Neerlandia

Neerlandia werd in 1896 gesticht door Hippoliet Meert Meert, Hippoliet
Hippoliet Meert (1865-1924) was de oprichter van het Algemeen-Nederlands Verbond. Hij ijverde voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit en engageerde zich tijdens de Eerste Were... Lees meer in Gent, naar aanleiding van de herdenking van de Guldensporenslag Guldensporenslag
De Guldensporenslag was een veldslag op de Groeningekouter nabij Kortrijk op 11 juli 1302. Hierbij werd het Franse ridderleger verslagen. De slag kreeg in de Vlaamse beweging een symbolis... Lees meer in juli van dat jaar. Het tijdschrift kwam aanvankelijk maandelijks uit en werd in 1897 het verbondsperiodiek van het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer (ANV).

Beginperiode

In het verlengde van de belangstelling van het ANV voor de Vlaamse kwestie werd in Neerlandia aanvankelijk veel aandacht besteed aan de taalstrijd. Onderwerpen waren onder meer taalzuivering Taalzuivering
Taalzuivering is een proces in het streven naar een gestandaardiseerde eenheidstaal. In de Vlaamse casus is de taalnorm Noord-Nederlands en werd de taal gezuiverd van belgicismen, dialect... Lees meer en het gebruik van bepaalde niet-Nederlandse woorden. Aan spellingkwesties heeft de redactie zich, in de lijn van het neutrale ANV, nooit de vingers willen branden. Rubrieken die maandelijks in Neerlandia terugkeerden waren het ANV, Zuid-Afrika Zuid-Afrika
Deze bijdrage belicht de relatie tussen de Vlaamse beweging en Zuid-Afrika van de 19de tot de 21ste eeuw. Lees meer , Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer , Vlaanderen en Indië (Oost en West). De belangstelling voor Zuid-Afrika uitte zich in aandacht voor de Boerenoorlog.

Met name door de sterke invloed van Meert was Neerlandia tot 1914 een spreekbuis van en een spiegel voor de Vlaamse beweging. 

Interbellum

Door de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer kwam er abrupt een einde aan de belangstelling voor de Vlaamse kwestie. In het verlengde van de neutraliteit van het ANV hanteerde Neerlandia een zelfcensuur met betrekking tot politieke kwesties. Om die reden kwamen Vlaanderen en Vlaamse beweging nauwelijks nog aan bod. Het werd, gedwongen door de tijdsomstandigheden, een Noord-Nederlands blad.

Deze neutrale houding, die aan het begin van de oorlog 'voorlopig' werd genoemd, bleef echter de leidraad voor de toekomst. Het had tot gevolg dat het blad soberder karakter kreeg. Er kon niet strijdvaardig geschreven worden, aangezien de artikelen niet politiek beladen mochten zijn. Het bleef vooralsnog een verenigings- en mededelingenblad, waarin regelmatig ook nieuws over ANV-activiteiten in Vlaanderen verscheen. Een van de Vlaamse medewerkers in de jaren 1930 en 1940 was Maurits Liesenborghs Liesenborghs, Maurits
Maurits Liesenborghs (1889-1946) was redacteur bij heel wat tijdschriften en was medestichter van verschillende culturele flamingantische groeperingen. Voor het Algemeen-Nederlands Verbon... Lees meer .

Na de Tweede Wereldoorlog

Vanaf juni 1943 kon Neerlandia vanwege papierschaarste niet verschijnen in Europa. De groep Nederlandse Antillen nam de taak over en vanaf Curaçao werd Neerlandia doorgaans gratis verstuurd. Na de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer werd het blad in Nederland op de oude voet voortgezet. Vernieuwing zou nog geruime tijd op zich laten wachten. In 1961 werd de al negen jaar daarvoor aangekondigde redactieraad benoemd. Deze had als taken Neerlandia op een hoger peil te brengen, het aantrekken van vaste medewerking en het aanpassen van de grafische kwaliteit aan modernere maatstaven. Wegens geldgebrek konden drastische veranderingen niet onmiddellijk uitgevoerd worden.

In 1968 onderging Neerlandia een belangrijke verandering, toen het periodiek niet langer alleen als verenigingsblad zou dienen, maar als cultureel tijdschrift met dienstbetoon aan verenigingen en instellingen met een gelijke strekking als het ANV. Het doel van Neerlandia werd de integratie van het Nederlandse taalgebied. Deze koerswijziging hing nauw samen met het Europese integratieproces van na de Tweede Wereldoorlog en de daarmee samenhangende culturele integratie tussen Nederland en Vlaanderen. Een voorbeeld hiervan was de steun, die Neerlandia begon te verlenen aan de Algemeen-Nederlandse Congressen.

Neerlandia was na zijn koerswijziging duidelijk minder nauw verbonden met het ANV dan voorheen. Vandaag verschijnt Neerlandia viermaal per jaar, voorzien van de ondertitel ‘Nederlands-Vlaams tijdschrift voor taal, cultuur en maatschappij’. Ondanks de evolutie in de jaren 1960 ligt het periodiek zodoende nog steeds in het verlengde van de doelstellingen van het ANV.