Rehmann, Theodor
Theodor Rehmann (1895-1963) was een Duitse priester en kapelmeester van de Dom van Aken, die na de Eerste Wereldoorlog contacten aanknoopte met een aantal bekende flaminganten, waaronder ook enkele Vlaamse componisten. Hij legde daarmee de grondslag voor een brede culturele uitwisseling, die uitmondde in de stichting van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap (DeVlag).
Theodor Rehmann meldde zich in 1914 als student als vrijwilliger in de Eerste Wereldoorlog. Nadien studeerde Rehmann theologie in Bonn en Munster. Op 18 februari 1923 werd hij te Keulen tot priester gewijd en op 23 augustus 1923 benoemd tot kapelmeester aan de Dom in Aken. Hij studeerde nog een jaar musicologie te Regensburg en vatte op 2 augustus 1925 zijn functie te Aken aan. Tot zijn dood heeft hij die vervuld.
Tijdens de oorlog had Rehmann Vlaanderen leren kennen. In de jaren 1920 kwam hij in contact met Vlaamse componisten: eerst Emiel Hullebroeck Hullebroeck, Emiel
Emiel Hullebroeck (1878-1965) was een Vlaamsgezinde componist en dirigent. Hij is van grote betekenis geweest voor de Vlaamse liedbeweging in de 20ste eeuw en voor het sociale statuut van... Lees meer , daarna Jef van Hoof Van Hoof, Jef
Lees meer en Mgr. Jules van Nuffel. Ontelbare malen heeft hij uitvoeringen geleid van Vlaamse polyfonisten en moderne Vlaamse componisten; van Arthur Meulemans Meulemans, Arthur
Arthur Meulemans (1884-1966) was een Vlaams-nationalistisch georiënteerde componist, die onder meer dirigeerde op het Vlaams Nationaal Zangfeest en de IJzerbedevaart. Lees meer en van Van Hoof verzorgde hij verscheidene premières. Een benoeming tot buitenlands erelid van de Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en Schone Kunsten van België
Lees meer erkende zijn verdiensten.
Domkapelmeister Rehmann heeft van 1930 af zeventien rondreizen in Vlaanderen georganiseerd. Zijn contacten met de Vlaamse beweging verliepen via Cyriel Verschaeve Verschaeve, Cyriel
Cyriel Verschaeve (1874-1949) was een West-Vlaamse priester, literair auteur, kunstbeschouwer en publicist, die bekend werd als icoon van de Frontbeweging en het opkomende Vlaams-national... Lees meer , Dries Devos Devos, Dries
Dries Devos (1894-1960) speelde tijdens de jaren 1920 en begin jaren 1930 een prominente rol in het politieke Vlaams-nationalisme. Eind jaren 1930 en tijdens de Tweede Wereldoorlog was hi... Lees meer en Martha vande Walle Vande Walle, Martha
Martha vande Walle (1902-1980) was actief in de katholieke Vlaamse meisjesbeweging en de drijvende kracht achter de uitgeverijen Zeemeeuw en Wiek Op. Vande Walle speelde onder andere als ... Lees meer . Rehmann had ook nauwe contacten met Victor Leemans Leemans, Victor
Victor Leemans (1901-1971) was een politiek en sociaaleconomisch theoreticus, die het gedachtegoed van de revolutie van rechts introduceerde in de Vlaamse beweging. Tijdens de Tweede Were... Lees meer en het weekblad Jong Dietschland. In 1931 organiseerde hij in Aken de Flämische Kunsttage, samen met Walter Krings en Jupp Hoven Hoven, Jupp
De Duitser Jupp Hoven (1904-1971) onderhield nauwe contacten met kopstukken van de radicale strekking binnen de Vlaamse beweging, zoals Cyriel Verschaeve en Jean-Marie Gantois. In 1931 or... Lees meer . Hij nodigde Het Vlaamsche Volkstooneel Het Vlaamsche Volkstooneel (1924-1932)
Lees meer uit, zorgde voor concerten en lezingen, en legde de grondslag voor een brede culturele uitwisseling die uitmondde in de stichting van de Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap Duitsch-Vlaamsche Arbeidsgemeenschap
De Duitsch-Vlaamsche Arbeidersgemeenschap (DeVlag) (1935-1945) was vóór de Tweede Wereldoorlog een organisatie van Vlaamse en Duitse studenten. Tijdens de oorlog ontpopte de DeVlag zich ... Lees meer . De belangrijkste ontmoeting greep plaats op 18 oktober 1932, bij een bezoek van Rehmann en het Akense Domkoor aan de IJzertoren IJzertoren
De IJzertoren is een Vlaamsgezind monument in Diksmuide, dat in 1928-1930 werd opgericht als eerbetoon aan de Vlaamse soldaten die sneuvelden aan het IJzerfront tijdens de Eerste Wereldoo... Lees meer (in Langemark op het Duitse Friedhof mocht niet gezongen worden). Later was de kapelmeester aanwezig op het eredoctoraat van Verschaeve in Leuven (1937). Hij slaagde er niet meer in om de kapelaan te vrijwaren voor nationaalsocialistische invloeden. Aan het eind van zijn leven was Rehmann nog bezig met plannen om een anthologie van Verschaeve in Duitse vertaling uit te geven.
Literatuur
– C. Verschaeve, Aan het Akense Domkoor [19 oktober 1932], in: Verzameld Werk, 7, 1959, p. 769-774.
– A. Dumon, In memoriam Prof. Rehmann, in: Het Pennoen, jg. 14, (januari 1964).
– M.v.d.W. (= Martha van de Walle), ‘Afscheid van Jupp Hoven’, in Verschaeviana, I, 2, 1972, p. 302-303.
– R. Vanlandschoot, Cyriel Verschaeve: Europa und der neue Glaube (1942). Een studie over Verschaeve en het nationaal-socialisme, in: Verschaeviana, Jaarboek 1985, p. 345.
– Id., Oorlogsgedenkschriften C. Verschaeve 1944-1946, Brugge, 1990, p. 164 en n. 404.
– Id., Het eredoctoraat te Leuven 1937-1938, in: Verschaeviana, Jaarboek 1993, p. 164 en n. 404.
– M. Baerlecken-Hechtle, Verschaeve: ein Mythus in Deutschland?, in: Verschaeviana, Jaarboek 1993, p. 150-151 en n. 38.
– R. Vanlandschoot, Kapelaan Verschaeve. Biografie, Gent/Tielt, 1998, p. 282, 293, 300, 302, 312, 314-315, 322-323, 350, 361.