Eigen Leven

Organisatie
Sam Van Clemen (2023, aanvulling), Lode Wils (1998)

Eigen Leven was een genootschap dat werd opgericht door Marie-Elisabeth Belpaire om de katholieke Vlaamsgezinde krachten te bundelen, in het bijzonder op literair vlak. Als eerste project werd vanaf 1900 het tijdschrift Dietsche Warande en Belfort uitgegeven. In 1906 werd gestart met de uitgave van het blad Hooger Leven.

Oprichting
1898
Stopzetting
1914
Leestijd: 3 minuten

Oprichting en organisatie

In 1898 richtte de Vlaamse schrijfster en mecenas Marie-Elisabeth Belpaire Belpaire, Marie-Elisabeth
Marie-Elisabeth Belpaire (1853-1948) was een welgestelde Vlaamsgezinde auteur die verschillende projecten realiseerde ter promotie van de literatuur (zoals het tijdschrift Dietsche Warand... Lees meer
het genootschap Eigen Leven op. Het doel was om, met name op literair vlak, een nieuwe impuls te geven aan de katholieke Vlaamse beweging. In het handvest van Eigen Leven stond te lezen dat het de bedoeling was om in één of meer tijdschriften vaste voet te krijgen. Een andere mogelijkheid was ook om zelf een eigen tijdschrift op te richten.

Priester August Cuppens Cuppens, August
De Vlaamsgezinde priester en auteur August Cuppens (1862-1924) was actief in het Vlaamse cultuurleven en schreef sterk door zijn Limburgse leefwereld geïnspireerde literatuur. Lees meer
was vanaf het begin betrokken bij het genootschap en bleef een drijvende kracht. Hij werkte de beginselverklaring en de statuten van Eigen Leven uit. Vanaf juni 1898 wierf Belpaire andere deelnemers aan, meestal priesters zoals Jakob Muyldermans Muyldermans, Jakob
Lees meer
, die voorzitter was van 1898 tot 1906. Jan Bols Bols, Jan
Lees meer
was een van de eerste leden van Eigen Leven en was van 1906 tot 1914 voorzitter van de kring. Ook leken als Joris Helleputte Helleputte, Joris
Joris Helleputte (1852-1925) heeft bijna een halve eeuw lang gewogen op de Belgische samenleving: als neogotisch architect, als gangmaker van sociale organisaties, inzonderheid de Belgisc... Lees meer
, August Laporta Laporta, August
August Laporta (1864-1919) speelde een belangrijke rol in de katholieke Vlaamse studentenbeweging van het aartsbisdom Mechelen voor de Eerste Wereldoorlog. Hij was hoofdredacteur van De S... Lees meer
en Lodewijk Scharpé Scharpé, Lodewijk
Lodewijk Scharpé (1869-1935) was een taalkundige die aan het begin van de 20ste eeuw bijdroeg tot de vernederlandsing van de Leuvense universiteit. Na de Eerste Wereldoorlog zette hij zic... Lees meer
waren lid.

Activiteiten

Het eerste project van Eigen Leven was de samenwerking met uitgever Victor de Lille De Lille, Victor
Victor de Lille (1863-1940) was stichter, uitgever en hoofdredacteur van ’t Getrouwe Maldeghem, waarmee hij ijverde voor de vernederlandsing van Vlaanderen. Hij was literair auteur en uit... Lees meer
voor de publicatie van (goedkope) Vlaamse romans, de zogenaamde Duimpjesuitgaven.

Ook werd vanaf 1900 een literair tijdschrift uitgegeven, door de versmelting van Het Belfort Het Belfort
Het Belfort was een Vlaams katholiek tijdschrift ‘toegewijd aan Letteren, Wetenschap en Kunst’. Het verscheen van 1886 tot 1899. Lees meer
en Dietsche Warande Dietsche Warande
Dietsche Warande was een Tijdschrift voor Kunst en Zedegeschiedenis, onder redactie van Pieter Paul Alberdingk Thijm. Het was de Vlaamse voortzetting van het Nederlandse tijdschrift De Di... Lees meer
tot Dietsche Warande en Belfort Dietsche Warande en Belfort
Dietsche Warande en Belfort was een Vlaams tijdschrift voor literatuur- en geestesleven. Het ontstond in 1900 door de samensmelting van de tijdschriften Dietsche Warande en Het Belfort.... Lees meer
. Het initiatief voor de samenvoeging van beide tijdschriften werd genomen door Eigen Leven, maar het genootschap was na de oprichting niet of nauwelijks meer betrokken bij de inhoudelijke beslissingen, hoewel de meeste redactieleden van Dietsche Warande en Belfort ook lid waren van Eigen Leven.

Hoofdredacteur Emiel Vliebergh Vliebergh, Emiel
Emiel Vliebergh (1872-1925) was een centrale figuur in de katholieke Vlaamse beweging. Hij stuurde aan op taalwetgeving, culturele ontwikkeling en eenheid onder de katholieke flaminganten... Lees meer
wist de groep te bestendigen met als doel achter de schermen de katholieke Vlaamse beweging te leiden. Hij werd secretaris van het genootschap dat enkele tientallen leden telde, overwegend priesters, die van 1901 tot 1914 driemaal per jaar een hele dag vergaderden in zijn huis in Leuven. Eigen Leven slaagde erin om de leiding te verwerven van het Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
en deze organisatie nieuw leven in te blazen. Op de bisschoppelijke Instructions van 1906 over het middelbaar en hoger onderwijs antwoordde de groep door nog in november van datzelfde jaar een flamingantisch weekblad Hooger Leven Hooger Leven (1906-1914)
Het weekblad Hooger Leven was van 1906 tot 1914 een belangrijke spreekbuis van het katholieke flamingantisme. Lees meer
te lanceren, dat de vernederlandsing van dat middelbaar en hoger onderwijs als hoofdpunten van zijn programma had.

Een andere verwezenlijking waren de ‘Vacantieleergangen’ voor leraars in Leuven om de vernederlandsing van het middelbaar onderwijs te ondersteunen (1907). Eigen Leven besteedde onder impuls van Belpaire en Louisa Duykers Duykers, Louisa
Louisa Duykers (1869-1952) was een Antwerpse auteur, cultureel bemiddelaar en onderwijsbevorderaar. Samen met Marie-Elisabeth Belpaire en Hilda Ram nam zij talkrijke initiatieven voor de ... Lees meer
geregeld aandacht aan vrouwenkwesties. Behalve de uitgave van het blad De Lelie De Lelie
De Lelie (1909-1914) was een katholiek damestijdschift voor Noord en Zuid. Het stimuleerde het gebruik van het Nederlands en ijverde voor de vrouwenemancipatie. Lees meer
vanaf 1909, werden bijvoorbeeld ook vakantieleergangen voor kloosterzusters en vrouwelijke leerkrachten georganiseerd (1909). Ook werd de uitgave van het dagblad De Standaard De Standaard (1914-)
Het eerste nummer van het dagblad De Standaard verscheen op 4 december 1918. De krant was gedurende vele decennia hét blad bij uitstek van de katholieke Vlaamse beweging in al haar varian... Lees meer
voorbereid (1914, uitgesteld tot 1918).

Literatuur

— J. Persyn, Het tijdschrift Dietsche Warande en Belfort en zijn ontwikkeling onder de redactie van Em. Vliebergh en Jul. Persyn (1900-1924), 1963.
— J. Bladt en J. Olaerts, Het katholiek weekblad "Hooger Leven" (1906-1914) en de Vlaamse Beweging, in: WT. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, jg. 34, 1975, pp. 133-144.— L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging, Leuven, 1977-1989, dl. 1.

Suggestie doorgeven

1973: Jan Persyn (pdf)

1998: Lode Wils (pdf)

2023: Sam Van Clemen

Inhoudstafel