Douwes Dekker, Eduard

Was sedert 1839 als ambtenaar werkzaam in Nederlands-Indië (Indonesië) en klaagde in 1856 de misstanden aan in het district Lebak. Op 4 april van dat jaar werd Douwes Dekker op eigen verzoek eervol ontslagen en een jaar later keerde hij definitief naar Europa terug. Na een kort verblijf in Antwerpen vestigde hij zich te Brussel in het estaminet Au Prince belge, waar hij onder meer Brief aan de Gouverneur-Generaal in ruste (januari 1858) en Max Havelaar (september-oktober 1859) schreef. In Nederland verwekte het boek opschudding, maar in Vlaanderen bleef het toen onopgemerkt.

Het eerste contact van betekenis tussen Multatuli en Vlaanderen werd gelegd door Julius de Geyter De Geyter, Julius
Julius de Geyter (1830-1905) was een progressief-liberale en Groot-Nederlandse flamingant in Antwerpen, die Nederlandstalige gedichten, liederen en krantenartikelen schreef. Lees meer , die Multatuli vermoedelijk in 1864 gehoord had op een congres in Amsterdam. In november 1865 stuurde Multatuli hem zijn Bloemlezing en onmiddellijk ontpopte De Geyter zich tot een vurig Multatuliaan, zoals blijkt uit publicaties, brieven en financiële steun aan Multatuli en diens eerste vrouw Tine van Wijnbergen. In Multatuli zag De Geyter een sleutelfiguur om het Groot-Nederland Groot-Nederland
Groot-Nederland is een politiek en cultureel begrip dat respectievelijk staat voor een staatkundige vereniging van België of Vlaanderen met Nederland en de culturele en taalkundige samen... Lees meer se ideaal uit te bouwen in vrijzinnige richting. Het is ook aan hem te danken dat figuren als Max Rooses Rooses, Max
Lees meer , Julius Vuylsteke Vuylsteke, Julius
Lees meer , Eugeen van Oye Van Oye, Eugeen
Eugeen van Oye (1840-1926) was een arts, dichter en toneelschrijver. Hij was de leerling van Guido Gezelle en vertoefde in de kringen van Peter Benoit. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was ... Lees meer en Amand de Vos De Vos, Amand
Amand de Vos (1840-1906) was een Vlaamsgezinde legerarts en schrijver. Met zijn debuut Een Vlaamsche Jongen (1879) wist hij zijn stempel te drukken op de literatuur in Vlaanderen. Hij wer... Lees meer Multatuli ontdekten, vooral als de schrijver van Ideën (sic). Eveneens door toedoen van De Geyter trad Multatuli in februari-maart 1867 driemaal op in Antwerpen, waar hij voor het eerst kennismaakte met de V.B. Hoewel hij in brieven aan Conrad B. Huet zijn twijfels uitte over de idealen en het welslagen van de V.B. in Groot-Nederlandse zin, liet hij zich tegenover De Geyter enthousiast uit over de mogelijkheid om in Vlaanderen een nieuw vaderland te vinden en daar in het kader van de V.B. een grote rol te gaan spelen. In juni 1867 volgden nog twee succesvolle optredens in Gent, onder meer voor het IXde Nederlandsch Letterkundig Congres Nederlandse Congressen
De Nederlandse Congressen waren gemeenschappelijke (culturele) ontmoetingen van Vlamingen en Nederlanders in Vlaanderen en Nederland die met onderbrekingen werden georganiseerd sinds 1849... Lees meer , maar inmiddels was duidelijk geworden dat de V.B. Multatuli niet kon bieden wat hij verwachtte. Aan Huet schreef hij in november 1867 dat hij de hele zaak voor een "schreeuwerige bluf" hield. We danken aan zijn korte omgang met de V.B. een flink aantal scherpe beschouwingen in briefvorm daarover. Niettemin kwam Multatuli in 1869, waarschijnlijk voor het laatst, naar Vlaanderen, waar hij in april in Gent en Antwerpen voorlas uit Vorstenschool en in december 1869 een voordracht hield in Gent. Uit het eerste optreden groeide de correspondentie met de Bruggeling Auguste van der Ghinst. De Vlaamse droom was toen echter al definitief voorbij, al is Multatuli De Geyter levenslang dankbaar gebleven. Uit erkentelijkheid richtte hij zich in zijn Ideeën 932-942 (1872) rechtstreeks tot hem.

Hoewel Multatuli's werken tijdens zijn leven in Vlaanderen nauwelijks gekocht werden, was hun invloed groot, vooral in vrijzinnige en socialistische kringen. Dat blijkt niet alleen uit de talrijke herdenkingsartikelen na zijn dood, maar ook uit het werk van epigonen, zoals Amand de Vos De Vos, Amand
Amand de Vos (1840-1906) was een Vlaamsgezinde legerarts en schrijver. Met zijn debuut Een Vlaamsche Jongen (1879) wist hij zijn stempel te drukken op de literatuur in Vlaanderen. Hij wer... Lees meer en Omer Wattez Wattez, Omer
Lees meer . In de 20ste eeuw hebben mensen als Ger Schmook Schmook, Ger
Lees meer en vooral Julius Pée Pée, Julius
De vrijzinnige cultuurflamingant Julius Pée (1871-1951) was een breed geïnteresseerde intellectuele emancipator, via zijn functies in het middelbaar onderwijs maar ook als publicist. Hij ... Lees meer belangrijke bijdragen geleverd tot zijn biografie. Pol de Mont De Mont, Pol
Pol de Mont (1857-1931) was een dichter, essayist, folklorist, journalist, kunstcriticus en redenaar. In al zijn activiteiten gaf hij de Vlaamse strijd absolute prioriteit. Decennialang w... Lees meer , Emmanuel de Bom De Bom, Emmanuel
Emmanuel de Bom (1868-1953) was een Vlaamse schrijver, redacteur, journalist en bibliothecaris. Lees meer , Paul van Ostaijen Van Ostaijen, Paul
Paul van Ostaijen (1896-1928) was een schrijver die met zijn poëzie, proza en kritische werk grote invloed heeft uitgeoefend op de Nederlandstalige literatuur. Zijn zoektocht naar een nie... Lees meer , Herwig Hensen, Richard Minne Minne, Richard
Lees meer en vele anderen bewonderden zijn werk. Willem Elsschot De Ridder, Alfons
Alfons de Ridder (1882-1960) verwierf als schrijver grote bekendheid onder het pseudoniem Willem Elsschot. Tijdens zijn school- en studiejaren was hij lid van diverse Vlaamse culturele ve... Lees meer huldigde hem in 1950 met de woorden: "Uit zijn as is de hele moderne Nederlandse litteratuur opgeflakkerd. Zijn cultus is ons aller heilige plicht."