Kunst- en Kultuurclub Tijl

Kunst- en Kultuurclub Tijl was een radicaal Vlaamsgezinde kring in Mechelen, die eind augustus 1932 gesticht werd. De stichter-voorzitter was Firmin Festraets, een Mechelse zelfstandig meubelmaker. Medestichter was de acteur en poppenspeler Jozef ‘Jef’ Contryn Contryn, Jozef
Jozef Contryn (1902-1991) was een Vlaamsgezind toneelacteur, die het poppenspel in Vlaanderen en ver daarbuiten populair maakte. Lees meer en in het bestuur zaten onder anderen advocaat en plaatselijk leider van de Vlaams Nationale Partij Joris Lens Lens, Joris
Joris Lens (1902-1982) was een Vlaamsgezind studentenleider, advocaat en VNV-leider in Mechelen. Vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog organiseerde hij mee de Nationale Kultuurdagen... Lees meer , geneesheer J. Lindemans en J. Olbrechts. Een jaar na de stichting kreeg Tijl er een invloedrijk en enthousiast bestuurslid bij met de komst van Filip de Pillecyn De Pillecyn, Filip
Filip De Pillecyn (1891-1962) was schrijver en journalist. Hij was actief in de Frontbeweging, werkte voor De Standaard en De Tijd en stichtte het satirisch weekblad Pallieter. Tijdens de... Lees meer naar Mechelen, die later voorzitter werd. De Kultuurclub organiseerde tal van succesvolle tentoonstellingen en muziekoptredens met werk van Vlaamse kunstenaars en componisten. Haar Vlaamse Volksuniversiteit kreeg door de oorlog niet de kans om zich te ontplooien. In 1939 organiseerde de kring een culturele week, die als Nationale Kultuurdagen Nationale Kultuurdagen
De Nationale Kultuurdagen (1939-1944) vonden plaats in Mechelen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ze de jaarlijkse hoogtepunten van de culturele Nieuwe Orde in heel Vlaanderen. ... Lees meer veel belangstelling genoot. Op 25 maart 1940 zette de kring voor de tweede maal zijn Kultuurdagen op touw, waarbij Rubens en zijn tijd in de schijnwerpers gezet werden.

Kunst- en Kultuurclub Tijl werd in Mechelen een spil in een breed netwerk van Vlaamsgezinde verenigingen, waaronder de Katholieke Vlaamsche Landsbond Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer (KVL), het Verbond der Vlaamsche Oud-strijders Verbond VOS
Het Verbond der Vlaamse Oud-Strijders (VOS), opgericht in 1919, was een flamingantische vereniging voor oud-strijders van de Eerste Wereldoorlog, die in de loop van het interbellum tot ee... Lees meer (VOS), het Acticomiteit tot Vervlaamsching van het Openbaar Leven Actiecomiteit ter Vervlaamsching van het Openbare Leven te Mechelen
Het Actiecomiteit ter Vervlaamsching van het Openbaar Leven (AVOL, 1935-1940) was een actiegroep in Mechelen. Het kon uitgroeien tot de koepel van meer dan dertig Vlaamsvoelende kringen,... Lees meer (AVOL), het Algemeen Katholiek Vlaams Toneelverbond (AKTV), het Vlaams Nationaal Zangkoor, de Blauwvoetbond en het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV).

Vanaf het begin koesterde Tijl de sfeer van volksverbondenheid en de sterke band binnen de Dietse volksgemeenschap (zie Groot-Nederland Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer ). Tijdens de bezetting werd ‘de nieuwe tijd in een herboren Europa’ bejubeld. De kring werd kort na de Duitse inval door de bezetter belast met de ‘algemene kunst- en filmverspreiding’ in Mechelen. De Nationale Kultuurdagen moesten de jaarlijkse hoogdagen van de culturele Nieuwe Orde voor heel Vlaanderen worden (zie Beeldende kunst Beeldende kunst
De beeldende kunsten en de Vlaamse beweging onderhielden van 1830 tot vandaag een complexe en gelaagde relatie, die pendelde tussen gematigde sympathie, radicaal engagement en kritische a... Lees meer ). Kultuurclub Tijl bleef de organisator volgens de wensen van het VNV. Moeilijker lag de verhouding met de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer (DeVlag), want die had zich in mei 1941 in de SS-structuren laten opnemen, ging de concurrentie met het VNV aan in het culturele netwerk van de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer en organiseerde elders in Vlaanderen eigen Kultuurdagen. Het Nationaal Kultuurverbond, een creatie van het VNV, nam vanaf 1942 de organisatie van de Nationale Kultuurdagen stevig in handen en Tijl werd louter de praktische uitvoerder. De bevrijding begin september 1944 betekende het einde van de Kultuurdagen en van Tijl. Veel betrokken bestuursleden en kunstenaars werden nadien wegens collaboratie gestraft.