Jostes, Franz

Persoon
Winfried Dolderer / Jaap Grave (2023, aanvulling), Winfried Dolderer (1998)

De katholieke filoloog Franz Jostes (1853-1925) was tijdens de Eerste Wereldoorlog als publicist en voorzitter van de Deutsch-Flämische Gesellschaft betrokken bij de propaganda voor de Flamenpolitik.

Geboorte
Glandorf, 12 juli 1858
Overlijden
Münster, 16 mei 1925
Leestijd: 2 minuten

Franz Jostes had al vóór de Eerste Wereldoorlog banden met Vlaanderen, als lid van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
in Gent. Tot de vrienden van Jostes behoorden Willem de Vreese De Vreese, Willem
Willem L. de Vreese (1869-1938) was een filoloog, bibliothecaris en Gentse hoogleraar, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een prominente rol speelde in het activisme. Lees meer
, Hugo Verriest Verriest, Hugo
De Vlaamsgezinde en progressieve priester en letterkundige Hugo Verriest (1840-1922) was een van de belangrijkste intellectuele inspirators van de katholieke flamingantische scholieren- e... Lees meer
en Eugeen van Oye Van Oye, Eugeen
Eugeen van Oye (1840-1926) was een arts, dichter en toneelschrijver. Hij was de leerling van Guido Gezelle en vertoefde in de kringen van Peter Benoit. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was ... Lees meer
.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog engageerde Jostes zich in het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
en de Flamenpolitik Flamenpolitik
Met het begrip ‘Flamenpolitik’ wordt verwezen naar de politiek die de Duitse bezetter voerde ten aanzien van de Vlaamse beweging tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Sommige aute... Lees meer
.
Zo hield hij aan de universiteit Münster en voor Duitse officieren lezingen over Vlaanderen. En in de lente en de herfst van 1915 bracht hij twee bezoeken aan Vlaanderen om vooraanstaande katholieken en academieleden warm te maken voor samenwerking met de bezetter. Hij had met zijn reizen evenwel geen succes.

Samen met de hoogleraren germanistiek, Conrad Borchling Borchling, Conrad
De Nederduitse filoloog Conrad Borchling (1872-1946) toonde al vóór de Eerste Wereldoorlog belangstelling voor de Vlaamse beweging en was in oktober 1914 een van de eersten om een splitsi... Lees meer
(Hamburg), Gustav Roethe (Berlijn) en Edward Schröder (Göttingen), die ook politiek actief waren in het bezette België, nam Jostes op 8 en 9 maart 1916 in Brussel deel aan besprekingen over de Gentse universiteit. Jostes bracht net als Borchling regelmatig een bezoek aan het Kamp van Göttingen, waar krijgsgevangenen uit Vlaanderen geïnterneerd waren.

In 1916 publiceerde Jostes een boek getiteld Die Vlamen im Kampf um ihre Sprache und ihr Volkstum. Daarin sprak hij zich uit voor het Jong-Vlaamse programma van een zelfstandig koninkrijk Vlaanderen (Zie Jong Vlaanderen Jong-Vlaanderen (1914-1918)
Jong-Vlaanderen (1914-1918) was een in Gent opgerichte activistische drukkingsgroep, die tijdens de Eerste Wereldoorlog een radicaal Vlaams-nationalistisch en anti-Belgisch politiek progr... Lees meer
)
en bepleitte hij de afstand van Wallonië aan Frankrijk. Duitsland Duitsland & Vlaanderen
Van de eerste helft van de 19de eeuw tot 1945 stond het Duitse beeld van Vlaanderen in het teken van etnisch-culturele verbondenheid. Die romantische perceptie leefde vooral bij een beper... Lees meer
moest in afwachting daarvan een duurzame politieke, economische en militaire greep op Vlaanderen behouden. In 1917 werd Jostes voorzitter van de Deutsch-Flämische Gesellschaft Deutsch-Flämische Gesellschaft
De Deutsch-Flämische Gesellschaft Was een propagandaorganisatie voor de Duitse Flamenpolitik in de Eerste Wereldoorlog die actief was tussen 1917 en 1922. Lees meer
.
Hij had toen kennelijk al wat afstand genomen van de expansionistische propaganda en publiceerde alleen nog studies over Vlaamse literatuur.

Tussen 1919-1921 promoveerden vijf Duitse germanisten bij Jostes op het werk van Guido Gezelle Gezelle, Guido
Guido Gezelle (1830-1899) was een Vlaamse priester die de Vlaamse volkstaal verdedigde binnen het algemeen Nederlands. Hij verwierf grote bekendheid als lyrisch dichter van religieuze nat... Lees meer
. In 1920 werd hij, tegen het protest van Verriest in, uitgestoten uit de KVATL. Hij was verantwoordelijk voor de benoeming van René van Sint Jan aan de universiteit Münster.

Werken

Die Vlamen im Kampf um ihre Sprache und ihr Volkstum, 1916.
Die vlämische Literatur mit besonderer Berücksichtigung von Guido Gezelle, 1917.
Hendrik Conscience, 1917.
Aus Alt-Flandern, 1917.

Literatuur

– W. Dolderer, Deutscher Imperialismus und belgischer Nationalitätenkonflikt (Kasseler Forschungen zur Zeitgeschichte, nr. 7, 1989).

Suggestie doorgeven

1998: Winfried Dolderer

2023: Winfried Dolderer / Jaap Grave

Databanken

Inhoudstafel