Monteyne, Lode

Persoon
Bernard Van Causenbroeck (2023, ongewijzigd), Bernard Van Causenbroeck (1998)

Lode Monteyne (1886-1959) schreef naast toneelrecensies en essays een standaardwerk over het Vlaamse toneel. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was hij directeur van de Koninklijke Nederlandse Schouwburg.

Geboorte
Antwerpen, 21 juni 1886
Overlijden
Berchem (Antwerpen), 12 november 1959
Leestijd: 2 minuten

Studeerde in Gent aan de lagere en middelbare normaalscholen, werd in 1905 onderwijzer en in 1907 geaggregeerd leerkracht voor het middelbaar onderwijs. Tot 1938 gaf Monteyne les aan de Middelbare Dagberoepsschool te Antwerpen. Daarna was hij tot 1952 professor in de geschiedenis van het toneel Toneel
Het Vlaamse toneel onderhield vanaf zijn ontstaan in de 19de eeuw een complexe en gelaagde verhouding met de Vlaamse beweging. Van een belangrijk emancipatorisch instrument en voorwerp va... Lees meer
aan het Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium Koninklijk Vlaams Conservatorium Antwerpen
Het Koninklijk Conservatorium Antwerpen is een onderwijsinstelling voor dans, drama en muziek. In 1898 was het de eerste Nederlandstalige instelling voor hoger onderwijs in België. ... Lees meer
te Antwerpen. Voor de Eerste Wereldoorlog publiceerde Monteyne enkele naturalistische romans, waarna Lode Baekelmans Baekelmans, Lode
Lode Baekelmans (1879-1965) was een Antwerpse schrijver en bibliothecaris. In 1933 werd hij de eerste conservator van het Museum van de Vlaamsche Letterkunde, nu het Letterenhuis, en werd... Lees meer
hem voorstelde om voor het tijdschrift Carolus Carolus
Carolus, ‘het weekblad van de Vlamingen’, verscheen in Antwerpen van 5 januari 1911 tot 10 september 1914. Het werd uitgegeven en gedrukt door Edward Secelle (1876-1961), boek- en papierh... Lees meer
toneelrecensies te schrijven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog richtten beiden samen met Klaas van Oyen, Emiel Wildiers Wildiers, Emiel
De Vlaamsgezinde advocaat Emiel Wildiers (1873-1957) was politiek actief voor zowel de daensistische, de katholieke als de Vlaams-nationalistische Frontpartij. Lees meer
en Ary Delen Delen, Ary
Ary Delen, kunsthistoricus en dichter, werkte bij Museum Plantin-Moretus, was conservator van het Stedelijk Prentenkabinet, het Rubenianum en hoofdconservator van het Koninklijk Museum vo... Lees meer
het weekblad Het Tooneel Het Tooneel
Lees meer
op om de werkloze zetters van De Nieuwe Gazet De Nieuwe Gazet
De Nieuwe Gazet (1897-2022) was een liberaal dagblad dat ontstond op initiatief van Antwerps burgemeester Jan van Rijswijck. Na lange tijd de concurrent van Het Laatste Nieuws te zijn gew... Lees meer
te behoeden van deportatie naar Duitsland. Monteyne leidde Het Tooneel van 1923 tot 1940. Hij verdiepte zich in de geschiedenis van het toneel, wat onder meer het standaardwerk Het Vlaamsch Tooneel, inzonderheid in de XIXe eeuw opleverde (samen met Maurits Sabb Sabbe, Maurits
Maurits Sabbe (1873-1938), zoon van Julius Sabbe, was een Germaans filoloog, een Vlaamsgezinde liberaal en een vrijzinnige letterkundige, hoogleraar en conservator van het museum Plantin-... Lees meer
e
en Hendrik Coopman). Monteyne bleef toneelrecensies schrijven als redacteur van De Vlaamse Gids De Vlaamse Gids (met) Boek & Biliotheek
De Vlaamse Gids (1905-2000) was een flamingantisch en liberaal tijdschrift. Het werd gesticht door Max Rooses, met medewerking van Paul Fredericq en Jozef Vercoullie. Het blad was feiteli... Lees meer
(1934-1940), De Nieuwe Gazet (1933-1937) en De Dag De Dag
Lees meer
(1937-1942) en werkte mee aan talrijke bladen van diverse strekkingen ( Het Vlaamsche Land Het Vlaamsche Land (1919-1926)
Het Vlaamsche Land (1919-1926) was in Antwerpen een katholieke Vlaamsgezinde uitgeverij, boekhandel en weekblad. Lees meer
(1919-1926)
, Nieuw Vlaanderen Nieuw Vlaanderen (1934-1944)
Nieuw Vlaanderen (1934-1944) had als uitgangspunt de eentaligheid van Vlaanderen. Door zijn federalistische stellingname midden jaren 1930 was het blad radicaler dan de katholieke partij ... Lees meer
(1934-1944)
, Vooruit Vooruit (1884-1991)
Vooruit (1884-1991) was een Gents socialistisch dagblad waarin heel wat bijdragen verschenen van Vlaamse intellectuelen. In 1978 werd het blad een regionale editie van De Morgen, om in 19... Lees meer
, De Schelde De Schelde (1919-1936)
Lees meer
(1919-1936)
). Als toneelkenner stond Monteyne symbool voor het streven naar more brains in het Vlaamse toneelleven. Zo pleitte hij voor een professionalisering van het theater. In februari 1940 werd de Federatie van Vlaamsche Kunstenaars opgericht, in januari 1941 omgevormd tot De Vlaamsche Kunstenaarsgilde Vlaamsche Kunstenaarsgilde
Lees meer
. Monteyne was van beide organisaties bestuurslid. Van september 1942 tot juli 1943 was hij directeur van de Antwerpse Koninklijke Nederlandse Schouwburg Koninklijke Nederlandse Schouwburg
Lees meer
, waarvoor hij na de oorlog door de repressie Repressie
Lees meer
even werd lastiggevallen. Daarnaast schreef Monteyne enkele essays, onder meer over het Bretoense nationalisme en de familie Sabbe. Hij was vanaf 1935 lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
en vanaf 1940 lid van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde Maatschappij der Nederlandse Letterkunde
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde is een letterkundig-historisch genootschap dat in 1766 in Leiden werd opgericht. Lees meer
te Leiden. Gedurende zijn laatste levensjaren was hij zwaar ziek.

Werken

– Romans en essays: De tweede lente van meneer Quistwater, 1914.
– Lode Baekelmans, een inleiding tot zijn werk, 1914.
– Charles de Coster. De Mensch en de Kunstenaar, 1917.
– Maurits Sabbe en zijn werk, 1920.
– Bretoensch Nationalisme en Bretoensche literatuur, 1920.
– De Sabbe's, 1934; Toneelstudies: Kritische bijdragen over tooneel, 1926.
– met M. Sabbe en H. Coopman, Het Vlaamsche tooneel, inzonderheid in de XIXe eeuw, 1927.
– Dr. J.O. de Gruyter als bestuurder van den Koninklijken Nederlandschen Schouwburg te Antwerpen, 1934.
– Een eeuw Vlaamsch tooneelleven, 1936.
– Over den huidigen toestand van ons Vlaamsch tooneelwezen, 1937.
– Drama en Tooneel door de tijden heen, 1949.

Suggestie doorgeven

1975: Carlos Tindemans (pdf)

1998: Bernard Van Causenbroeck

2023: Bernard Van Causenbroeck

Databanken

Inhoudstafel