Soudan, Eugène

Biografie

Eugène Soudan groeide op in een liberaal milieu, studeerde filosofie aan de Gentse Rijksuniversiteit en rechten aan de Université libre de Bruxelles (ULB). Later liet hij zich introduceren bij de vrijmetselarij. Als 24-jarige startte hij zijn carrière als advocaat aan de Brusselse balie. Tussen 1931 en 1933 was hij stafhouder. In 1919 werd hij docent en in 1922 hoogleraar in de rechtswetenschappen aan de ULB, waar hij van 1936 tot 1939 tevens decaan van de rechtsfaculteit was.

Tijdens zijn studietijd was Soudan samen met een deel van de progressief liberale vleugel van Ronse overgestapt naar de socialistische Belgische Werkliedenpartij (BWP). Voor deze partij werd hij tot volksvertegenwoordiger verkozen voor het arrondissement Oudenaarde (1919-1936). Na de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer was hij mede-indiener van verscheidene wetsvoorstellen voor het toekennen van amnestie Amnestie
Lees meer : het toestaan aan de gemeenteraden om ontslagen ambtenaren weer aan te stellen (5 juni 1924), burgerlijke amnestie (3 december 1924) en verlening van amnestie voor sommige misdaden tegen de veiligheid van de staat (9 december 1926). In 1930 nam hij samen met zijn jonge collega’s Paul de Bock en Paul-Henri Spaak Spaak, Paul-Henri
Paul-Henri Spaak (1899-1972) was een Franstalige socialistische politicus die een rol speelde in talrijke communautaire kwesties. Lees meer de verdediging op zich van de Italiaanse antifascist Fernando de Rosa. De Rosa was aangeklaagd omwille van een aanslag tegen de Italiaanse troonopvolger Umberto, ter gelegenheid van diens verloving met prinses Marie-Josée in Brussel. Van 1927 tot 1958 (ruim dertig jaar lang) was hij burgemeester van Ronse. Hij keurde als enige volksvertegenwoordiger voor het arrondissement Oudenaarde de taalwet inzake het middelbaar onderwijs van 1932 goed.

Ministermandaten

In 1935 nam hij als minister van Justitie (1935-1936) het ontwerp met betrekking tot het taalgebruik in de rechtszaken van Paul-Émile Janson Janson, Paul-Emile
Lees meer over. Als Franssprekende Vlaming begreep hij niettemin de menselijke en sociale betekenis van de Vlaamse beweging. In 1936 werd Soudan niet herkozen, maar wel in de Senaat gecoöpteerd (1936-1939). Bij de wetgevende verkiezingen van 1939 stapte hij opnieuw over naar de Kamer tot 1958. Hij werd achtereenvolgens minister van Financiën (1938, ter vervanging van Hendrik de Man De Man, Hendrik
Lees meer ), van Buitenlandse Zaken (1939), van Justitie (1939-1940) en Onderwijs (1940). Als minister van Onderwijs gaf hij de aanzet tot culturele autonomie. Zo besliste hij op zijn departement alle Vlaamse aangelegenheden voortaan alleen nog door Nederlandstaligen te laten behandelen en alle Waalse aangelegenheden door Franstaligen. Op 30 april 1940 ging een ontwerp van organiek Koninklijk Besluit in die zin naar de twee cultuurraden Cultuurraden
Lees meer . De Duitse inval verhinderde echter alle verdere plannen.

Oorlog en naoorlog

Tijdens de meidagen werd onder meer Staf de Clercq De Clercq, Staf
Staf de Clercq (1884-1942) was een Vlaams-nationalistische politicus, die zijn politieke carrière begon als kamerlid voor de Frontpartij. Hij staat vooral bekend als stichter en eerste l... Lees meer , de leider van het Vlaamsch Nationaal Verbond Vlaamsch Nationaal Verbond
Het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) (1933-1945) was een rechts-radicale Vlaams-nationalistische partij die tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerde met de Duitse nationaalsocialistis... Lees meer (VNV), door de Belgische Veiligheid gearresteerd. Soudan en August de Boodt De Boodt, August
August de Boodt (1895-1986) was landbouwingenieur. Als Vlaamsgezind katholiek senator stelde hij de uitwassen van de repressie aan de kaak. Verder was hij lid van een groep CVP-parlements... Lees meer bemiddelden voor zijn vrijlating bij Paul-Émile Janson, minister van Justitie. Na de capitulatie mocht Soudan als lid van de Belgische regering het Belgisch grondgebied niet betreden. In tegenstelling tot de meeste van zijn collega’s trok hij niet naar Groot-Brittannië; hij kreeg van de Franse autoriteiten een verplichte verblijfplaats opgelegd. Op 26 oktober 1943 werden Soudan en Janson door de Duitse politie in Vichy-Frankrijk aangehouden. Later volgde hun deportatie naar het concentratiekamp Buchenwald. Alleen Soudan keerde terug. Op 3 september 1945 ontving Soudan de benoeming tot minister van staat. In 1949 aanvaardde hij het voorzitterschap van het Centrum Harmel Centrum Harmel
Het Centrum Harmel is de benaming van een politiek studiecentrum dat drie jaar na de Tweede Wereldoorlog werd opgericht om een regeling uit te dokteren voor de wrijvingen tussen de taalg... Lees meer , de onderzoekscommissie ter bestudering van de maatschappelijke en de rechtskundige vraagstukken in de Vlaamse en Waalse gewesten. Hij leidde hiervan de werkzaamheden tot 1955, enkele jaren voor zijn dood.