De Franse Nederlanden

Doelstelling

In het woord vooraf van het eerste jaarboek luidde het onder meer als volgt: ‘Om het wetenschappelijk onderzoek en de wetenschappelijk verantwoorde informatie over de verschillende aspekten van de ‘Franse Nederlanden’ en hun betrekkingen met Belgisch-Vlaanderen en Nederland te bevorderen, publiceert de ‘Stichting Ons Erfdeel vzw’ dit jaarboek. (…) De ‘Stichting Ons Erfdeel vzw’ hoopt met deze uitgave, in het licht van een éénwordend Europa, bij te dragen tot de onontbeerlijke ‘ontgrenzing van de grenzen’’.

In de jubileumeditie van 2000 werd die taakomschrijving na een kwarteeuw geactualiseerd: ‘Hoewel de oude staatsgrenzen door de toenemende Europese eenmaking aan betekenis blijven verliezen en de samenwerking op nagenoeg alle terreinen van de menselijke actualiteit over de grenzen toeneemt, blijft één grens, die van de taal, in niet geringe mate de soepele communicatie en samenwerking belasten. Voor dit zeer fundamentele probleem is er een voor de hand liggende oplossing: we leren mekaars taal en tonen hierdoor belangstelling en respect voor de taal en de cultuur van de buur’. Met name dat laatste heeft De Franse Nederlanden – Les Pays-Bas français zich altijd tot doel gesteld.

Het jaarboek bracht wetenschappelijk verantwoorde en toegankelijk geformuleerde informatie over de Franse Nederlanden (de Franse departementen Nord en Pas-de-Calais, nu een deel van de regio Hauts-de-France) en over de contacten op diverse terreinen van dit gebied met Vlaanderen Vlaanderen
Lees meer en Nederland Nederland
Nederland is met Vlaanderen verbonden door de economische infrastructuur, de taal en de geschiedenis. Vanaf eind 18de eeuw kreeg die verbondenheid in taal en cultuur op uiteenlopende mani... Lees meer , zowel in het verleden als in de eigen tijd. Het jaarboek sloot nauw aan bij de beginperiode van het tijdschrift Ons Erfdeel Ons Erfdeel
De Vlaams-Nederlandse vzw Ons Erfdeel werd opgericht in 1957 en informeert via haar tijdschrift over uiteenlopende ontwikkelingen in het Nederlandse taalgebied. De titel van het gelijknam... Lees meer in de late jaren 1950, dat ontstond uit de aandacht voor de Franse Nederlanden vanuit Vlaanderen, en in het bijzonder vanuit West-Vlaanderen West-Vlaanderen
Lees meer .

Inhoud en redactie

De Franse Nederlanden – Les Pays-Bas français behandelde aanvankelijk vooral taalgebonden, historische, toeristische en culturele thema’s. Later kwamen ook actuele maatschappelijke onderwerpen aan bod, zoals (grensoverschrijdende) mobiliteit, criminaliteit en sociaaleconomische samenwerking (onder andere de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai), urbanisatie, landschap en milieu Natuur, milieu en landschap
Tot de Tweede Wereldoorlog bestond er een band tussen de Vlaamse beweging en de natuurverenigingen in Vlaanderen. Een gevoeligheid en zorgzaamheid voor het landschap en de schoonheid van... Lees meer , de Kanaaltunnel, de wielerklassieker Paris-Roubaix en de Noord-Franse haveninfrastructuur. Het jaarboek wilde op die manier bijdragen tot de algemene beeldvorming over en de bekendmaking van de Franse Nederlanden in het Nederlandse taalgebied. De bijdragen verschenen in het Nederlands of het Frans. Ieder artikel werd gevolgd door een ruime samenvatting in de andere taal Taal
De ontwikkeling van het Nederlands vormde tot diep in de 20ste eeuw een fundamenteel aandachtspunt in de Vlaamse beweging. De wijze waarop het geschreven en gesproken Nederlands gehanteer... Lees meer .

Jozef Deleu Deleu, Jozef
Jozef Deleu (1937) richtte in 1957 het tijdschrift Ons Erfdeel en in 1970 de gelijknamige Vlaams-Nederlandse stichting op. Vooral vanaf de jaren 1980 manifesteerde hij zich als een publie... Lees meer , de oprichter en voorzitter van de Stichting Ons Erfdeel Ons Erfdeel
De Vlaams-Nederlandse vzw Ons Erfdeel werd opgericht in 1957 en informeert via haar tijdschrift over uiteenlopende ontwikkelingen in het Nederlandse taalgebied. De titel van het gelijknam... Lees meer vzw en hoofdredacteur van de publicaties van deze instelling, was hoofdredacteur van De Franse Nederlanden – Les Pays-Bas français van bij de oprichting tot hij in 2002 met pensioen ging. Zijn opvolger Luc Devoldere Devoldere, Luc
Luc Devoldere (1956) was afgevaardigd bestuurder en hoofdredacteur van de Vlaams-Nederlandse culturele organisatie Ons Erfdeel vzw. Hij geniet ook bekendheid als essayist. Lees meer nam al zijn taken over, ook het hoofdredacteurschap van De Franse Nederlanden - Les Pays-français.

Tot 1982 trad Werner Duthoy (1952-1993) op als redactiesecretaris-eindredacteur. In 1983 werd hij in die functie opgevolgd door Dirk van Assche (1955), die later tegelijk adjunct-hoofdredacteur was. Devoldere en Fritz Niessen Niessen, Fritz
Nederlander Frits Niessen (1936-2020) was Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid. Hij was redacteur van Ons Erfdeel en publiceerde in verschillende periodieken over de Vlaamse beweg... Lees meer fungeerden eveneens een tijdlang als adjunct-hoofdredacteuren.

Het jaarboek, waarvan de lay-out een paar keer werd aangepast aan eigentijdse ontwikkelingen, telde telkens omstreeks 250 bladzijden. In de tiende en de twintigste editie werd een bibliografie opgenomen van alle artikelen die respectievelijk in het eerste tot en met het tiende en in het elfde tot en met het twintigste jaarboek werden gepubliceerd.

In het kader van een ruimere inhoudelijke heroriëntatie van de vzw Ons Erfdeel en een verschuiving van gedrukte naar digitale publicaties hield het jaarboek De Franse Nederlanden – Les Pays-Bas français na het nummer van 2018 op te bestaan. De informatie omtrent de Franse Nederlanden wordt door de vzw Ons Erfdeel sinds april 2019 verspreid via de websites www.de-lage-landen.com en www.les-plats-pays-com.