Lenaerts, Jacob

Persoon
Martin Kellens (2023, ongewijzigd), Martin Kellens (1998)

Priester Jacob Lenaerts (1862-1913) was als seminarist actief in de Limburgse studentenbeweging. Daarna publiceerde hij taalkundige bijdragen.

Volledige voornaam
Leonard W.J.
Geboorte
Zonhoven, 30 april 1862
Overlijden
Landen, 16 december 1913
Leestijd: 2 minuten

Verloor op jonge leeftijd zijn ouders en werd opgevoed door zijn heeroom Willem A. Lenaerts, pastoor-deken te Vlijtingen (Riemst). Lenaerts volgde de humaniora aan het Klein Seminarie te Saint-Roch (Ferrières) en studeerde nadien filosofie aan het Klein Seminarie van Sint-Truiden Klein Seminarie van Sint-Truiden
Lees meer
en theologie aan het Grootseminarie van Luik. Na zijn priesterwijding te Luik op 10 april 1886, was hij achtereenvolgens kapelaan te Val- Saint-Lambert, in 1890 aalmoezenier in het kamp van Beverlo (Leopoldsburg), in 1898 pastoor te Halmaal (Sint-Truiden), in 1901 pastoor te Membruggen (Riemst) en ten slotte in 1904 pastoor-deken te Landen.

Aan het Klein Seminarie van Sint-Truiden was Lenaerts lid van Utile Dulci Utile Dulci
Utile Dulci (1845) was een Vlaamsgezind literair genootschap voor jongeren, dat tot in de jaren 1940 actief was binnen het Kleinseminarie van Sint-Truiden. Lees meer
en sloot hij vriendschap met August Cuppens Cuppens, August
De Vlaamsgezinde priester en auteur August Cuppens (1862-1924) was actief in het Vlaamse cultuurleven en schreef sterk door zijn Limburgse leefwereld geïnspireerde literatuur. Lees meer
. Via hun West-Vlaamse medestudent Arthur Lewylle leerden beide vrienden het werk van Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
kennen. Het inspireerde hen tot de stichting op 1 februari 1885 aan het Luikse Grootseminarie van het taal- en volkskundig maandblad 't Daghet in den Oosten 't Daghet in den Oosten
’t Daghet in den Oosten was een katholiek Limburgs tijdschrift dat verscheen van 1885 tot 1914. Het stond onder invloed van Guido Gezelle en propageerde zijn taalparticularisme. Het evolu... Lees meer
Zowel met dit tijdschrift als met hun medewerking aan De Student De Student
De Student was een katholiek scholieren- en studententijdschrift dat verscheen van 1881 tot in 1930. Het was voor 1914 het meest gezagvolle orgaan van de Katholieke Vlaamse Studentenbeweg... Lees meer
, waarvoor zij in 1882 de bijdragen uit Limburg verzorgden, steunden Lenaerts en Cuppens als seminaristen de opkomende katholieke Vlaamse studentenbeweging Katholieke Vlaamse studentenbeweging
De Katholieke Vlaamse Studentenbeweging was de georganiseerde deelname van de katholieke studerende jeugd aan de Vlaamse beweging. Ze leverde daartoe met haar grote aanhang van ca. 1875 t... Lees meer
in Limburg Limburg
Lees meer
.

Door de jaren heen noteerde Lenaerts een schat aan sagen, legenden, sprookjes en volksoverleveringen uit Limburg. Hij componeerde deze verhalen tot een origineel episch gedicht, De verdwijning der auwelen (vanaf de tweede druk: De verdwijning der alvermannekens), naar het voorbeeld van Gezelles Lied van Hiawatha. Samen met J.M. Winters bundelde hij zijn verzamelde sprookjes en legenden in een essay, De Germaansche heidenleer. Later publiceerde hij nog een middeleeuwse legende in dichtvorm, Oda en Ylfken, die hij situeerde in het noorden van Nederlands- Limburg ten tijde van de Noormannen.

Lenaerts schreef ook enkele taalpolitieke Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
artikelen, waarin hij de verfransing van het openbare leven aan de kaak stelde en zich qua taalgebruik tegenstander verklaarde van de Noord-Nederlandse ('Hollandse') norm. Hij gaf de voorkeur aan een klankrijk ' Diets Diets
Het woord ‘Diets’ stamt uit het Middelnederlands. In de context van de Vlaamse beweging dook deze term voor het eerst op in de loop van de 19de eeuw, meestal als equivalent voor Nederlan... Lees meer
', een soort algemeen-Vlaams Limburgs, dat de afzonderlijke dialecten zou overschrijden.

Werken

– Artikelen in 't Daghet in den Oosten; De Banier; Limburgsche Bijdragen.
– De verdwijning der auwelen, 1895, 1901.
– Oda en Ylfken, 1901.
– met J.M. Winters, De Germaansche heidenleer, 1901.

Literatuur

– G. Nulens, 'In memoriam J. Lenaerts', in 't Daghet in den Oosten (1914), p. 3-7.
– G. Michiels, 'Jacob Lenaerts', in Limburgsche Bijdragen, nr. 22 (1932), p. 15-87.
– Jacob Lenaerts te Zonhoven gehuldigd op zondag 28 augustus 1938, 1938.
– P. Leenders, Vijftig Limburgse profielen, 1961.
– G. Michiels, 'Priester-Dichter L.W.J. Lenaerts 1862-1913', in De Tijdspiegel, jg. 18 (1963), p. 11-14.
– id., 'Lenaerts, Leonard Willem Jacob', in NBW, VI, 1974.

Suggestie doorgeven

1998: Martin Kellens

2023: Martin Kellens

Databanken

Inhoudstafel