De Vleeschauwer, Kamiel

Persoon
Romain Vanlandschoot (2023, aanvulling), Romain Vanlandschoot (1998)

Kamiel de Vleeschauwer (1873-1975) was een schoolinspecteur voor het lager onderwijs, die zich in de jaren 1920 en 1930 engageerde in het partijpolitieke Vlaams-nationalisme en betrokken was bij het radicaal-rechtse blad Jong Dietschland. Na de Tweede Wereldoorlog werd hij tot drie jaar gevangenis veroordeeld wegens collaboratie.

Pseudoniem
Naibh Pleimion
Geboorte
Assenede, 9 juli 1873
Overlijden
Veurne, 28 mei 1975
Leestijd: 4 minuten

Kamiel De Vleeschauwer was na studie te Zelzate en te Mol van 1896 tot 1933 in het onderwijs werkzaam: als onderwijzer te Dendermonde (1896- 1902), hoofdonderwijzer te Oudegem (1902-1913), kantonnaal schoolinspecteur voor het lager onderwijs te Menen (1913-1923) en van 1923 tot 1933 voor het kanton Diksmuide-Nieuwpoort.

Eerste Wereldoorlog en interbellum

Als oorlogsvrijwilliger in 1914-1918 werd De Vleeschauwer luitenant, instructeur aan de school voor leerling-officieren te Gaillon (Frankrijk), om de zes maanden afgewisseld met frontdienst (1915-1917). Nadien stuurde hij, uit protest tegen het onrecht aan de Vlaamse IJzersoldaten, al zijn eretekens en de daaraan verbonden geldsommen, aan de regering terug.

Aanhanger van het politieke programma van Het Vlaamsche Front Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
en volgeling van de ideeën van Robrecht de Smet De Smet, Robrecht
Robrecht de Smet (1875-1937) was een West-Vlaamse priester en kapelaan. Hij evolueerde in radicale anti-Belgische en autoritaire richting en was betrokken bij het Verbond van Vlaamsche Na... Lees meer
in het weekblad Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer
(1922-1933), duurde het tot aan de verkiezingen van 5 april 1925 vooraleer De Vleeschauwer in de nationalistische partijformatie in West-Vlaanderen naar voren trad. Hij koos de kant van Jeroom Leuridan Leuridan, Jeroom
Jeroom Leuridan (1894-1945), leraar en advocaat, was van 1929 tot 1944 parlementslid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), en vanaf 1934 VNV-gouwleider van West-Vlaanderen. Hij was een ... Lees meer
en Dries Devos Devos, Dries
Dries Devos (1894-1960) speelde tijdens de jaren 1920 en begin jaren 1930 een prominente rol in het politieke Vlaams-nationalisme. Eind jaren 1930 en tijdens de Tweede Wereldoorlog was hi... Lees meer
bij de totstandkoming van de West-Vlaamse tak van het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond (1925-1933) was een Vlaams-nationalistische partij in West-Vlaanderen. Lees meer
(KVNV). Het KVNV-programma had het niet alleen over het zelfstandigheidsstatuut van Vlaanderen, maar ook over aandachtspunten, welke De Vleeschauwer in de komende jaren gaande zou houden: een nieuwe culturele, sociale en economische orde die de verwezenlijking moest zijn van de katholieke solidariteitsleer. Hij kon Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer
niet volgen in zijn nationaal-solidaristische visie en stond aldus dichter bij de ideeën van Odiel Spruytte Spruytte, Odiel
Odiel Spruytte (1891-1940) was een ‘petit vicaire’ en een dwarsdenker in het bisdom Brugge. Als Vlaams-nationalist behoorde hij tot de kernredactie van het weekblad Jong Dietschland, en w... Lees meer
. Overigens werkte hij korte tijd mee aan Jong Dietschland Jong Dietschland (1926-1933)
Jong Dietschland (1926-1933) was een radicaal Vlaamsgezind en Groot-Nederlands weekblad met veel interesse voor kunst en literatuur en met aandacht voor de Nieuwe Orde-stromingen. Het bla... Lees meer
.

In de politieke dissidenties en twisten tussen West-Vlaamse nationalistische groepen, vooral na 1928, bleef De Vleeschauwer een verzoenende rol spelen. Zo ook na de stichting van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
op 6 oktober 1931. Aan het einde van dat jaar circuleerde een verklaring, ondertekend door een tweehonderd invloedrijke nationalisten, waarin aan een verzoeningscommissie mandaat werd gegeven om de ideologische eenheid in de provincie te herstellen. Tot die commissie behoorden Berten Catry Catry, Berten
Berten (Albert) Catry (1896-1941) was een Vlaams-nationalistische studentenleider tijdens het interbellum en fungeerde als beheerder van De Vlaamsche Vlagge (1875-1933) en van Jong Diets... Lees meer
, De Vleeschauwer, Leuridan en Emiel Thiers Thiers, Emiel
Emiel Thiers (1890-1981) was van 1925 tot 1932 provicieraadslid voor het Katholiek Vlaamsch Nationaal Verbond en van 1931 tot 1941 lid van de Raad van Leiding van het Verdinaso, waarvan h... Lees meer
. Het leidde evenwel tot niets: Van Severen was niet meer te overtuigen.

Na de verkiezingen van november 1932, toen de roep naar Vlaams-nationale eenheid steeds luider klonk, was De Vleeschauwer betrokken bij een poging van De Smet, op 18 februari 1933, ten huize van Edgard Muylle Muylle, Edgard
Edgard Muylle (1887-1945) was medeoprichter van de Christelijke Volkspartij voor Vlaanderen. Ook was hij voorzitter van het Grammensfonds. Lees meer
, waar Leuridan en Spruytte, maar ook René Lagrou Lagrou, René
René Lagrou (1904-1969) was een Vlaams-nationalistisch politicus. Lagrou had contacten met het naziregime, stichtte in 1940 de Algemeene-SS Vlaanderen waar hij de eerste leider van werd e... Lees meer
en Leo Wouters Wouters, Leo
Leo Wouters (1902-1987) was een radicaal Groot-Nederlandse VNV-politicus, die na de Tweede Wereldoorlog voor de Volksunie in Gent tot volksvertegenwoordiger (1961-1971) en senator (1971-1... Lees meer
aanwezig waren, in een ultieme poging tot eenheid. Ook deze vergadering leidde nergens toe. Een aantal onder deze deelnemers stapte over naar het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV) van Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer
. De Vleeschauwer bleef buiten de verscheurende keuze tussen Verdinaso en VNV en nam in 1934 de leiding op zich van het zieltogende Jong Dietschland. Hij schreef een aantal artikelen om de taalgrensactie van Flor Grammens Grammens, Flor
Onderwijzer Flor Grammens (1899-1985) verwierf tijdens zijn leven grote bekendheid door zijn herhaalde en soms spectaculaire acties tegen de schendingen van de taalwetgeving. Lees meer
te steunen, en een eigen katholieke, Vlaams-nationalistische solidariteitsleer te formuleren.

Tweede Wereldoorlog

Tijdens zijn voordrachten ontwikkelde De Vleeschauwer deze solidariteitsleer rond de begrippen volk, rijk en continent. Dat bleef hij doen tijdens de Tweede Wereldoorlog, ook in het kader van de culturele collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
van de kunstenaarsgilden in West-Vlaanderen, die in 1940-1941 in het zog van het VNV georganiseerd werden en door Gaston Lambrecht Lambrecht, Gaston
Gaston Lambrecht (1904-1972) zette zich als seminarist in Brugge in voor het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond. Dit leidde tot zijn uitsluiting in 1927. Hij werd in Rijsel tot ... Lees meer
geleid. In die jaren was De Vleeschauwer ook voorzitter van de Vlaamsche Geschiedkundige Kring (Gent). Na de oorlog werd hij tot drie jaar gevangenis veroordeeld.

In 1928 publiceerde hij onder het pseudoniem van Naibh Pleimion een boek over de figuur van Niklaas Zannekin. Na de oorlog was De Vleeschauwer lid van de (tweede) Zannekin-Werkgemeenschap Zannekin-Arbeidsgemeenschap voor Frans-Vlaanderen
De Zannekin-Werkgemeenschap (1937-) is de naam van een groep verenigingen die in Frans-Vlaanderen vanuit Heel-Nederlands perspectief de Vlaamse beweging ondersteunen. Ze geeft o.a. een j... Lees meer
(1965).

Werken

– Zannekin en de vrijheidsstrijd van het Westland 1283-1328. Het ontwaken van den nationalen geest in Vlaanderen, Tielt, 1928.

Literatuur

– H.J. Elias, 25 jaar Vlaamse Beweging 1914-1939, II-III, 1969.
– R. Vanlandschoot, Michiel Vandekerckhove. Leven en werk,  Rekkem, 1980.
– P. Renard, De ideologische en organisatorische problemen van het Vlaams-nationalisme in West-Vlaanderen 1919-1931, RUG, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1983.
– P.J. Verstraete, Odiel Spruytte. Een priester in dienst van het Vlaams nationalisme, Antwerpen, 1990.
– P.J. Verstraete, Reimond Tollenaere. Biografie, Kortrijk, 1996.
– R. Vanlandschoot, Kapelaan Verschaeve. Biografie, Tielt/Gent, 1998.
– S. Bossaert, De Zannekin-Werkgemeenschap. Groot-Nederlandse vereniging, in: ADVN-Mededelingen, 52, juni 2016.

Suggestie doorgeven

1975: Jozef De Belder / Romain Vanlandschoot (pdf)

1998: Romain Vanlandschoot

2023: Romain Vanlandschoot

Databanken

Inhoudstafel