Volk en Taal
Volk en Taal was een volkskundig tijdschrift voor de streek Ronse-Waregem (1888-1895) dat werd uitgegeven door een groep onderwijzers die zich de Zantersgilde van Zuid-Vlaanderen noemde.
Volk en Taal was een volkskundig tijdschrift voor de streek van Ronse-Waregem (1888-1895), uitgegeven door een groep onderwijzers die zich de Zantersgilde van Zuid-Vlaanderen noemde, met onder anderen Kamiel van Caeneghem Van Caeneghem, Kamiel
Kamiel van Caeneghem (1860-1944) was een katholieke en Vlaamsgezinde onderwijzer. Hij was één van de oprichters van het folkloristische maandblad Volk en Taal en lag mee aan de basis van ... Lees meer , A. van Heuverswyn en af en toe ook Victor de Lille De Lille, Victor
Victor de Lille (1863-1940) was stichter, uitgever en hoofdredacteur van ’t Getrouwe Maldeghem, waarmee hij ijverde voor de vernederlandsing van Vlaanderen. Hij was literair auteur en uit... Lees meer . Het tijdschrift droeg als ondertitel eerst ‘Maandschrift over gebruiken, geschiedenis, taalkwestie, …’ en vanaf 1891-1892 ‘en Dietsche belangen’. Het had als motto de uitspraak van Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer ‘Mijn Vlaanderen spreekt zijn eigen taal’, en nadien van Amaat Joos Joos, Amaat
Amaat Joos (1855-1937) was een katholiek priester-leraar, pedagoog en taalkundige. Hij was actief en leidinggevend in de Vlaamse katholieke scholierenbeweging en richtte zich als pedagoog... Lees meer , ‘De taal is een gemeenbest, waar alleenheerschers en dwingelanden onbekenden zijn en waar iedere streek het recht heeft van hare stem te doen gelden.’
Het tijdschrift nam een taalparticularistisch, ultramontaans en antisocialistisch standpunt in en betrok de volkskundige activiteit in de strijd tegen ontkerstening en verfransing. Vanaf 1892 werd het blad gedrukt door Léonce du Castillon Du Castillon, Léonce
Léonce du Castillon (1869-1941) engageerde zich als sociaal voelende Vlaamsgezinde gedurende een aantal decennia in het daensisme, waarvan hij zich na 1900 echter geleidelijk verwijderde.... Lees meer te Waregem.
De groep rondom het blad steunde de katholieke Vlaamse studenten in de herdenking Rodenbachfeesten
De Rodenbachfeesten is de verzamelnaam voor verschillende huldemanifestaties ter nagedachtenis van Albrecht Rodenbach. Lees meer van Albrecht Rodenbach Rodenbach, Albrecht
Albrecht Rodenbach (1856-1880) was een West-Vlaams studentenleider en dichter, die een sleutelrol speelde in het ontstaan van de Blauwvoeterij en de katholieke Vlaamse studentenbeweging. ... Lees meer te Roeselare in 1888. Het hoogtepunt van de activiteit door de groep van Volk en Taal was de stichting te Oudenaarde van een katholieke Vlaamse bond (1889), waar vooral Hector Plancquaert Plancquaert, Hector
Hector Plancquaert (1863-1953) was via zijn weekblad Het Recht een spilfiguur binnen de daensistische beweging. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij als radicale flamingant betrokken bi... Lees meer naar voren kwam. Verder stond deze bond in 1890 achter de Vlaamsche Katholieke Landsbond en in 1891 achter de Bond der Westvlaamsche Onderwijzers. Van Caeneghem werd secretaris van de Vlaamsche Katholieke Landsbond en gebruikte Volk en Taal als spreekbuis van de organisatie, met inbegrip van een pleidooi voor radicale Vlaamse partijvorming. Van 1892 af kon men ook paternalistisch geïnspireerde stukken lezen, ‘waarin schaarse christen-democratische trekken opdoken’ ( Lode Wils Wils, Lode
Lode Wils (1929) is een emeritus hoogleraar eigentijdse geschiedenis. Hij publiceerde voornamelijk over het katholieke flamingantisme en is een van de belangrijkste geschiedschrijvers van... Lees meer ).
Literatuur
– C. Vercruysse, Westvlaamse tijdschriften 1850-1960, 1967;
– L. Wils, Het daensisme. De opstand van het Zuidvlaamse platteland, Leuven, 1969.
– J. Persyn, Juliaan Claerhout. Gemiste kans of menselijk tekort, Antwerpen, 1975;.
– F.J. Verdoodt, Hector Plancquaert, de daensistische beweging en het planquaertisme, licentiaatsverhandeling Rijksuniversiteit Gent, 1979.
– F.J. Verdoodt, Hector Plancquaert 1863-1953, van cultuur-bewuste naar sociaal-politiek agerende vlaamsgezindheid, in: Wetenschappelijke tijdingen, 39, 1980, nr. 4, pp. 191-206.
– F. van Campenhout, Hector Planquaert. Daensistisch politicus, journalist en letterkundige, Antwerpen, 1986.
– L. Wils, Kamiel van Caeneghem: de grondlegger van een Vlaamse volksbeweging, in: Wetenschappelijke tijdingen, 53, 1994, nr. 4, pp. 249-253.Â
– P.V., Flamingants et démocrates chrétiens main dans la main, geraadpleegd op 2 januari 2021, op: https://lepassebelge.blog/2021/01/02/flamingantisme-et-democratie-chretienne-main-dans-la-main/.