Gisseleire, Pol

Persoon
Nico Van Campenhout (2023, aanvulling), Reginald De Schryver (1998)

De Vlaamsgezinde Brusselse advocaat Pol Gisseleire (1863-1959) richtte in 1891 mee het Vlaams Pleitgenootschap bij de Brusselse balie op en was van midden 1896 tot de stopzetting van het blad in 1898 hoofdredacteur van de Brusselse krant Het Vlaamsche Volk.

Volledige voornaam
Paul C.
Geboorte
Gent, 17 maart 1863
Overlijden
Saint-Jean-Cap-Ferrat, 17 december 1959
Leestijd: 3 minuten

Paul Gisseleire studeerde rechten aan de Université Libre de Bruxelles en werkte tot 1937 in Brussel Brussel
In de geschiedenis van de Vlaamse beweging speelde Brussel een unieke rol vanwege haar hoofdstedelijke functies, economische aantrekkingskracht en als symbool van verfransing, die zich v... Lees meer
als advocaat. Daarna verbleef hij vaak in Zuid-Frankrijk, waar hij op zesennegentigjarige leeftijd overleed.

Waterloo

Naar aanleiding van de vijfenzeventigste verjaardag van de slag bij Waterloo publiceerde Gisseleire samen met zijn Brusselse confrater Maurits Josson Josson, Maurits
Maurits Josson (1855-1926) was een liberale Brusselse jurist die ijverde voor de vernederlandsing van het openbare leven. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vervulde hij een trekkersrol binne... Lees meer
op 22 juni 1890 een manifest waarin het eeuwenlange annexionisme van Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer
ten opzichte van het Belgische grondgebied werd bekritiseerd. De Franstalige Belgische pers reageerde bijzonder ontstemd. De wallingantische politicus Léon de Fuisseaux (1841-1906), Kamerlid voor de liberale en later de socialistische partij, wilde op het slagveld van Jemappes, waar de zege van de Franse legers tegen de Oostenrijkse troepen op 6 november 1792 tot de tijdelijke verovering van de toenmalige Zuidelijke Nederlanden had geleid, een protestmanifestatie organiseren tegen het initiatief van Gisseleire en Josson. Deze betoging werd echter verboden door de regering.

Vlaamsch Pleitgenootschap der Brusselsche Balie

Josson en Gisseleire, respectievelijk vrijzinnig en katholiek, klaagden rond dezelfde tijd de overtredingen van de taalwetgeving Taalpolitiek en -wetgeving
Situaties van taalonderdrukking vindt men wereldwijd. Daarom besteedt deze bijdrage eerst aandacht aan gehanteerde taalpolitieke strategieën. Ook in België verzette een gedomineerde taalg... Lees meer
door de Brusselse rechtbanken aan (zie Gerecht Gerecht
Lees meer
). Samen met Emiel ver Hees Ver Hees, Emiel
Jurist en staatsambtenaar Emile ver Hees (1864-1928) nam tijdens de Eerste Wereldoorlog leidinggevende bestuursfuncties op in het activisme. Lees meer
richtten zij in 1891 het Vlaamsch Pleitgenootschap tot Beoefening der Pleitkunde op, dat later dat jaar werd omgedoopt tot het Vlaamsch Pleitgenootschap der Brusselsche Balie Vlaams Pleitgenootschap bij de Balie te Brussel
Lees meer
. Gisseleire werd aangesteld tot secretaris. Op 11 november 1891 sprak hij onder de titel De oorsprong der Vlaamsche taal, haar invloed op het schoonheids-, zedelijke en godsdienstig gevoel van den stam de openingstoespraak uit bij de start van het eerste werkingsjaar van deze organisatie. Hij noemde daarbij verfransing en goddeloosheid in één adem en stelde dat de Vlaamse beweging niet alleen opkwam voor het gebruik van het Nederlands in alle geledingen van het maatschappelijk leven, maar ook voor de herleving van de historische, sterk door het katholicisme getekende zogeheten volksgeest.

Het Vlaamsche Volk

Nadat de erbij betrokken daensisten uit het bestuur van het blad waren verwijderd, was Gisseleire van juni 1896 tot 1898 hoofdredacteur van de katholieke, democratische en Vlaamsgezinde Brusselse krant Het Vlaamsche Volk Het Vlaamsche Volk (1894-1898)
Het Vlaamsche Volk (1894-1898) was een daensistisch dagblad gesticht in Brussel op initiatief van de Vlaamsche Katholieke Landsbond. Lees meer
(1894-1898). Hoewel hij zich in zijn editorialen aanvankelijk eerder verzoenend toonde ten opzichte van het daensisme Daensistische beweging
Daensistische beweging is de verzamelnaam voor een geheel van feiten, opvattingen, organisaties, personen en strijdmiddelen die tijdens de late 19de en de vroege 20ste eeuw een onderdeel... Lees meer
, bestreed hij de exponenten van deze beweging vanaf eind 1897 scherp. Na de stopzetting van Het Vlaamsche Volk was Gisseleire weliswaar nog enige tijd lid van het Nationaal Vlaamsch Verbond Nationaal Vlaamsch Verbond
Het Nationaal Vlaamsch Verbond was een vereniging waarin vrijzinnige en katholieke flaminganten van 1891 tot 1914 samenwerkten. Lees meer
, maar voor het overige engageerde hij zich niet meer in de Vlaamse beweging.

Werken

De oorsprong der Vlaamsche taal: haar invloed op het schoonheids-, zedelijke en godsdienstig gevoel van den stam, 1892.

Literatuur

– T. Coopman (e.a.), De Taalstrijd hier en elders, dl. 7, 1890-1891.
– P. Fredericq, Schets eener geschiedenis van de Vlaamsche Beweging, dl. 2, 1908.
– H. J. Elias, Geschiedenis van de Vlaamse gedachte, dl. 4, 1965.
– J. van Doorselaer, Vijfenzeventig jaar Vlaams balieleven te Brussel, in: Rechtskundig Weekblad, 20 november 1966, kol. 577-590.
– H. de Ceulaer, Het dagblad "Het Vlaamsche Volk" 1894- 1898, Katholieke Universiteit Leuven, licentiaatsverhandeling, 1970.
– C. Matheeussen, Honderd jaar Vlaams pleitgenootschap bij de balie te Brussel 1891-1991, 1992.
– L. Wils, Het Brusselse dagblad “Het Vlaamsche Volk” 1894-1898, in: J. Art en L. François (red.), Docendo Discimus. Liber amicorum Romain Van Eenoo,1999, pp. 505-528.
– F. van Campenhout, Het Vlaamsche Volk, in: F. van Campenhout, Daens en het daensistische gedachtegoed. Hernieuwd lexicon van de daensistische beweging, 2006, p. 206.

Suggestie doorgeven

1973: Reginald De Schryver (pdf)

1998: Reginald De Schryver

2023: Nico Van Campenhout

Inhoudstafel