Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond (1925-1933) was een Vlaams-nationalistische partij in West-Vlaanderen. Lees meer
(KVNV) afzijdig bleef.

Geslaagd als Vlaams-nationalistische partij in het arrondissement Gent-Eeklo

De effectieve werking van de VNVP beperkte zich tot het arrondissement Gent-Eeklo, waar Elias de leiding van het Vlaams-nationalisme op zich nam. Hij bouwde de partij uit. Ze beschikte met De Voorwacht over een weekblad. Bij de parlementsverkiezingen van 1932 sloot de VNVP een akkoord met de populaire Vlaamsgezinde familie De Lille uit Maldegem. Mede daardoor kon de VNVP twee parlementsleden uit de brand slepen: Elias en Jozef de Lille De Lille, Jozef
Jozef de Lille (1896-1985) was een Vlaams-nationalistisch politicus en Kamerlid (1932-1940) voor de Vlaamsch Nationale Volkspartij en het Vlaamsch Nationaal Blok, de kieslijst van het Vla... Lees meer
. VNVP verdween toen de partij opging in het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
, dat in oktober 1933 werd gesticht en waarin Elias van meet af aan een belangrijke rol speelde.

Literatuur

— B. de Wever, Greep naar de macht. Vlaams- nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, 1994.
— B. De Wever, Vlaams-nationalisme in de Gentse regio 1914-1945, in: Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, 1995, pp. 265-281.
— P.J. Verstraete, Hendrik Jozef Elias. Biografie, 2005.

Suggestie doorgeven

1975: Frans van der Elst (pdf)

1998: Bruno De Wever

2023: Bruno De Wever

Inhoudstafel