Minimumprogramma
Het Minimumprogramma was de benaming voor het eisenpakket dat de Belgisch-loyale flaminganten, in het bijzonder inzake taalwetgeving, in de periode tussen de beide wereldoorlogen nastreefden en in grote mate realiseerden.
Het Minimumprogramma werd voor het eerst, maar nog niet onder die naam, geformuleerd op de landdag die het Vlaamsch-Belgisch Verbond Vlaamsch-Belgisch Verbond
Het Vlaamsch-Belgisch Verbond (1917) was tijdens WOI in Nederland een vereniging van Vlaamse uitgewekenen. Het telde tal van afdelingen en ijverde voor een programma van vernederlandsing... Lees meer op 4 maart 1918 organiseerde. Voorzitter Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer preciseerde toen dat, ter verwezenlijking van de volledige ‘gelijkheid in rechte en in feite’ tussen Vlamingen en Walen, de volledige vernederlandsing van onderwijs, openbaar bestuur Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer , leger Leger
Lees meer en gerecht Gerecht
Lees meer in Vlaanderen werd geëist. Het naoorlogse Algemeen Vlaamsch Verbond Algemeen Vlaamsch Verbond
Het Algemeen Vlaamsch Verbond (1919) was een bondgenootschap van Belgisch gezinde flaminganten. Het Verbond kon nooit een rol van betekenis spelen en hield na enkele jaren op te bestaan.... Lees meer en de Katholieke Vlaamsche Landsbond Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer schoven in 1919 datzelfde actieprogramma naar voor als leidraad voor hun werking, in het bijzonder in het parlement.
Van Cauwelaert, die in die tijd de leider was van de katholieke Vlaamse beweging, beschouwde de verwezenlijking van het Minimumprogramma niet als het eindpunt van de Vlaamse ambities en doelstellingen, maar was wel van mening dat de gestelde eisen inzake taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer absoluut dienden te worden behaald en dus het minimale streefdoel waren.
In de jaren 1920 werd, vooral door tegenwerking van (Franstalige) politici en van koning Albert I van Saksen-Coburg, Albert I
Koning Albert I (1875-1934) werd aan de vooravond van en tijdens de Eerste Wereldoorlog geconfronteerd met een radicaliserende Vlaamse beweging. De communautaire kwestie groeide daardoor ... Lees meer , nauwelijks iets van het Minimumprogramma in de praktijk gebracht. Vanaf 1930 kwam er – onder andere door de Bormsverkiezing Bormsverkiezing
De Bormsverkiezing – de verkiezing van de onverkiesbare, in de gevangenis verblijvende ex-activist August Borms tot Kamerlid bij tussentijdse verkiezingen in 1929 – was een politiek feit ... Lees meer van december 1929 als emanatie van het Vlaamse ongeduld en ongenoegen – een omslag en werd beslist om de Rijksuniversiteit Gent vanaf het academiejaar 1930-1931 integraal te vernederlandsen. Vervolgens werd de eentaligheid van Vlaanderen inzake onderwijs en bestuur (1932) en rechtszaken (1935) vastgelegd en werd in 1938 een taalwet in verband met het leger gestemd. Op die manier was het Minimumprogramma aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer gerealiseerd, en daarmee de eentaligheid van het openbaar leven in Vlaanderen.
Literatuur
– F. van Cauwelaert, Het Minimumprogramma en het Voorbehoud van Mgr. Rutten, in: De Standaard, 29 juni 1919.
– F. van Cauwelaert, Over Minimalisme en Maximalisme, in: Elckerlyc, 26 februari 1938.
– R. de Schryver (red.), Uit het archief van Frans Van Cauwelaert. Gedenkschriften over Vlaamse beweging en Belgische politiek, 1895-1918, 1971.
– R. Steyaert, De Vlaamse politiek van het weekblad Vrij België (1915-1918) en van het Vlaamsch-Belgisch Verbond (1917- 1918), Katholieke Universiteit Leuven, licentiaatsverhandeling, 1972.
– E. Gerard, Strijd om het Vlaams minimumprogramma in 1919. Mgr. Rutten, de katholieken in Limburg en de Katholieke Vlaamse Bond, in: Wetenschappelijke Tijdingen. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, jg. 40, 1981, nr. 2, pp. 97-116.
– L. Wils, Honderd jaar Vlaamse Beweging. Geschiedenis van het Davidsfonds, dl. 2, 1985.
– L. Wils, Koning Albert I en het Vlaams minimumprogramma, in: Wetenschappelijke Tijdingen. Tijdschrift over de geschiedenis van de Vlaamse beweging, jg. 54, 1995, nr. 3, pp. 167-171.
– L. Wils i.s.m. E. Gerard, Het ACW, de katholieke partij en de taalwetgeving, 1929-1932, in: L. Wils, Van de Belgische naar de Vlaamse natie. Een geschiedenis van de Vlaamse beweging, 2009, pp. 197-236.
– H. van Velthoven, De rol van de monarchie (vooral van Albert I) in de Vlaamse ontvoogding. Controverse onder historici, in: H. van Velthoven, Waarheen met België? Van taalstrijd tot communautaire conflicten. Een selectie uit 35 jaar wetenschappelijk onderzoek, 2011, pp. 125-144.
– L. Wils, Frans van Cauwelaert. Politieke biografie, 2017.
– E. Gerard m.m.v. F. Verleden, De schaduw van het interbellum. België van euforie tot crisis 1918-1939, 2017.
– L. Wils, Vlaamse beweging, sociale beweging?, 2023.