Vlaemsch-Duitsch Zangverbond

Vlaams-Duitse koorfederatie (1846-1848).

Werd in 1846 gesticht door Prudens van Duyse Van Duyse, Prudens
Lees meer , samen met de gebroeders Robert Van Maldeghem, Robert
Robert van Maldeghem (1806-1893) was een Belgische muziekpedagoog en componist. Lees meer en Evariste van Maldeghem Van Maldeghem, Evariste
Evariste van Maldeghem (1808-1875) was een Belgische muziekpedagoog en componist. Lees meer van het koor van het Gomberts Genootschap en Johan M. Dautzenberg Dautzenberg, Johan M.
Lees meer . De basis voor deze intense samenwerking tussen Vlaamse (vooral Gentse) en Duitse (vooral Rijnlandse) mannenkoren werd gelegd in Gent in 1844, toen de Keulse Männergesang-Verein de koorwedstrijd van de Melomanen won. Doelstelling van het internationale koorverbond was het zingen en verspreiden van goede koormuziek op Duitse, Nederlandse en Latijnse teksten. Via contacten met de betere Duitse koren en hun repertoire wou men aan Vlaamse kant het niveau van de eigen koormuziek op een hoger niveau tillen. Later kwam daar ook nog de zorg voor goede religieuze en symfonische muziek bij. Het Zangverbond (met erevoorzitter graaf Théodore-Emile de t' Serclaes de Wommersom De T'Serclaes de Wommersom, Théodore-Emile
Graaf Théodore-Emile de T'Serclaes de Wommersom (1809-1880) was lid van de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Hij was er een verdediger van de Vlaamse taal. Daarna was hij nog provinciego... Lees meer en medevoorzitter Jan Nolet de Brauwere van Steeland Nolet de Brauwere van Steeland, Jan
Jan Nolet de Brauwere van Steeland (1815-1888) was van Nederlandse afkomst en vestigde zich in Vlaanderen. Hij was de auteur van kritisch en hekelend proza, waarmee hij onder andere ijver... Lees meer ) organiseerde drie koorontmoetingen.

Het eerste zangfeest werd door de Männergesang-Verein georganiseerd op 14 en 15 juni te Keulen. Felix Mendelssohn-Bartholdy, die voor deze gelegenheid een koorwerk op tekst van Schiller schreef, en Franz Weber leidden de 27 Vlaamse en 22 Duitse koren. Niettegenstaande de romantische geest van verbroedering had de koorfederatie van in het begin te kampen met uiteenlopende intenties. Aan Duitse zijde dacht men pan-Germaans, terwijl sommigen aan Vlaamse kant vooral de verfransing wilden tegengaan, zij het dan binnen het Belgische staatsbestel. Van Duyses project vond daarom niet overal in Vlaanderen instemming en vooral de Antwerpse koren bleven – ook wel gedeeltelijk uit persoonlijke rivaliteit – grotendeels afzijdig. Alleen Gustaaf Wappers Wappers, Gustaaf
Gustaaf Wappers (1803-1874) was schilder van historiestukken, genrestukken en portretten en wordt gerekend tot de school van de Belgische romantiek. Lees meer en Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer woonden het eerste zangfeest bij. Conscience hield er een toespraak en op 20 september 1846 werd hij zelfs erelid van de Männergesang-Verein. Het tweede zangfeest vond plaats op 24 en 25 september 1846 in Brussel, dit met de officiële steun van de Belgische regering en in aanwezigheid van de koning. Het concert op de tweede dag werd geopend met de Brabançonne en er waren ook enkele Waalse koren aanwezig. Zo werd het Zangverbond van een Vlaams-Rijnlandse culturele samenwerking steeds meer een officieel Belgisch-Duits anti-Frans initiatief. De muzikale leiding was deze keer in handen van Franz Weber en de broers Van Maldeghem. Het derde zangfeest was opnieuw in Vlaanderen, dit keer in Gent van 26 tot 28 juni 1847. Ook dit koortreffen werd door de Belgische regering gesubsidieerd en opnieuw waren er Waalse koorverenigingen aanwezig die "hoog- en nederduitsch" zongen. Bij die gelegenheid hield Theodoor van Ryswyck Van Ryswyck, Theodoor
Theodoor van Ryswyck (1811-1849) was een Vlaamse dichter die in dichtbundels, kranten en tijdschriften een omvangrijk literair oeuvre bij elkaar schreef. Met zijn gedichten gaf hij vorm a... Lees meer een toespraak waarin hij de band tussen Vlaanderen en het Rijnland bezong ("Wij waren immer medeloten/ uit d'eigen reuzeneik gesproten"). Dautzenberg zei tijdens de openingsplechtigheid: Ob dieser Gruss deutsch oder flämisch ist, das kann ich selbst nicht sagen, echt germanisch ist er jedenfalls. Eind 1847 traden de gebroeders Van Maldeghem terug en werd Karel Hanssens in hun plaats benoemd tot muziekdirecteur. Plannen voor een vierde zangfeest in Frankfurt of Keulen gingen niet door wegens de politieke onrust in Duitsland Duitsland & Vlaanderen
Van de eerste helft van de 19de eeuw tot 1945 stond het Duitse beeld van Vlaanderen in het teken van etnisch-culturele verbondenheid. Die romantische perceptie leefde vooral bij een beper... Lees meer .

Niettegenstaande zijn korte bestaan betekende het Zangverbond toch een belangrijke stimulans voor de Vlaamse muziekverenigingen. Zo kwamen ze in contact met de betere Duitse koren en met koorwerken en symfonische muziek van onder meer Mozart, van Beethoven, Mendelssohn en Carl M. von Weber. Componisten als Mengal, Robrecht van Maldeghem, Stadtfeld, Busschop, Gevaert konden hun werk confronteren met dat van Duitse collega's. Ook groeiden er in het Zangverbond nieuwe ideeën die later verder door Peter Benoit Benoit, Peter
Peter Benoit (1834-1901) was een Vlaamsgezinde componist en muziekpedagoog. Lees meer werden ontwikkeld: de samenhang tussen volk, taal en muziek en het belang van het volkslied en de polyfonie in het zoeken naar een eigen nationaal idioom.