De Ridder, André

Persoon
Manu Van der Aa (2023, aanvulling), Reginald De Schryver (1998)

André de Ridder (1888-1961) was hoogleraar statistiek en financiële wetenschappen, romanschrijver en een invloedrijk kunstcriticus en -promotor.

Geboorte
Antwerpen, 20 oktober 1888
Overlijden
Borgerhout, 1 juli 1961
Leestijd: 3 minuten

André de Ridder studeerde aan de Rijkshandelshogeschool in Antwerpen en gaf gedurende de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
les aan het Belgisch Atheneum in Amsterdam. In 1920 werd De Ridder docent aan de Rijkshandelshogeschool van Antwerpen, vervolgens in 1921 aan de Koloniale Hogeschool van België, en in 1923 aan de Rijksuniversiteit Gent; hier werd hij belast met de leeropdracht statistiek en financiële wetenschappen, die hij bleef vervullen tot zijn emeritaat in 1959.

Auteur

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was De Ridder aanvankelijk redacteur bij het weekblad De Vlaamsche Stem De Vlaamsche Stem (1915-1916)
De Vlaamsche Stem (1915-1916) was een Vlaamsgezind dagblad dat in Nederland verscheen en na een tijd in Duitse handen overging. De koerswijziging die het dagblad als gevolg daarvan onderg... Lees meer
, waarin hij vooral over literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
schreef, maar in augustus 1915 brak hij met dat blad en werd medewerker van het nieuwe Belgisch-loyale en anti-activistische Vrij België Vrij België
Vrij België was een weekblad van de Belgisch loyale flamingantische vluchtelingenpers, uitgegeven in Den Haag (1915-1918), onder hoofdredactie van de katholiek Frans van Cauwelaert en de ... Lees meer
, dat onder leiding stond van Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
en Julius Hoste jr Hoste, Julius (jr.)
Julius Hoste jr. (1884-1954) was een Vlaamsgezinde liberaal die actief was in de pers en de politiek. Hij behoort tot de kopstukken van de Vlaamse beweging. Lees meer
. Tot dezelfde politieke keuze behoorde De Ridders’ lidmaatschap van het Vlaamsch-Belgisch Verbond Vlaamsch-Belgisch Verbond
Het Vlaamsch-Belgisch Verbond (1917) was tijdens WOI in Nederland een vereniging van Vlaamse uitgewekenen. Het telde tal van afdelingen en ijverde voor een programma van vernederlandsing... Lees meer
. Hij publiceerde ook lange interviews met schrijvers in het Nederlandse maandblad Den Gulden Winckel en hij werkte mee aan De Amsterdammer.

Voor de Vlaamse letterkunde maakte De Ridder zich verdienstelijk als medewerker (1906-1909) van Vlaamsche Arbeid Vlaamsche Arbeid
Vlaamsche Arbeid was een katholiek en Vlaamsgezind literair tijdschrift dat in Antwerpen verscheen van 1905 tot 1914 en van 1919 tot 1930. Het was het geesteskind van Karel van den Oever ... Lees meer
, en vooral als medestichter van De Boomgaard De Boomgaard
De Boomgaard was een ‘Algemeen geïllustreerd maandschrift voor literatuur en kunst’ (1909-1911). Het verscheen in Antwerpen onder redactie van André de Ridder, Edmond van Offel, Hugo van ... Lees meer
(1909-1911)
en van Het Roode Zeil (1920), twee periodieken van de kosmopolitisch gerichte generatie na Van Nu en Straks Van Nu en Straks
Van Nu en Straks (1893-1901) was een literair en cultureel tijdschrift, dat voor Vlaanderen vernieuwend was doordat het aansloot bij internationale eigentijdse denkrichtingen zoals het an... Lees meer
. Ook schreef De Ridder tussen 1910 en 1914 vijf stadsromans – uit reactie tegen de Vlaamse ‘boerenromans’ – en verscheidene werken over Vlaamse en buitenlandse literatuur, onder andere de eerste uitvoerige studie over Stijn Streuvels Lateur, Frank
Lees meer
(1907), monografieën over Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
(1908), La Fontaine (1918), Remy de Gourmont (1919) en anderen. In het Frans gaf hij onder meer La littérature flamande contemporaine (1923) en, samen met Willy Timmermans, Anthologie des écrivains flamands contemporains (1926) uit. In 1935 trad hij toe tot de redactie van De Vlaamse Gids De Vlaamse Gids (met) Boek & Biliotheek
De Vlaamse Gids (1905-2000) was een flamingantisch en liberaal tijdschrift. Het werd gesticht door Max Rooses, met medewerking van Paul Fredericq en Jozef Vercoullie. Het blad was feiteli... Lees meer
.

Kunstpromotor

Baanbrekend werk verrichtte De Ridder tijdens en na de Eerste Wereldoorlog als kunstcriticus en promotor van het kubisme en het expressionisme (zie Beeldende kunst Beeldende kunst
De beeldende kunsten en de Vlaamse beweging onderhielden van 1830 tot vandaag een complexe en gelaagde relatie, die pendelde tussen gematigde sympathie, radicaal engagement en kritische a... Lees meer
). In mei 1916 was hij medeorganisator van een tentoonstelling van het werk van de Vlaamse schilders Gust de Smet en Frits van den Berghe Van den Berghe, Frits
Lees meer
in zaal Heystee in Amsterdam. In Brussel opende hij in juli 1920 met Paul-Gustave van Hecke Van Hecke, Paul-Gustave
Paul-Gustave van Hecke (1887-1967) was een Vlaamse schrijver, couturier en galeriehouder. Tijdens de Eerste Wereldoorlog flirtte hij met het activisme. Hij is vooral bekend als promotor v... Lees meer
de kunsthandel Sélection en stichtte hij het gelijknamige tijdschrift, dat een concentratiepunt van het Vlaamse expressionisme beoogde te zijn. In zijn essay Le génie du nord (1925) verdedigde De Ridder het Vlaamse expressionisme tegen het Parijse misprijzen voor de Vlaamse schilderkunst. In 1945 verscheen zijn lijvige studie Laethem Saint-Martin: colonie d’artistes. Hij publiceerde voorts monografieën over onder anderen James Ensor (1944), Oscar Jespers (1948) en Jozef Cantré Cantré, Jos
Lees meer
(1954). Van 1947 af was hij lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België
Lees meer
, die de verslagen publiceerde die De Ridder maakte van de Biënnales van Venetië die hij tussen 1948 en 1960 trouw bezocht.

Literatuur

– E. Langui, In Memoriam André de Ridder, in: Jaarboek van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Wetenschappen, Letteren, en Schone Kunsten van België, 1961.
– J. Florquin, Ten huize van..., dl. 1, 1962.
– H. Vanheertum, André de Ridder 1888-1961. Europeër voor alles, Vlaming bij dezelfde gelegenheid, Rijksuniversiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1977.
– W. Vanderstede, Van ‘psycho-realisme’ naar expressionisme. De esthetische opvattingen van André de Ridder in het licht van de Eerste Wereldoorlog (ca. 1909-1922), Katholieke Universiteit Leuven, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1998.
– M. van der Aa, Ridder, André de, in: Nationaal Biografisch Woordenboek 20, 2011, pp. 684-693.
– M. van der Aa, André de Ridder in Amsterdam 1914-1918, in: Zacht Lawijd, jg. 14, 2015, nr. 2, pp. 28-51.

Suggestie doorgeven

1975: Rozemie Steyaert (pdf)

1998: Reginald De Schryver

2023: Manu Van der Aa

Databanken

Inhoudstafel