De Vlaamsche School

Publicatie
Raymond Vervliet (2023, ongewijzigd), Raymond Vervliet (1975)

De Vlaamsche School was een aanvankelijk halfmaandelijks, later maandelijks tijdschrift, uitgegeven te Antwerpen van 1855 tot 1901 (van 1855 tot 1864: De Vlaemsche School; vanaf 1897: De Vlaamse School).

Volledige titel
De Vlaamsche School : Tydschrift voor kunsten letteren en wetenschappen
Alternatieve titel
De Vlaemsche School [1855-1864]
De Vlaamse School [1897-1901]
Periode
1855 -
1901
Leestijd: 2 minuten

Aanvankelijk halfmaandelijks, later maandelijks tijdschrift, uitgegeven te Antwerpen van 1855 tot 1901 (van 1855 tot 1864: De Vlaemsche School; van 1897 af: De Vlaamse School).

Ondanks het overwegend lokale Antwerpse karakter behoorde dit kunstblad gedurende een halve eeuw tot de toonaangevende tijdschriften in Vlaanderen en de evolutie ervan weerspiegelt duidelijk de culturele opgang van Vlaanderen in de tweede helft van de 19de eeuw. Uit de programmaverklaring, opgesteld door Eugeen Zetternam Diricksens, Joos
Joos J. Diricksens (1826-1855), beter bekend onder zijn pseudoniem Eugeen Zetternam, was een Antwerpse letterkundige en huisschilder. Hij staat bekend om zijn sociaal geëngageerde romans ... Lees meer
, blijkt dat men met dit Vlaamse orgaan de verfransing in Vlaanderen wilde bestrijden en een eigen culturele ontwikkeling in aansluiting bij de Vlaamse tradities wilde bevorderen. Deze doelstellingen, geformuleerd in de geest van de nationale romantiek, verklaren de talrijke historische bijdragen in de eerste reeks, waarin de grootsheid van Vlaanderens cultureel verleden wordt aangetoond, telkens rijkelijk geïllustreerd met gravures, kopieën en reproducties. Daarnaast wilde men een brede informatie verschaffen over de evolutie van de eigen literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer
, kunsten en wetenschappen, zodat dit blad talrijke medewerkers op uiteenlopende terreinen telde. De stuwende krachten in de eerste reeks waren Pieter Génard Génard, Pieter
Pieter Génard (1830-1899) was stadsbibliothecaris en stadsarchivaris van Antwerpen. Zijn Vlaamsgezindheid reflecteerde zich in zijn keuze om zijn gedichten, toneelstukken, artikels en bro... Lees meer
, Johan van Rotterdam Van Rotterdam, Johan
De Antwerpse auteur Johan van Rotterdam (1825-1877) stond vooral bekend om zijn zedenschetsen en -romans. Hij was redacteur van het Journal d’Anvers en was daarnaast betrokken bij de lite... Lees meer
en vooral Désiré van Spilbeeck Van Spilbeeck, Désiré
Désiré van Spilbeeck (1831-1887) was een Vlaamsgezinde kunstkenner die betrokken was bij het tijdschrift De Vlaemsche School. Lees meer
, die van 1863 tot 1887 het tijdschrift leidde. Na zijn dood nam Paul Buschmann in 1888 de uitgave op zich, bijgestaan door Pol de Mont De Mont, Pol
Pol de Mont (1857-1931) was een dichter, essayist, folklorist, journalist, kunstcriticus en redenaar. In al zijn activiteiten gaf hij de Vlaamse strijd absolute prioriteit. Decennialang w... Lees meer
, die van 1897 af officieel als hoofdredacteur figureerde. De tweede reeks treft door de jeugdige vernieuwing, zowel in de grafische vormgeving van Karel Doudelet, die met het omslagontwerp en de tekstversiering aansloot bij de internationale art nouveau, als in de inhoud, daar talrijke jongeren toen het woord voerden, terwijl ook bijdragen van Noord-Nederlandse en Nederduitse schrijvers werden opgenomen. Het blad publiceerde meer scheppende arbeid en de kritische bijdragen waren gewijd aan de eigentijdse Vlaamse letterkunde en beeldende kunsten. Opmerkelijk vooral was de internationale verruiming met een uitgebreide kroniek, gewijd aan het buitenlandse geestesleven, waarin zowel nieuwe werken als toonaangevende tijdschriften werden besproken. Dit verzorgde kunstblad heeft ongetwijfeld een rol gespeeld in de culturele emancipatie van Vlaanderen.

Literatuur

– A. Deprez en W. Depoortere, De Vlaamsche School, 1855-1901 (Bibliografie van de Vlaamse tijdschriften in de negentiende eeuw, nr. 15, 1987).

Suggestie doorgeven

Raymond Vervliet

1975: Raymond Vervliet (pdf)

2023: Raymond Vervliet

Inhoudstafel