Van Rotterdam, Johan

Johan van Rotterdam werkte eerst als handelsreiziger en werd daarna redacteur van het Journal d'Anvers tot 1874, toen hij ziek werd. Tussen 1845 en 1864 publiceerde hij niet minder dan 25 novellen en romans, en ook enkele gedichten, meestal in de Vlaamsgezinde tijdschriften en dagbladen van die periode. Van Rotterdam was een ijverig lid van Voor Tael en Kunst Voor Tael en Kunst
Lees meer , werkte onder andere mee aan Het Taelverbond Het Taelverbond
Het Taelverbond (1845-1855) was een Antwerps literair maandblad, dat gaandeweg vooral op geschiedenis en taalkunde focuste. Het tijdschrift had een sociaaleconomische inslag en cultiveerd... Lees meer (in de jaren 1847-1852) en was medestichter van De Vlaamsche School De Vlaamsche School
De Vlaamsche School was een aanvankelijk halfmaandelijks, later maandelijks tijdschrift, uitgegeven te Antwerpen van 1855 tot 1901 (van 1855 tot 1864: De Vlaemsche School; vanaf 1897: De ... Lees meer , waarin hij de rubriek ‘Kunst- en Letternieuws’ verzorgde (1855-1857). Vanaf het begin publiceerde hij in dat laatste tijdschrift ook novellen, folkloristische bijdragen en verslagen van tentoonstellingen, tot hij in 1862 ontslag nam als redactielid.

Literair werk

Van Rotterdam schreef vooral zedenschetsen en -romans, waaronder enkele humoristische stukken én een van de eerste zedenromans die is gesitueerd in een Vlaams vissersmilieu. Met de betreffende roman, De dochter des visschers, eenvoudige geschiedenis uit de duinen, won hij in 1855 een prijsvraag van de Gazette van Gent Gazette van Gent
De Gazette van Gent was een Gents dagblad dat vermoedelijk op 1 januari 1667 werd opgericht onder de naam Ghendtsche Post-Tydingen. De krant verscheen, met verschillende onderbrekingen en... Lees meer en drukker Eugène Vanderhaeghen voor het schrijven van een feuilletonroman. Het verhaal speelt zich af in De Panne, een omgeving die Van Rotterdam van zijn zakenreizen kende, en vertelt over de beproevingen van het koppel Simon en Dorothea, die van elkaar worden gescheiden wanneer Simon twee jaar in loondienst op zee moet gaan varen. De roman verscheen in afleveringen in zowel de Gazette van Gent als de Gazette van Antwerpen en werd daarnaast ook in boekvorm gepubliceerd.

Van Rotterdam heeft ook een aantal sociaalkritische romans geschreven waarin hij kritiek uit op de ongelijke positie van het Nederlands ten opzichte van het Frans en de maatschappelijke effecten daarvan. De novelle De twee advocaten (gepubliceerd in Het Taelverbond in 1851-1852 en in boekvorm in 1862) over een boer die wordt opgelicht door twee Brusselse advocaten is bijvoorbeeld een verwijt aan het adres van het Belgische rechtswezen (zie Gerecht Gerecht
Lees meer ). De rechtspraak in België vond destijds enkel in het Frans plaats, ook wanneer de betrokkenen deze taal niet machtig waren. Ook in romans van andere Vlaamse auteurs uit die periode wordt deze problematiek aangekaart, zoals bijvoorbeeld in Lambrecht Hensmans (1847) van Hendrik Conscience Conscience, Hendrik
Hendrik Conscience (1812-1883) was de eerste auteur die het in België aandurfde een roman in het Nederlands te schrijven en te publiceren. Zijn oeuvre van zo’n 65 romans, dat ook een bred... Lees meer (zie Literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer ).