Bovesse, François

François Bovesse engageerde zich tijdens zijn rechtenstudie aan de Luikse Rijksuniversiteit gelijktijdig in de Jeune Garde libérale en in de Waalse beweging Waalse beweging
De Waalse beweging ontstond op het einde van de 19e eeuw en heeft zijn wortels in een culturele, politieke en taalkundige dimensie. Ze was verdeeld in verschillende stromingen, waarvan de... Lees meer . Dit laatste engagement paste volledig in de grote gehechtheid aan zijn geboortestad; hij werd Waal omdat hij Namenaar was. Het waren de sporen van de culturele identiteit die voor hem de weg naar zijn Waals engagement openlegden. Hiervan getuigt ook de diepgaande invloed die de door Jules Destrée Destrée, Jules
Lees meer in 1911 georganiseerde tentoonstelling gewijd aan Waalse kunst op hem uitoefende. Van een cultureel engagement evolueerde Bovesse naar een politiek engagement. In 1913 richtte hij de Ligue wallonne van Namen op. Tijdens de Eerste Wereldoorlog Eerste Wereldoorlog
De Vlaamse beweging is fundamenteel getekend door de Eerste Wereldoorlog. De oorlog maakte een verregaande democratisering onafwendbaar, met wezenlijke gevolgen voor het politieke draagv... Lees meer werd hij onder de wapens geroepen, raakte hij gewond en werd hij toegewezen aan het militaire auditoraat van Calais.

Bovesse werd na de oorlog advocaat aan de Namense balie en bouwde snel een politieke carrière uit. Hij was liberaal gemeenteraadslid (1921-1932) en schepen (1927-1929) van Namen, en had – met uitzondering van de jaren 1925-1929 – tot 1937 zitting in de Kamer. Het was ook in zijn geboortestad Namen dat hij vanaf 1923 de Fêtes de Wallonie promootte. De taalkundige kwesties en de defensieproblematiek behoorden al gauw tot zijn voorkeursthema's. Trouw aan de partijdoctrine verzette hij zich heftig tegen de vernederlandsing van de Rijksuniversiteit Gent, nadat hij al diverse keren publiekelijk de wet van 31 juli 1921 met betrekking tot het taalgebruik in bestuurszaken Bestuur
Het taalgebruik in het bestuur is een centraal aspect van de Belgische taalkwestie. Het omvat het proces van het afdwingen van taalrechten voor Vlamingen evenals de bestuurstaalwetgeving ... Lees meer had aangevallen. Zijn stellingname in deze materie werd gekenmerkt door een totaal onbegrip van de Vlaamse kwestie. Inzake het leger Leger
Lees meer kantte Bovesse zich tegen elke versterkte tweetaligheid Tweetaligheid
Lees meer en tegen de regionale rekrutering, die volgens hem tot de verdeling van België konden leiden. Bovesses engagement liep duidelijk langs de verdediging van het kleine vaderland (Wallonië), naar de verdediging van het grote vaderland (België), waaraan hij tot aan zijn dood zeer sterk gehecht bleef. Omdat hij de aanwezigheid van Vlaamse eilandjes in Wallonië als een bedreiging voor de Waalse eentaligheid beschouwde, evolueerde Bovesse in zijn stellingname naar een regionale eentaligheid. Deze verandering in houding liet hij blijken tijdens de discussies over de wetgeving inzake de regionale eentaligheid.

Talrijke keren was hij minister, maar nooit kon hij de post bekleden die hij zo graag wenste: die van minister van Defensie. Hij was voorstander van de versterking van de verdediging van de Oostgrens en van een nauwer aanhalen van de banden met Frankrijk Frankrijk & Vlaanderen
De verhouding tussen Vlaanderen en Frankrijk werd altijd gekenmerkt door een aanzienlijke dubbelzinnigheid. Hoewel er lange tijd een grote affiniteit met de Franse cultuur bestond, werd d... Lees meer . Deze twee krachtlijnen stonden de eensgezindheid binnen de legerstaf en binnen de Vlaamse politieke klasse in de weg. Maar Bovesse was geen vrijschutter. Zo bleef hij ondanks de ontbinding van het Frans-Belgisch Militair Akkoord als minister van Justitie in de regering en stemde hij in de Kamer voor de onafhankelijkheidspolitiek. In april 1937 verliet hij de regering in moeilijke omstandigheden, namelijk naar aanleiding van de amnestiekwestie Amnestie
Lees meer . Ook daar voerde de solidariteit binnen de regering hem ongetwijfeld verder mee dan hij zelf had gewenst. Het leverde hem heftige kritiek op binnen zijn partij, die tegen elke vorm van amnestie was gekant. Als provinciegouverneur wijdde hij zich vervolgens aan zijn provincie Namen en liet zich nauwelijks in met nationale kwesties.

In augustus 1940 werd hij door de bezetter ontslagen vanwege postverlating. Op 1 februari 1944 werd Bovesse thuis vermoord als represaille voor de moord op de leider van de Naamse rexisten Rex
Rex was een Belgische politieke partij (1935-1940) en een collaboratiebeweging in Franstalig België (1940-1944). Lees meer . Een jaar voor zijn dood redigeerde hij een tekst die herinnert aan zijn gehechtheid aan de provincie als bestuursvorm. In die tekst hekelde hij de ‘hypothèque flamingante’ en protesteerde hij tegen de risico's van een koninklijke dictatuur.

Tot op heden staat hij symbool voor een bepaalde vorm van Waals verzet, heeft hij het statuut van martelaar en onschuldig slachtoffer en wordt hij nog altijd in ere gehouden in zijn stad, de hoofdstad van Wallonië.