Kist, Jan Christiaan

Jan C. Kist voltooide in 1940 zijn studie klassieke letteren in Leiden en studeerde vervolgens rechten aan dezelfde universiteit. Kist was ook reserveofficier bij de landmacht.

Tijdens zijn universiteitsjaren raakte hij geboeid door de Groot-Nederlandse Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer gedachte. Overtuigd dat de taalgemeenschap de basis vormde voor de ideale volksgemeenschap werd hij voorstander van een politieke hereniging van Nederland en Vlaanderen. Kist propageerde dit ideaal  in het Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer (ANV) en het tijdschrift van deze vereniging Neerlandia Neerlandia
Neerlandia, gesticht door Hippoliet Meert in 1896, werd in 1897 de spreekbuis van het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV). Na verloop van tijd werd Neerlandia een zelfstandig kwartaalperiod... Lees meer . Hij werd in 1936 ook lid van De Dietsche Bond Dietsche Bond
De Dietsche Bond (1917-1941) werd opgericht als activistisch gezind alternatief voor het neutrale Algemeen-Nederlands Verbond. De bond nam verschillende prominente activisten op in zijn ... Lees meer , publiceerde in de Dietsche Gedachte Dietsche Gedachte
De Dietsche Gedachte (1926-1941) was het maandblad van de Dietsche Bond, een in 1917 opgerichte organisatie van Groot-Nederlandse strekking. Lees meer en trad in 1937 toe tot het Dietsch Studentenverbond Dietsch Studentenverbond
Het Dietsch Studenten Verbond was een van oorsprong Nederlandse nationalistische studentenvereniging, die in de periode 1922-1941 actief was in Nederland en Vlaanderen. Op haar hoogtepunt... Lees meer (DSV). Tegelijk was hij lid van de afdeling Rijksnederland van het Dietsch Jeugdverbond Dietsch Jeugdverbond
Het Dietsch Jeugdverbond (1937-1941) was de organisatorische voortzetting van het Algemeen Katholiek Dietsch Studentenverbond (AKDS). De beweging richtte zich niet meer enkel naar katholi... Lees meer (DJV) en publiceerde hij in de bladen De Blauwvoet (1920-1941) De Blauwvoet (1920-1941)
De Blauwvoet (1920-1941) was het orgaan van het Algemeen Katholiek Vlaamsch Studentenverbond (AKVS), en van zijn opvolgers het Algemeen Katholiek Dietsch Studentenverbond (AKDS) en het Di... Lees meer en Bardit (1937-1940) Bardit (1937-1940)
Bardit was een tijdschrift dat van 1937 tot 1940 werd uitgegeven door het Diets Jeugdverbond (DJV). Lees meer .

Kist legde voorts contacten met de Stichting Noord-Nederland-Vlaanderen Stichting Noord-Nederland Vlaanderen
De Stichting Noord-Nederland Vlaanderen (1936-1941), die nauwe banden onderhield met het Vlaams Nationaal Verbond (VNV),  was een Nederlandse organisatie die via activiteiten in verband ... Lees meer , waarvan hij eveneens lid werd. Hij volgde ook de activiteiten van de Nederlandsche Unie Nederlandsche Unie
De Nederlandsche Unie was een Groot-Nederlandse organisatie uit het interbellum. Lees meer , die Vlaanderen zag als een onderdeel van de brede Nederlands(talig)e volksgemeenschap.

Kist was een Oranjegezinde nationalist en niet afkerig van rechts-autoritaire politiek-maatschappelijke ideeën. Daarnaast was in sommige van zijn artikelen reserve tegenover de Joodse Nederlanders merkbaar en kreeg hij het verwijt sommige anti-Joodse passages in het Leidse studentenblad Citadel te tolereren. Overtuigd antisemiet was hij evenwel niet en evenmin was hij lid of sympathisant van de Nederlandse Nationaal-Socialistische Beweging Nationaal-Socialistische Beweging
De Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) was een Nederlandse politieke partij, op 14 december 1931 opgericht en geleid door Anton Mussert. Lees meer (NSB) van Anton Mussert Mussert, Anton
Anton Mussert (1894-1946) was een Nederlandse politicus. Hij was de oprichter en leider van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB). Lees meer of van het Zwart Front Zwart Front
Het Zwart Front was een Nederlandse revolutionair-fascistische partij, op 5 mei 1934 door Arnold Meijer opgericht. De aanhang bleef grotendeels beperkt tot de provincie Noord-Brabant. Beg... Lees meer van Arnold Meijer Meijer, Arnold
Arnold Meijer (1905-1965) was Nederlandse fascist en Groot-Nederlander. Hij was de oprichter van Zwart Front (1934-1940) en Nationaal Front (1940-1941). Lees meer .

Tegenover pro-Duitse en Groot-Germaanse idealen stond hij volstrekt afwijzend. Wel meende hij in 1940-1941 dat met de NSB samengewerkt kon worden om  Groot-Nederland in politieke zin te realiseren in het kader van een door Nazi-Duitsland opgelegde Nieuwe Orde. Zo was Kist in juli 1940 een van de initiatiefnemers voor het bijeenroepen van een buitengewone algemene ledenvergadering van de Dietsche Bond. Deze bijeenkomst stond in het teken van Groot-Nederland en leidde uiteindelijk tot de oprichting van Het Verbond van Heel-Nederlandsche Vereenigingen. Kist was ook actief in de Groot-Nederlandsche Werkgemeenschap, een onderdeel van de Groot-Nederlandsche Actie, die alle Groot-Nederlandse jongeren(groepen) wilde verenigen.

De Groot-Nederlandsche actie Groot-Nederlandsche Actie
De Groot-Nederlandsche Actie werd opgericht kort na de Duitse bezetting van Nederland in mei 1940. Het initiatief stierf al snel een stille dood, enerzijds omdat de Duitse Nieuwe Orde nie... Lees meer , die zich bereid toonde tot collaboratie, bracht Kists publicatie ‘Korte geschiedenis der Groot-Nederlandsche beweging’, waarin hij hoopvol een politieke eenheid van Nederland en Vlaanderen in het vooruitzicht stelde.

Met de werkgemeenschap haalde Kist na een conflict met de Christelijke en Heel-Nederlands geïnspireerde Gilde ter bevordering van Heemkunde van zijn voormalige medestander Thijs Rienks ook nieuwe leden binnen.

Over Groot-Nederland schreef Kist ook in de uiterst-rechtse studentenbladen Citadel (Leiden) en Branding (Utrecht). In al deze organisaties was ondertussen de NSB binnengedrongen. Eind 1941 zag hij het onmogelijke van deze samenwerking in. Vrienden als Gerda van Arkel Van Arkel, Gerda
Gerda van Arkel (1898-1982) was ambtenaar bij het Utrechtse provinciebestuur. Tijdens het interbellum was ze betrokken bij de Groot-Nederlandse beweging. Lees meer , Anita Prins Prins, Anita
De Nederlandse sociaal werker en politieagent Anita Prins (1896-1986) speelde tijdens de Eerste Wereldoorlog en het interbellum een actieve rol in de Groot-Nederlandse beweging, onder mee... Lees meer , Hendrik van der Wielen Van der Wielen, Hendrik
Hendrik van der Wielen (1903-1990) was in zijn Amsterdamse studietijd een van de spilfiguren van het Dietsch Studentenverbond. Vanaf de jaren 1930 ontpopte deze doctor in de sociale geog... Lees meer en anderen uit het milieu van het DSV hadden hem daar al eerder voor gewaarschuwd. Inmiddels hadden de respectieve Duitse bezettingsbesturen zowel in Nederland als in Vlaanderen elke vorm van Groot-Nederlandse propaganda en bedrijvigheid overigens onmogelijk gemaakt.

Om aan mogelijke Duitse represailles te ontkomen week Kist via Spanje uit naar Groot-Brittannië, waar hij in opdracht van de Nederlandse regering in ballingschap werd opgeleid tot geheim agent. In 1943 werd de nationalistische reserve-officier Kist gedropt in Nederland, maar raakte als slachtoffer van het zogenaamde Englandspiel vrijwel direct gevangen. Hij stierf in een Duits concentratiekamp, vermoedelijk in Rawics (Silezië).

Om zijn nagedachtenis te eren, richtte zijn moeder, Th.J. Kist-Bok, na de oorlog de Jan Christiaan Kist Stichting op om met het gedoteerde kapitaal de samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen te bevorderen. Deze stichting valt nu onder het ANV.