Brienen, Albert

Persoon
Jan Creve (2023, herwerking), Jan Creve (1998)

Albert Brienen (1897-1977) was een lid van het Verdinaso en na de oorlog actief in vele neo-Dinaso en solidaristische initiatieven.

Pseudoniem
Willem van Peel
Geboorte
Gent, 16 augustus 1897
Overlijden
Gent, 27 januari 1977
Leestijd: 3 minuten

Albert Brienen studeerde tijdens de Eerste Wereldoorlog aan de vernederlandste universiteit in Gent. In de jaren 1930 was hij lid van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer
en in mei 1940 werd hij als Dinaso aangehouden door Franse militairen en vervolgens naar het Britse eiland Man gedeporteerd. Eind 1942 meldde hij zich als vrijwilliger bij de Belgische strijdkrachten in Groot-Brittannië.

Na de oorlog was hij aanvankelijk actief in de pacifistische groep Bond voor Wereldvrede en schreef hij voor het jezuïetenblad De Vlaamse Linie De Vlaamse Linie
Lees meer
. In 1949 was Brienen betrokken bij het mislukte neo-Dinaso project van de (eerste) Volksunie Volksunie (1949)
Volksunie was een neo-Dinasobeweging die werd opgericht in 1949 en datzelfde jaar weer verdween. De groep gaf het tijdschrift De Voorpost uit, dat onder hoofdredactie stond van Herman Tod... Lees meer
, niet te verwarren met het gelijknamig partij-initiatief in 1954. Na de mislukking van de Volksunie (het stichtingscongres op 8 mei werd uit elkaar geslagen) richtte hij nog datzelfde jaar de Joris van Severen-Orde Joris Van Severen-Orde (1949-1951)
De Joris van Severen-Orde (1949-1951) was een heel-Nederlandse, neo-Dinasogroep. Lees meer
op, kort nadien omgevormd tot de Solidaristische Beweging. Deze organisatie verdween alweer in 1951.

In 1954 stond Brienen als oorlogsvrijwilliger mee aan de wieg van het Verbond van het Vlaams Verzet Verbond van het Vlaams Verzet
Het Verbond van het Vlaams Verzet (VVV) was een katholiek geïnspireerde organisatie die zich in de jaren 1950 inzette voor de amnestie van gewezen collaborateurs tijdens de Tweede Wereldo... Lees meer
, waarvan hij secretaris bleef tot in 1959. In dat jaar ondernam hij een mislukte poging om van wal te steken met een nieuwe militantenorganisatie: het Verbond van Vlaamse Turners. De inspiratie daarvoor kwam waarschijnlijk van de bekende vooroorlogse turnkring Ganda.

Eind de jaren ’50 was hij eveneens actief in het Joris van Severen-Komitee van Roger Liefooghe en van daaruit geraakte hij in de loop van de jaren 1960 betrokken bij de activiteiten van het Verbond Recht en Orde Verbond Recht en Orde
Het Verbond Recht en Orde (1960-1969) was een Heel-Nederlandse en neo-Dinasogroep onder leiding van Armand Wijckmans. Lees meer
. Zowel in de periode van de Joris van Severen-Orde, begin de jaren ’50, als met het Verbond Recht en Orde, eind de jaren ’60, onderhield Brienen contacten met de Vlaamse Militanten Orde Vlaamse Militanten Orde (1950-1971)
De Vlaamse Militanten Orde was een Vlaams-nationale militantenorganisatie die werd opgericht in 1950, aanvankelijk ter ondersteuning van de Vlaams-nationale partijpolitiek. Lees meer
(VMO). Dit leidde tot conflict met de zelfverklaarde opvolger van Joris van Severen Van Severen, Joris
Joris van Severen (1894-1940) is vooral bekend als de oprichter en leider van het fascistisch geïnspireerde Verdinaso (Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen). Medio jaren 1930 verru... Lees meer
, de Henegouwse atheneumleraar en anti-flamingant Louis Gueuning Gueuning, Louis
Louis Gueuning (1898-1971) was een leraar, leider binnen het Verdinaso en later oprichter van de Joris van Severen-Orde. Lees meer
.

In 1971 richtte Brienen samen met Arthur Raman het Solidaristisch Verbond en het tijdschrift De Solidarist op, waarvan hij tot 1974 verantwoordelijk uitgever bleef. In 1970 lag hij ook aan de basis van het Comité voor Zedelijk Verweer, waaruit later het katholiek-conservatieve Aktiekomitee Verontruste Ouders (AVO) groeide.

De verschillende initiatieven waar Albert Brienen bij betrokken was waren illustratief voor de vele pogingen om het Verdinaso onder een nieuwe vorm gestalte te geven, net als de soms grillige verhouding tot het (partijpolitieke) Vlaams-nationalisme. Zo stond Brienen eerst afwijzend tegen de Volksunie, stelde er zich vervolgens positief tegenover om ten slotte opnieuw het blanco-stemmen te propageren.

Werken

  • – W. van Peel (pseudoniem), Naar Engeland in mei 1940. Oorlogstragedie in Noord-Frankrijk beleefd tijdens de wereldoorlog van 1939-45, 1948.

    Literatuur

    – E. Verhoeyen, L'extrême-droite en Belgique. III. Les mouvements solidaristes, in: Courrier hebdomadaire du CRISP, nr. 715-716, 26 maart 1976.
    – B. de Wever, De schaduw van de leider Joris van Severen en het na-oorlogs Vlaams-nationalisme (1945-1970), in: Belgisch tijdschrift voor nieuwste geschiedenis, jrg. 31, 2001, nr. 1/2, pp. 177-252.
    – F. Martens, De Verloren erfenis van het Verdinaso – een overzichtsgeschiedenis van het naoorlogse Heel-neerlandisme en solidarisme, in: Jaarboek Joris van Severen, Ieper, 2016, pp. 157-202, dl. 20.
    – H. Nelis, De Solidaristische Beweging (1974-1979), in: Jaarboek Joris van Severen, Ieper, 2023, pp. 147-204.

    Suggestie doorgeven

    1998: Jan Creve (pdf)

    2023: Jan Creve

    Databanken

    Inhoudstafel