Debusschere, Honoré

Persoon
Jan Creve (2023, aanvulling), Nico Wouters (1998)

De Tieltse aannemer Honoré Debusschere (1883-1968) was een belangrijke financier van verschillende Vlaams-nationalistische bladen, van Joris van Severen en van het Verdinaso.

Geboorte
Roeselare, 22 juni 1883
Overlijden
Gent, 14 februari 1968
Leestijd: 3 minuten

Debusschere vestigde zich in 1912 als aannemer in Tielt en verbleef tijdens de Eerste Wereldoorlog in Engeland. Na zijn terugkeer in Tielt richtte hij op 15 juli 1919 de vennootschap Debusschere-Vandenborre en Zonen op, een aannemersbedrijf dat tot 200 werknemers tewerkstelde en waarvan hij in 1942 de enige actieve vennoot werd.

Na de Eerste Wereldoorlog werd Debusschere afdelingsleider van het Vlaamsche Front Het Vlaamsche Front
Het Vlaamsche Front was een Vlaams-nationalistische partij, die werd opgericht in 1919 en ook bekend stond onder de couranter gebruikte officieuze benaming Frontpartij. Gesticht als een ... Lees meer
in Tielt en tevens een van de belangrijkste geldschieters van Ons Vaderland Ons Vaderland (1914-1922)
Lees meer
(1914-1922)
, het weekblad van deze Vlaams-nationalistische partij.

Hij was lid van de geheime organisatie Veem ick wijck niet af Veem ick wijck niet af
Het Veem ick wijck niet af was na WOI een geheime organisatie om de Vlaamse beweging verder te ontwikkelen. Het Veem agiteerde onder meer tegen de Frontpartij. Lees meer
 en lanceerde in 1922 samen met Jozef Goossenaerts Goossenaerts, Jozef
Jozef Goossenaerts (1882-1963) was een Vlaams-nationalistische duivel-doet-al, die gedurende meer dan een halve eeuw betrokken was bij uiteenlopende socioculturele, (partij)politieke en i... Lees meer
het weekblad Vlaanderen Vlaanderen (1922-1933)
Vlaanderen was een radicaal Vlaams-nationalistisch weekblad dat verscheen tussen 1922 en 1933. Het stond voor het grootste deel onder leiding van Robrecht de Smet en Josué de Decker. Het ... Lees meer
(1922-1933)
ter vervanging van Ons Vaderland. Debusschere werd ook de voornaamste financier van Joris van Severen. Hij leverde het startkapitaal voor het blad Ter Waarheid Ter Waarheid (1921-1924)
Ter Waarheid was een tijdschrift dat in 1921 werd opgericht door Joris van Severen en Achilles Mussche. Het zocht aansluiting bij het humanitaire expressionisme. Humanitaire en pacifistis... Lees meer
(1921-1924)
en in 1925 stopte hij de financiering van Vlaanderen om te investeren in De Westvlaming De West-Vlaming
Lees meer
, het blad van de West-Vlaamse Frontpartij. Daarbij steunde hij Van Severen in zijn machtsstrijd met Jeroom Leuridan Leuridan, Jeroom
Jeroom Leuridan (1894-1945), leraar en advocaat, was van 1929 tot 1944 parlementslid van het Vlaams Nationaal Verbond (VNV), en vanaf 1934 VNV-gouwleider van West-Vlaanderen. Hij was een ... Lees meer
en zijn poging het blad onder controle te krijgen.

Debusschere was van bij de stichting lid van het door Van Severen opgerichte Verbond van Dietsche Nationaalsolidaristen Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
(Verdinaso). Hij speelde geen publieke rol en nam geen leidingsfunctie op, maar bleef wel een van de belangrijkste geldschieters van Van Severen en het Verdinaso en was van nabij betrokken bij de (politieke) contacten van Van Severen. Zo trad hij onder meer op als gastheer bij het bezoek van captain Holliman, afgevaardigde van Oswald Mosley (leider van de British Union of Fascists), en was hij aanwezig bij de gesprekken die Van Severen in 1936 voerde met Léon Degrelle Degrelle, Léon
Léon Degrelle (1906-1994) was de leider van Rex, initieel een Belgische, extreemrechtse nationalistische beweging, nadien omgevormd tot partij, die na 1936 radicaliseerde in fascistische ... Lees meer
.

Debusschere zag er als intieme vriend van Van Severen na diens dood op toe dat diens inboedel werd opgekocht. Hij was begaan met diens nagedachtenis, maakte deel uit van het Joris van Severen Herdenkingskomiteit dat tot stand kwam in oktober 1940 en was een van de stichtende leden van het Genootschap Joris van Severen Genootschap Joris van Severen
Het Genootschap Joris van Severen (1941-1944) was een organisatie die de nagedachtenis van de vermoorde Verdinaso-leider Joris van Severen trachtte levend te houden door herdenkingen, ond... Lees meer
(11 oktober 1941), waarvan hij eerst ondervoorzitter en vanaf 1944 voorzitter werd. In de loop van de bezetting werd hij lid van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer
(DeVlag). Zijn kinderen waren actief in verschillende collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer
groepen en zijn zoon Herman vertrok als lid van de Waffen-SS naar het oostfront Oostfronters
Het begrip oostfronters duidt in de context van de geschiedenis van de Vlaamse beweging op Vlamingen die als vrijwilliger aan de zijde van Duitsland vochten tegen het Sovjetrussische Rod... Lees meer
. In de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer
voerde het aannemersbedrijf van Debusschere verschillende militaire opdrachten uit voor de bezetter waaronder de aanleg van verschillende Noord-Franse vliegvelden voor de Luftwaffe. Na de bevrijding vluchtte Debusschere naar Duitsland waar hij ondergedoken leefde. Op 15 juli 1947 werd hij te Roermond (Nederland) gearresteerd, uitgeleverd en het jaar nadien veroordeeld tot 8 jaar opsluiting.

Literatuur

— K. Ravyts en P. Struyve, Het Tieltse 1940-1945. Bedreigd, bezet, bevrijd, 1995.
— A. van Severen, Joris van Severen. Het Verhaal van een leven, Brugge, 1995-1998, 2 dln.
— M. Cloet e.a., De geschiedenis van Tielt. Een nieuwe kijk op een rijk verleden, Tielt, 2009.

Suggestie doorgeven

1998: Nico Wouters (pdf)

2023: Jan Creve

Databanken

Inhoudstafel