Hoffmann, Pierre

Pierre Hoffmann werd op 4 juni 1851 geboren in het Luxemburgse Osweiler en overleed op 9 november 1918 in Maagdenburg. Hij volgde middelbaar onderwijs in het college in Echternach en aan het atheneum in Luxemburg en studeerde daarna klassieke filologie aan de universiteiten van Bonn (1872-1875) en Straatsburg (1876). Na zijn benoeming als leraar aan het lyceum in Straatsburg zette Hoffmann zijn studies voort aan de universiteit te Tübingen, waar hij in 1883 promoveerde tot doctor in de letteren en wijsbegeerte.

Ondertussen had de Gentse universiteit hem al in 1882 belast met de cursussen moraalfilosofie en geschiedenis der wijsbegeerte. In 1886 werd hij ordinarius en werden hem ook cursussen toegekend aan de pas ingerichte Vlaamse normaalafdeling van de Gentse universiteit. Hij doceerde er aan toekomstige leerkrachten de geschiedenis van de opvoedkunde en de geschiedenis van de Duitse letterkunde.

Progressief engagement

Ondanks zijn opleiding als classicus was Hoffmann een groot voorstander van meer lessen moderne talen in het middelbaar onderwijs en van het moedertaalonderwijs. Hij maakte zich ook verdienstelijk op het vlak van het meisjesonderwijs en werd in 1907 directeur van het eerste meisjesatheneum te Gent, het Athénée de Jeunes Filles dat werd opgericht door Rosa de Guchtenaere De Guchtenaere, Rosa
Rosa de Guchtenaere (1875-1942) was een Vlaams-nationalistisch activiste, onderwijzeres en feministe. Ze engageerde zich voor talrijke anti-Belgische comités en verwierf bekendheid als pr... Lees meer . Hoffmann interesseerde zich ook voor seksuele opvoeding, vegetarisme en geheelonthouding. Hij stichtte in 1912 de Gentse afdeling van De Goede Tempeliers, een anti-alcoholistenbond die hij vernederlandste. Hij werd verder lid van Ter Waarheid Ter Waarheid
De Gentse studentenkring Ter Waarheid ontstond eind 1904 als een afsplitsing van het liberale studentengenootschap ’t Zal Wel Gaan. De groep combineerde radicaal-flamingantische met maats... Lees meer , de in 1904 door de hoogleraar Julius Mac Leod Mac Leod, Julius
Julius Mac Leod (1857-1919) was hoogleraar plantkunde aan de Gentse universiteit en een Vlaamsgezinde progressieve liberaal. Hij was een belangrijke pleitbezorger van de vernederlandsing ... Lees meer gestichte antiburgerlijke studiekring, waar ook Hendrik de Man De Man, Hendrik
Lees meer , George Sarton (1884-1956), Paul Kenis Kenis, Paul
Lees meer , Leo Picard Picard, Leo
De vrijzinnige flamingant en journalist-publicist Leo Picard (1888-1981) engageerde zich in het activisme, maar sloeg al in de nazomer van 1915 een andere weg in en verhuisde naar Nederl... Lees meer en Paul van Oye Van Oye, Paul
Paul van Oye (1886-1969) was hydrobioloog en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Gent. Hij leverde als flamingant een cruciale bijdrage aan de vernederlandsing van het wetenschappelijke l... Lees meer bij betrokken waren.

Hoffmann sprak zich al in 1896, tijdens het ‘referendum der intellectuelen’ van 't Zal Wel Gaan 't Zal Wel Gaan
Lees meer , uit voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit (zie Hoger onderwijs Gent Hoger onderwijs in Gent
Met de vernederlandsing in 1930 als hoogtepunt is de Gentse universiteit een belangrijk strijdpunt geweest in de Vlaamse beweging. Van het Latijn uit 1817 tot het Engels van vandaag: het ... Lees meer ). Hij stelde dat een anderstalig hoger onderwijs een kloof zou teweegbrengen tussen een Franssprekende elite en de massa, wat een rem voor de vooruitgang zou betekenen. Die mening getrouw antwoordde hij in 1916 positief op de vraag van de Duitsers om aan de vernederlandste universiteit te doceren. Kort daarop boden zij hem het rectoraat aan, omdat zij meenden dat hij als gematigd flamingant de meerderheid van Vlaamsgezinden zou kunnen aanspreken.

Hoffmanns sympathieën voor de Vlaamse beweging waren nauw verbonden met zijn progressieve, sociale bewogenheid, die bijvoorbeeld tot uiting kwam in zijn openingsrede als rector van de Vlaamse Hogeschool. In zijn toespraak legde hij de nadruk op de sociale rol van de universiteiten en wees hij erop dat wetenschap niet toebehoorde aan een geprivilegieerde klasse maar het volkswelzijn moest dienen.

Op 21 mei 1918 werd hem ziekteverlof toegestaan; hij overleed enkele maanden later te Maagdenburg. Bij koninklijk besluit werd in januari 1919 een einde gemaakt aan zijn leeropdracht.