Herbert, Louis

Persoon
Nico Van Campenhout

De Vlaamsgezinde katholiek Louis Herbert (1872-1929) was actief in het flamingantische middenveld in Lokeren. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij er een tijdlang waarnemend burgemeester. Nadien zetelde hij er nog in de gemeenteraad en was hij ook Kamerlid.

Alternatieve naam
Lodewijk Herbert
Geboorte
Lokeren, 19 april 1872
Overlijden
Lokeren, 11 september 1929
Leestijd: 3 minuten

Opleiding en christendemocratische overtuiging

Textielfabrikant en -handelaar Louis Herbert was een telg uit een Noord-Franse familie. De familie vestigde zich tijdens het eerste kwart van de 19de eeuw in Lokeren. Herbert volgde middelbaar onderwijs aan het Sint-Lodewijkscollege in zijn geboortestad en aan het Sint-Jozefscollege in Aalst.

Herbert was in zijn jeugdjaren een sympathisant van de Aalsterse sociaal bewogen priester Adolf Daens Daens, Adolf
Priester Adolf Daens (1839-1907) was de grondlegger en het boegbeeld van de daensistische beweging en van de Christene Volkspartij. Lees meer
. In het verlengde daarvan trad hij als 19-jarige toe tot de in 1891 opgerichte, antisocialistische Lokerse Volksbond. Het was een bewuste keuze voor de beginnende christendemocratie Christendemocratie
Lees meer
, die net als het katholieke flamingantisme een plaats probeerde te veroveren binnen de door conservatieven gedomineerde katholieke partij Katholieke partij
De katholieke partij, later CVP (vanaf 1945) en CD&V (vanaf 2001) speelde een cruciale rol in de geschiedenis van de Vlaamse beweging. De partij had een belangrijk aandeel in onder m... Lees meer
. Herbert was christendemocraat én flamingant en zorgde er mee voor dat in Lokeren vanaf 1897 jaarlijks een Guldensporenviering werd georganiseerd. In Lokeren was hij bovendien lid van het Comité Boeren Zuid-Afrika (1901), medeoprichter en eerste voorzitter van een afdeling van het pluralistische Algemeen-Nederlands Verbond Algemeen-Nederlands Verbond
Het Algemeen-Nederlands Verbond (ANV) werd in 1895 opgericht. Aanvankelijk behartigde het de belangen van de Nederlandse taal. Later en tot op de dag van vandaag ijvert het voor de brede ... Lees meer
(1905-1911), medestichter (1910), ondervoorzitter (1910-1911) en voorzitter (1911-1929) van het plaatselijke Davidsfonds Davidsfonds
Het Davidsfonds is een katholieke Vlaamse cultuurvereniging, die werd opgericht in januari 1875. Lees meer
en lid van lokale Propagandacomité voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit (1910-1912).

Politieke mandaten

Herbert vervulde van vóór de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer
bestuursfuncties binnen de Lokerse katholieke partij en na 1918 ook op regionaal vlak in het Land van Waas. Op beide niveaus pleitte hij voor een meer Vlaamsgezinde aanpak. Vanaf omstreeks 1900 was Herbert zowel in Lokeren, het Waasland als de provincie Oost-Vlaanderen betrokken bij de werkrechtersraden, de toenmalige rechtbanken voor arbeidsgeschillen.

Nadat de Lokerse katholieke burgemeester en parlementariër Auguste Raemdonck (1863-1939) kort na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog de stad had verlaten, werd Herbert, die Duits sprak en over maatschappelijk aanzien beschikte, in november 1914 aangesteld als dienstdoend burgemeester. Dit zonder gemeenteraadslid te zijn. Hij kantte zich nadrukkelijk tegen het activisme Activisme
Het begrip activisme verwijst naar de fractie van flaminganten die tijdens de Eerste Wereldoorlog bereid was om politiek of anderszins samen te werken met de Duitse bezetter en financiële... Lees meer
en was ook op andere terreinen niet altijd geneigd om zonder meer het beleid van de Duitse bezetter te volgen en uit te voeren, wat er uiteindelijk in augustus 1917 toe leidde dat hij zijn ontslag indiende.

Vanaf 1919 was Herbert voorzitter van het Katholiek Vlaamsch Verbond Katholieke Vlaamse Landsbond (1919-1964)
De Katholieke Vlaamsche Landsbond (1919-1955) was de federatie van de Katholieke Vlaamsche Arrondissementsbonden, die als drukkingsgroep streed voor de vernederlandsing van Vlaanderen met... Lees meer
van het Land van Waas, dat de strategie van de politieke leider van de katholieke Vlaamse beweging Frans van Cauwelaert Van Cauwelaert, Frans
Frans van Cauwelaert (1880-1961) was een Vlaamsgezinde katholieke politicus, die een hoofdrol speelde in de vernederlandsing van het openbare leven in Vlaanderen. Van Cauwelaert lag in 19... Lees meer
volgde en propageerde. Het verzoekschrift tot vernederlandsing van de Gentse universiteit dat Herbert namens deze organisatie voorlegde aan de Lokerse gemeenteraad, werd in februari 1923 unaniem aanvaard. Het voorstel tot amnestie voor veroordeelde activisten, dat hij als katholiek gemeenteraadslid (1927-1929) indiende, werd in oktober 1927 aanvaard door op één na alle leden van de katholieke meerderheid en door de socialistische fractie. Van 1925 tot zijn overlijden vier jaar later was Herbert namens de katholieke partij Kamerlid voor het kiesarrondissement Sint-Niklaas, en ook in die hoedanigheid volgde hij de lijn die werd uitgezet door Van Cauwelaert.

De Vlaamsgezinde en sociaal voelende katholiek Herbert steunde zijn hele leven de christelijke arbeidersbeweging Christelijke arbeidersbeweging
In de christelijke arbeidersbeweging heeft steeds een uitgesproken belangstelling voor de Vlaamse kwestie bestaan. De groeiende invloed van deze beweging, in het kielzog van de democratis... Lees meer
, die er mee voor zorgde dat hij in de jaren 1920 politieke mandaten kon opnemen. Tegelijk was hij toen in Lokeren, het Waasland en op nationaal vlak één van de grondleggers van de georganiseerde christelijke middenstandsbeweging. Louis Herbert was de vader van Tony Herbert Herbert, Tony
Tony Herbert (1902-1959) was een aanvankelijk radicaal Vlaams-nationalistische en vanaf medio jaren 1930 Belgischgezinde ingenieur en textielindustrieel met autoritaire opvattingen. Hij ... Lees meer
.

Literatuur

– P. Drossens, Lodewijk Herbert (1872-1929). Een katholieke flamingantische burger, Universiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1998.
– S. van Driessche, Lokeren bezet tijdens de Eerste Wereldoorlog, Universiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 1999.
– V. ’t Jampens, Het politieke leven te Lokeren tijdens het interbellum, Universiteit Gent, onuitgegeven licentiaatsverhandeling, 2002.
– P. Drossens en M. Hoste, Lodewijk Herbert (1872-1929), in: Wetenschappelijke tijdingen, 2004, nr. 4, pp. 231-238.
– H. Liebaut, De Vlaamse Beweging te Lokeren en de belangrijkste Lokerse flaminganten (eind 18de eeuw-1970), 2021.

Suggestie doorgeven

2023: Nico Van Campenhout

Databanken

Inhoudstafel