Deumens, Jef

Jef Deumens meldde zich in 1915 samen met vier van zijn broers als oorlogsvrijwilliger (soldaat-brancardier) bij het Belgische Leger en sloot zich in 1916 aan bij de Frontbeweging Frontbeweging
Aan het IJzerfront manifesteerde zich tijdens de Eerste Wereldoorlog flamingantisch verzet tegen de taaltoestanden in het leger. Naarmate het zich meer en meer organiseerde en groeide, vo... Lees meer . Na de oorlog was Deumens gedurende een paar jaar onderwijzer in Neerpelt. Van meet af aan was hij ook actief in de christelijke arbeidersbeweging Christelijke arbeidersbeweging
In de christelijke arbeidersbeweging heeft steeds een uitgesproken belangstelling voor de Vlaamse kwestie bestaan. De groeiende invloed van deze beweging, in het kielzog van de democratis... Lees meer , die in Limburg Limburg
Lees meer geleid werd door priester-senator Pieter Jan Broekx Broekx, Pieter Jan
De priester Pieter Jan Broekx (1881-1968) was als directeur van het Secretariaat voor Godsdienstige en Maatschappelijke Werken, oprichter van Ons Limburg en provinciaal senator een van d... Lees meer . Zo trad hij op als propagandist en werd een van de naaste medewerkers van Broekx als secretaris op het Secretariaat van Maatschappelijke en Godsdienstige Werken in Limburg. In 1927 werd hij voorzitter van de hervormde Katholieke Vlaamse Bond van Limburg (KVBvL). Ook was hij enige tijd secretaris van minister van Openbare Werken Jules van Caenegem Van Caenegem, Jules
Jules van Caenegem (1880-1942) was ingenieur, onderwijzer en minister van Openbare Werken. Al medestichter van het VEV maakte hij zich sterk voor een Vlaamse meerderheidspositie in het be... Lees meer .

In 1932 stapte Deumens in de Hasseltse gemeentepolitiek. Gesteund door Broekx stelde hij zich kandidaat op de Vlaams-democratische lijst-Douchar, tegen de lijst van burgemeester John Portmans, en werd verkozen als gemeenteraadslid. Bij de parlementsverkiezingen datzelfde jaar was hij, als voorzitter van de KVBvL, kandidaat voor een plaats op de officiële katholieke lijst. Hij viste echter achter het net, waarop het tot een breuk kwam met Broekx. Deumens stapte over naar de Katholieke Vlaamsche Volkspartij van Limburg Katholieke Vlaamsche Volkspartij van Limburg
De Katholieke Vlaamsche Volkspartij Limburg (KVVL) (1929-1936) werd door katholieke Vlaams-nationalisten in 1929 opgericht, haalde meteen parlementszetels en ging na de parlementsverkiezi... Lees meer (KVVL) en werd er een van de voormannen. In 1936 werd hij op een gemeenschappelijke lijst van de KVVL en het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV) voor het arrondissement Tongeren-Maaseik tot Kamerlid gekozen. Na het overlijden van Simon Lindekens Lindekens, Simon
Simon Lindekens (1871-1973) was een Vlaams politicus voor de Katholieke Vlaamsche Volkspartij Limburg (KVV). Lees meer in 1937 werd hij tot diens opvolger in de Senaat aangeduid en in 1939 herkozen.

Na de Duitse inval op 10 mei 1940 sloeg het Hasseltse stadsbestuur op de vlucht (zie Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer ). Deumens bleef en richtte samen met onder meer Jozef Hermans Hermans, Jozef
Limburger Jozef Hermans (1895-1942) was Kamerlid voor de Katholieke Vlaamsche Volkspartij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij actief in het VNV en de Dietsche Militie-Zwarte Brigade.... Lees meer en Piet Meuwissen Meuwissen, Piet
Piet Meuwissen (1909-1968) hervormde in 1932-34 als preses het Leuvense KVHV, steunde het AKVS bij de bouw van het Studentenhuis in Nijlen en streefde naar een verzoening tussen de Vlaams... Lees meer in de nacht van 11 op 12 mei een bestuurscomité op dat met de bezettende macht contact zocht en de orde in de stad poogde te toen handhaven. De bezetter stelde hem daarop aan als waarnemend burgemeester (zie Oorlogsburgemeesters en -schepenen Oorlogsburgemeesters
De term ‘oorlogsburgemeesters’ verwijst naar de collaborerende burgemeesters die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden benoemd en de hoeksteen vormden van de machtsgreep van het Vlaamsch ... Lees meer ). Hoewel het bestuurscomité ontegenzeggelijk een antwoord bood op een reële bestuurscrisis in Hasselt, belichaamde ze ook een duidelijke VNV-machtsgreep. De administratieve top van het gemeentebestuur werd razendsnel vervangen door VNV-partijgenoten of sympathisanten. Deumens zelf hield vast aan zijn nieuwe positie, ondanks de terugkeer in juni van de wettelijke burgemeester Jozef Bollen en tegen twee uitspraken van het Belgische gerecht in. Op 18 april 1941 werd hij uiteindelijk door gouverneur Gerard Romsée Romsée, Gerard
Lees meer officieel tot oorlogsburgemeester aangesteld. Als hoofd van de provinciehoofdstad Hasselt speelde Deumens een belangrijke rol in tal van grootschalige VNV-manifestaties in Limburg, alsook in de werving voor het Vlaamsch Legioen Vlaamsch Legioen
Het Vlaamsch Legioen (1941-1943) was een Vlaamse eenheid aan het oostfront tijdens de Tweede Wereldoorlog, die deel uitmaakte van de Waffen-SS. Lees meer . Binnen de gouwraad van het VNV zetelde Deumens in de Commissie Benoemingen, die de machtsgreep van het VNV in verschillende bestuurslagen verder moest doorvoeren. Ook was hij medestichter en voorzitter van de beheerraad van het in 1941 opgerichte Limburgse VNV-weekblad De Toekomst De Toekomst (1941-1944)
De Toekomst (1 mei 1941 - 2 september 1944) was het weekblad van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) gouw Limburg. Lees meer . Toen begin 1943 steeds meer twijfel rees binnen het VNV over de te volgen koers met betrekking tot de werving en inzet van het Vlaamsch Legioen, pleitte Deumens in de Raad van Leiding voor een volgehouden inzet aan het oostfront Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer . Zijn zoon Paul, in dienst bij het Legioen sinds 1941, sneuvelde eind 1942 nabij Leningrad. Bij de bevrijding vluchtte Deumens met zijn gezin naar Duitsland.

Jef Deumens werd op 8 juni 1945 door de Krijgsraad in Hasselt bij verstek ter dood veroordeeld. Na zijn repatriëring uit Duitsland vonniste de Krijgsraad in een nieuw proces Deumens tot levenslange hechtenis, bevestigd in beroep op 25 mei 1946 door het Krijgshof in Brussel. Zowel zijn oorlogsburgemeesterschap als zijn VNV-activiteiten werden hem aangerekend (politieke collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer ), alsook zijn betrokkenheid bij de arrestatie door de bezetter van een van zijn stadsgenoten (verklikking). Na zijn vervroegde vrijlating in 1950 vestigde Deumens zich in Antwerpen en speelde geen vooraanstaande rol meer in het naoorlogse Vlaams-nationalisme.