Lambrechts, Karel

Persoon
Bruno De Wever (2024, aanvulling), Bruno De Wever (1998)

Karel Lambrechts (1910-1994) was een Vlaams-nationalistische syndicalist en politicus, die als volksvertegenwoordiger voor het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) fungeerde in de periode 1936-1940. Tijdens de oorlog was Lambrechts VNV-propagandaleider en lid van de Raad van Leiding van het VNV.

Geboorte
Rotselaar, 6 december 1910
Overlijden
Bonheiden, 30 december 1994
Leestijd: 3 minuten

Vlaams Nationaal Syndicaat, VNV en Arbeidsorde

Begin jaren 1930 werkte Karel Lambrechts bij de Aalsterse afdeling van de Boerenbond Belgische Boerenbond
De Boerenbond is een beroepsorganisatie van en voor landbouwers die tot ver in de 20ste eeuw sterke banden had met de Kerk en de katholieke partij, zich van meet af sterk engageerde in de... Lees meer
en was hij medewerker voor een Vlaams-nationalistisch geïnspireerd weekblad uit zijn geboortestreek. Vanaf 1931 was Lambrechts vrijgestelde van het Vlaamsch Nationaal Syndicaat Vlaamsch Nationaal Syndicaat
Het Vlaamsch Nationaal Syndicaat (1933-1941) was een Vlaams-nationalistische vakbond die deel uitmaakte van de Vlaams-nationalistische partij het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). Lees meer
(VNS), waarvan hij in 1933 voorzitter werd. Zijn poging in 1934 om het VNS onafhankelijk te maken van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV) mislukte door het verzet van VNV-leider Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer
en van zijn eigen VNS-gewestleiders.

Lambrechts’ demarche is te verklaren door zijn verbondenheid met de Aalsterse gematigde VNV'ers, die slechts aarzelend tot het VNV toetraden. In 1936 was dit integratieproces voltrokken. Lambrechts werd in 1936 VNV-volksvertegenwoordiger voor Brussel als tweede op de lijst getrokken door De Clercq. In 1938 werd hij gemeenteraadslid te Vilvoorde. In 1939 verlengde hij zijn mandaat in de Kamer. Inmiddels was hij bij de oprichting van Arbeidsorde Vlaamsche Arbeidsorde
Vlaamsche Arbeidsorde (1936-1941) werd opgericht onder de leiding van Victor Leemans als een corporatistische organisatie die in theorie de rexistische vakbonden en het Vlaamsch Nationaal... Lees meer
in 1936 lid geworden van de Algemene Raad van deze organisatie.

Unie van Hand- en Geestesarbeiders en arbeiders in Duitsland

Tijdens de bezetting, in juli 1940, volgde Lambrechts Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer
op als leider van Arbeidsorde. Namens deze organisatie claimde hij het vakbondsmonopolie in Vlaanderen.

Samen met Marcel de Ridder De Ridder, Marcel
Marcel de Ridder (1902-1986) was actief bij de Frontpartij en zorgde in 1929 voor de fusie van de Vlaams-nationale vakbonden. Hij werd schepen voor het VNV te Aalst en verkozen in de prov... Lees meer
zetelde hij namens Arbeidsorde in het Comité van Acht van de Unie van Hand- en Geestesarbeiders Unie van Hand- en Geestesarbeiders
Tijdens de Duitse bezetting in 1940-1945 probeerden Belgische vakbonden, zoals het Christelijk Vakverbond (ACV) en het Belgisch Vakverbond (BVV), hun positie te behouden. Onder druk van D... Lees meer
(22 november 1940), de door de bezetter op de rails gezette eenheidsvakbond.

In juni 1941 vertrok Lambrechts naar Berlijn om aldaar de Belgische Duitslandarbeiders sociaal te begeleiden. Hij verdedigde er de belangen van het VNV tegen de annexionistische Groot-Duitse Vlamingen en hun beschermheren in de SS. In november 1941 kwam hij er in conflict met de SS, die hem de schuld gaf van de mislukking van een manifestatie van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer
(DeVlag) in Berlijn. Hij werd tien dagen gevangengezet en ontslagen als Betreuer met een inreisverbod voor Duitsland. De ware grond voor zijn ontslag moet gesitueerd worden in de machtsstrijd tussen VNV en DeVlag. Lambrechts schreef een rapport over de systematische anti-VNV-campagne in Duitsland.

Propagandaleider en lid van de VNV-leiding

Op 21 februari 1942 stelde De Clercq hem aan tot Algemeen Propagandaleider van het VNV ter vervanging van Reimond Tollenaere Tollenaere, Reimond
Reimond Tollenaere (1909-1942) was een Vlaams-nationalistisch studentenleider in Gent en politicus in het VNV. Hij was parlementair (1936-1942) en propagandaleider. Hij stuurde het VNV in... Lees meer
. Het was een uitdaging aan het adres van de SS. Lambrechts werd als propagandaleider lid van de Raad van Leiding van het VNV. Hij werd een van de nauwste medewerkers van de nieuwe VNV-leider Hendrik Elias Elias, Hendrik
Hendrik Elias (1902-1973) was een historicus en Vlaams-nationalistisch politicus die als leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond collaboreerde met de Duitse bezetter tijdens de Tweede W... Lees meer
en tekende medeverantwoordelijk voor de politiek van het VNV.

Na de oorlog werd Lambrechts veroordeeld wegens collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
. Eenmaal terug vrij werd hij zakenman. Hij speelde geen politieke rol meer, maar was wel bestuurder van Broederband Broederband
Broederband was een losse federatie van vriendenkringen van oud-collaborateurs, hoofdzakelijk oud-leden van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV), die in aanraking waren gekomen met de rep... Lees meer
.

Literatuur

– W. Steenhaut, De Unie van Hand- en Geestesarbeiders. Een onderzoek naar het optreden van de vakbonden in de bezettingsjaren (1940-1944), RUG, onuitgegeven doctoraatsverhandeling, 1983.
– B. de Wever, Greep naar de macht. Vlaams-nationalisme en Nieuwe Orde. Het VNV 1933-1945, 1994.
– S. Gyselinck, Karel Lambrechts, 28 juli 2006, geraadpleegd op: 14 april 2023, op: https://www.odis.be/hercules/toonPers.php?taalcode=nl&id=7538

Suggestie doorgeven

1973: Ludo Helsen (pdf)

1998: Bruno De Wever

2024: Bruno De Wever

Databanken

Inhoudstafel