Baert, Frans

Frans Baert stamde uit een overtuigd Vlaamsgezinde familie. Hij ging naar het college in Dendermonde en studeerde daarna aan de Katholieke Universiteit Leuven. Daar behaalde hij de diploma’s van doctor in de rechten, licentiaat in het notariaat, licentiaat in de politieke en diplomatieke wetenschappen en baccalaureus in de thomistische wijsbegeerte. In het academiejaar 1948-1949 was hij preses van het overkoepelende Leuvens Studentencorps Leuvens Studentencorps
Lees meer en medeoprichter van de volkskunstgroep De Kegelaar Volkskunstgroep De Kegelaar
Lees meer . Samen met Jozef Goossenaerts Goossenaerts, Jozef
Jozef Goossenaerts (1882-1963) was een Vlaams-nationalistische duivel-doet-al, die gedurende meer dan een halve eeuw betrokken was bij uiteenlopende socioculturele, (partij)politieke en i... Lees meer organiseerde hij in 1950 de eerste naoorlogse herdenking van Lodewijk Dosfel Dosfel, Lodewijk
Lodewijk Dosfel (1881–1925) was een jurist die in de Vlaamse beweging bekendheid verwierf door zijn engagement in de Vlaamse katholieke studentenbeweging en in de campagne voor Vlaamse ta... Lees meer .

Verenigingsleven

In 1949 vestigde Baert zich als advocaat in Gent. Van 1956 tot 1968 was hij plaatsvervangend rechter en in 1965 werd hij voorzitter van de Vlaamse Conferentie der Balie Vlaamse Conferentie der Balie
Lees meer bij het hof van beroep in Gent. Meermaals was hij lid van de Raad van de Orde van Advocaten in Gent en van 1979 tot 1981 was hij Stafhouder. In 1966 trad hij toe tot de Vlaamse Juristenvereniging. Hij gaf tussen 1959 en 1978 tevens les aan twee hogescholen. In die functies ijverde hij voor een degelijke Nederlandse juridische taal.

Al die tijd bleef Baert actief in de Vlaamse Beweging, onder meer als bestuurslid van de Vlaamse Volksbeweging Vlaamse Volksbeweging
De Vlaamse Volksbeweging (VVB) was een Vlaams-nationalistische drukkingsgroep, die werd opgericht in 1952 en tot het begin van de jaren 1970 een breder publiek mobiliseerde voor Vlaamsge... Lees meer in Gent. Hij organiseerde mee het verzet tegen het mandement van de bisschoppen omtrent de kwestie-Leuven in 1966 (‘Leuven Vlaams’).

Politieke loopbaan

In 1968 werd hij als senator gecoöpteerd voor de Volksunie Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer (VU). Hij zetelde in de commissie-justitie en nam deel aan de werkzaamheden van de Werkgroep der 28 voor het opstellen van een nieuwe grondwet. Hierbij bepleitte hij consequent de federalistische Federalisme
Sinds het begin van de 20ste eeuw behoort federalisme tot het programma van eerst de Waalse en vervolgens ook de Vlaamse beweging. Vanaf 1970 is de transformatie van België van unitaire t... Lees meer visie van de VU.

Bij de wetgevende verkiezingen van 1971 werd Baert verkozen tot volksvertegenwoordiger. In de Kamer zetelde hij onder meer in de commissie-buitenlandse zaken, maar hij zette vooral zijn werkzaamheden in verband met de staatshervorming Staatshervorming
Tussen 1970 en vandaag werden zes staatshervormingen doorgevoerd die België omvormden van een unitaire in een federale staat met drie gewesten, het Vlaamse, het Waalse en het Brussels Hoo... Lees meer voort. Hij nam in 1974 deel aan de gesprekken over de voorlopige gewestvorming. In de Egmontperiode was hij rapporteur. Hij bleef een overtuigd verdediger van het Egmontpact Gemeenschapspact
Het Egmontpact of Egmontakkoord maakt samen met de Stuyvenbergakkoorden deel uit van het zogenaamde Gemeenschapspact, dat de definitieve pacificatie van de communautaire problemen tot doe... Lees meer , omdat het volgens hem aan het Vlaamse Gewest Vlaams Gewest
Het Vlaams Gewest (sinds 1980) is een politieke deelstaat waarvan de bevoegdheden betrekking hebben op grondgebonden aangelegenheden zoals ruimtelijke ordening, leefmilieu en economisch b... Lees meer concrete en exclusieve wetgevende en uitvoerende macht gaf, en wel over bevoegdheden die een significant deel van de rijksbegroting uitmaakten. Ook aan de grondwetsherziening van 1980 werkte hij mee. Van 1977 tot 1979 en opnieuw van 1981 tot 1985 was hij voorzitter van de VU-fractie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Gedurende lange tijd was hij ook voorzitter van de commissie-handels- en economisch recht.

Van 1971 tot 1984 zetelde Baert in de gemeenteraad in Gent. Van 1968 tot 1985 was hij ook lid van het partijbestuur van de VU. Daarnaast was hij bestuurslid bij het Vormingscentrum Lodewijk Dosfel Vormingscentrum Lodewijk Dosfel
Het Vormingscentrum Lodewijk Dosfel werd opgericht in 1966 en fungeerde als vormingsinstituut en denktank van de Volksunie. Sinds de opheffing van deze partij in 2001 en de oprichting van... Lees meer . Bij de verkiezingen van 1987 werd hij niet herkozen, maar hij bleef actief als gecoöpteerd senator tot in 1991. Als ondervoorzitter van de commissie voor de herziening van de grondwet en de hervorming van de instellingen wijdde hij zich opnieuw aan de staatshervorming.

Baert-doctrine

Na het uiteenvallen van de VU in 2001 steunde Baert Spirit, maar hij was niet meer politiek actief.

Baert gaf zijn naam aan de Baert-doctrine. Hiermee wordt een stap-voor-stapstrategie aangeduid, om via staatshervormingen de Vlaamse onafhankelijkheid te bereiken. Deze staatshervormingen moeten aan drie voorwaarden voldoen: ze moeten een aanzienlijke stap zijn naar meer zelfstandigheid, ze mogen verdere stappen niet onmogelijk maken en er mag geen onredelijke prijs betaald worden.