De Ceuleneer, Adolf

Persoon
Sandra Maes (2023, aanvulling), Sandra Maes (1998)
Geboorte
Dendermonde, 22 februari 1849
Overlijden
Mortsel, 25 november 1924
Leestijd: 3 minuten

Adolf de Ceuleneer studeerde aan het jezuïetencollege in Antwerpen en in Turnhout en was van 1867 tot 1874 student letteren en wijsbegeerte aan de Katholieke Universiteit Leuven (KUL). Door contacten met het studentengenootschap Met Tijd en Vlijt Met Tijd en Vlijt
Met Tijd en Vlijt was een Vlaamsgezind Studentengenootschap dat in 1836 aan de Leuvense universiteit werd opgericht en bleef bestaan tot na de Tweede Wereldoorlog. Het speelde tot 1875 e... Lees meer
werd hij Vlaamsgezind. Na zijn doctoraat studeerde hij korte tijd in het buitenland. In 1875 werd hij onderbibliothecaris aan de universiteit in Luik, in 1882 docent en in 1883 hoogleraar Oudheidkunde aan de universiteit van Gent.

De Ceuleneer ijverde voor Nederlandstalige leerkrachten aan het Gentse conservatorium (1901) en voor de vernederlandsing van het middelbaar en hoger onderwijs Onderwijs
Lees meer
in Gent. Daarover hield hij als lid (vanaf 1900) en voorzitter (1910) van de Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer
(KVATL) verschillende toespraken. In 1907 zetelde hij in de tweede hogeschoolcommissie Vlaamse Hogeschoolcommissies
Van 1896 tot de realisatie ervan in 1930 organiseerden vijf opeenvolgende hogeschoolcommissies het studiewerk over en de propaganda voor de vernederlandsing van de Gentse universiteit. Zo... Lees meer
.

Toen de Leuvense studenten in 1889 een Oost-Vlaamse gouwdag inrichtten werd De Ceuleneer erevoorzitter. Als teken van sympathie voor de flamingantische Flamingant
Flamingantisme is een term die met verschillende betekenissen wordt toegekend aan actoren binnen de Vlaamse beweging en het Vlaams nationalisme. Lees meer
studenten in Gent schreef hij in de Hoogstudent Hoogstudent
Hoogstudent (1910-1914) was een maandblad voor de Gentse katholieke Vlaamsgezinde hoogstudenten. Lees meer
(1910-1918), steunde hij de studentenkring de Rodenbach's Vrienden Rodenbach's Vrienden (1887-1923)
Lees meer
en stelde hij met hen verzoekschriften op ten gunste van het wetsvoorstel- Edward Coremans Coremans, Edward (1835-1910)
Advocaat Edward Coremans (1835-1910) was politicus voor de Meetingpartij en voorzitter van de Nederduitsche Bond. Gedurende 42 jaar was Coremans als kamerlid een leidende figuur van de Vl... Lees meer
ter vernederlandsing van het katholiek middelbaar onderwijs. Vanaf 1903 (waarschijnlijk als gevolg van de vrees van liberale en staatsinmenging in het katholiek onderwijs), werd hij sceptischer tegenover het voorstel en hield er een gematigder mening op na.

In 1891 was De Ceuleneer afgevaardigde in de Vlaamsche Katholieke Landsbond Vlaamsche Katholieke Landsbond
Lees meer
voor Oost-Vlaanderen en nam na het ontslag van Joris Helleputte Helleputte, Joris
Joris Helleputte (1852-1925) heeft bijna een halve eeuw lang gewogen op de Belgische samenleving: als neogotisch architect, als gangmaker van sociale organisaties, inzonderheid de Belgisc... Lees meer
de taken van de voorzitter op zich. In die functie pleitte hij voor een vernederlandsing van de hogere standen met het oog op een toenadering tot de volksklasse die geen Frans verstond. Als katholiek gemeenteraadslid van Gent (1886-1908) ijverde hij voor een gereglementeerd gebruik van het Nederlands op de zittingen. Hij was ook redactielid van Het Belfort Het Belfort
Het Belfort was een Vlaams katholiek tijdschrift ‘toegewijd aan Letteren, Wetenschap en Kunst’. Het verscheen van 1886 tot 1899. Lees meer
en later van Dietsche Warande en Belfort Dietsche Warande en Belfort
Dietsche Warande en Belfort was een Vlaams tijdschrift voor literatuur- en geestesleven. Het ontstond in 1900 door de samensmelting van de tijdschriften Dietsche Warande en Het Belfort.... Lees meer
.

De Ceuleneer zette zich ook in voor het behoud van het kunstpatrimonium als lid van de Provinciale (1885) en later ook Centrale Commissie (1923) voor Monumenten.

Werken

– De bespreking van het wetsontwerp over het hoger onderwijs in het Vlaamsch in de kamers, 1890.
– met H. Claeys, Het Vlaamsch op het congres van Mechelen, 1891.
– Over de plicht van de hoogere standen de volkstaal aan te leren, 1891.
– Wetsvoorstel Cooremans betreffende het vrij middelbaar onderwijs, 1902.

Literatuur

– Lijkrede uitgesproken op 28 november 1904 op het graf van prof. Adolf de Ceuleneer, in: Verslagen en Mededelingen der KVATL, 1924, pp. 869-870.
– J. Vercoullie, Prof. Adolf de Ceuleneer, in: Dietsche Warande en Belfort, jg. 70, 1925, nr. 2, pp. 77-80.
– F. van Goethem, In Memoriam prof. Adolf de Ceuleneer, in: Ons Volk Ontwaakt, jg. 11, februari 1925, pp. 80-81.
– T. Luyckx (red.),Rijksuniversiteit Gent. Liber Memorialis 1913-1960: 1. Faculteit der letteren en wijsbegeerte, 1960.
– J. Persyn, Dietsche Warande en Belfort 1900- 1924, 1963.
– W. Rombauts, De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde 1886-1914, 1979.
– L. Gevers, Bewogen Jeugd. Ontstaan en ontwikkeling van de katholieke Vlaamse studentenbeweging (1830-1894), 1987.

Suggestie doorgeven

1973: Jan Hardy (pdf)

1998: Sandra Maes (pdf)

2023: Sandra Maes

Databanken

Inhoudstafel