Vallaeys, Berten

Persoon
Filip Boudrez (2023, aanvulling), Filip Boudrez (1998)

Berten Vallaeys (1898-1975) groeide in de jaren 1920 uit tot een martelaar van de Vlaamsgezinde studentenbeweging, toen hij tijdens een handgemeen tussen Vlaamse en Waalse studenten werd neergeschoten. In de Tweede Wereldoorlog werd Vallaeys VNV-schepen in Antwerpen, waarvoor hij nadien werd veroordeeld.

Volledige voornaam
Albert
Geboorte
Roeselare, 2 december 1898
Overlijden
Antwerpen, 29 mei 1975
Leestijd: 2 minuten

Berten Vallaeys volgde tot aan de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
les aan het Klein Seminarie van Roeselare Klein Seminarie van Roeselaere
In het Klein Seminarie van Roeselare, opgericht in 1806, liepen tal van belangrijke figuren uit de Vlaamse beweging school of gaven er les (Gezelle, Verriest, Rodenbach). In 1875 ontstond... Lees meer
. Bij het uitbreken van de oorlog week het gezin Vallaeys uit naar Engeland. Na er zijn humaniora te hebben voltooid en in een munitiefabriek te hebben gewerkt, trad Vallaeys in dienst van het Belgische leger en werkte hij als instructeur in Frankrijk.

Na de wapenstilstand vatte hij in Leuven ingenieurstudies aan. Vallaeys was actief in de Vlaamse studentenbeweging Studentenbeweging
Lees meer
en bekleedde enkele bestuursfuncties ( Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond
Lees meer
(KVHV), Technische Kring). Op de nacht van 14 en 15 april 1924, de laatste avond van het negende Groot-Nederlands Studentencongres Groot-Nederlandse Studentencongressen
De Groot-Nederlandse Studentencongressen waren bijeenkomsten van Vlaamse en Nederlandse studenten, gericht op het versterken van de onderlinge banden - vanuit de overtuiging dat Vlamingen... Lees meer
, werd Vallaeys door de Waalse student Gabriël Colback neergeschoten. De aanleiding voor het revolverschot was een gevecht tussen Vlaamse en Waalse studenten om de studentenpet van Jozef Vermeulen Vermeulen, Jef
Lees meer
, waarmee Colback en zijn vrienden aan de haal waren gegaan. Vallaeys werd in de longen geraakt en bracht drie maanden in het ziekenhuis door. Het neerschieten van Vallaeys wekte heel wat beroering in de Vlaamse beweging en was de start van de studentenrevolte van 1924-1925 en het toenemende conflict met de academische overheid. Het studentenprotest leidde tot het wegsturen van enkele KVHV-kopstukken aan de Leuvense universiteit (zie Studentenbeweging in Leuven Studentenbeweging in Leuven
De studentenbeweging in Leuven leverde een cruciale bijdrage aan de Vlaamse beweging, zowel via directe actie als door de vorming van toekomstige voormannen. De beweging had een grote aan... Lees meer
). Vallaeys werd een martelaar van de ‘Vlaamse zaak’ en werd na zijn herstel in veel verenigingen als een held onthaald. In de studentencodex is het lied ‘De wrede moord van Leuven’ gewijd aan het voorval rond Vallaeys.  Hij kon pas in oktober 1924 zijn eindexamen afleggen.

Na zijn studies nam Vallaeys nog wel deel aan het Vlaamse politieke en culturele leven, maar zijn beroepsbezigheden stonden een meer vooraanstaande positie in de Vlaamse beweging in de weg. In de jaren 1930 was Vallaeys lid van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer
(VNV). In januari 1942 werd hij schepen van urbanisatie in Groot- Antwerpen Antwerpen
Lees meer
(zie Oorlogsburgemeesters en -schepenen Oorlogsburgemeesters
De term ‘oorlogsburgemeesters’ verwijst naar de collaborerende burgemeesters die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden benoemd en de hoeksteen vormden van de machtsgreep van het Vlaamsch ... Lees meer
). Na de bevrijding werd Vallaeys drie maanden opgesloten. In 1947 werd hij buiten vervolging gesteld.

Literatuur

— De strijd der Vlaamsche studenten aan de Katholieke Universiteit te Leuven. Mei 1924

maart 1925, 1925.
— P. Beeckman, De studentenrevolte van 1924/25 te Leuven, 1975.
— L. Vos, Bloei en ondergang van het AKVS, 1982, dl. II.
— L. Vos, B. De Wever, W. Weets, Vlaamse vaandels, rode petten. Honderd jaar Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond, 2002.

Suggestie doorgeven

1975: Erik Vandewalle (pdf)

1998: Filip Boudrez

2023: Filip Boudrez

Inhoudstafel