Abicht, Ludo

Ludo Abicht werd geboren in Oostende in een katholiek middenklassegezin. De familie verhuisde naar Antwerpen, maar de West-Vlaamse kuststad bleef een tweede thuis, zeker in de zomervakanties. Vader Abicht was van 1933 tot 1940 lid van het Verdinaso Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen
Het Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen (Verdinaso) (1931-1941) was een fascistisch geïnspireerde beweging onder leiding van Joris van Severen, die een staats- en maatschappijherv... Lees meer , Engelsgezind tijdens de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer en later sympathisant van de Volksunie (VU) Volksunie
Tussen 1954 en 2001 bepaalde de Volksunie (VU) als Vlaams-nationalistische partij mee de politieke evolutie in België, van unitaire staat tot federaal koninkrijk. Ze groeide uit tot de tw... Lees meer .

De weg naar het marxisme

Humaniorastudies volgde Abicht vanaf 1948 aan het Xaveriuscollege van de jezuïeten in Borgerhout, een school die ook leerlingen uit ‘zwarte’ families opnam. Daar kwam de jonge Abicht, die sinds 1942 lid was van het Vlaams Verbond van Katholieke Scouts (VVKS) Vlaams Verbond van Katholieke Scouts
Het Vlaams Verbond van Katholiek Scouts (1910) heet vandaag Scouts en Gidsen Vlaanderen. Het is de Vlaamse versie van de in 1907 door Baden Powell begonnen jeugdbeweging gericht op de zel... Lees meer , in contact met voormalige collaboratiefamilies. Dat gebeurde mede via zijn vader, die vrienden hielp die waren ondergedoken om te ontsnappen aan de repressie Repressie
Lees meer . Abicht engageerde zich in de heroplevende Vlaamse beweging en werd in 1956 redactielid van het flamingantische weekblad Het Pennoen Het Pennoen (1950-1977)
Het Pennoen was een Vlaamsgezind maandelijks opinieblad dat, geleid door Jan Olsen, verscheen tussen 1950 en 1977. Het evolueerde van een traditioneel jeugdblad naar een vernieuwend en la... Lees meer .

In 1954 trad hij in bij de jezuïeten, waar hij eerst in Drongen en nadien in Nijmegen klassieke filologie en filosofie studeerde. In die periode beleefde hij een geleidelijke breuk met het Vlaams-nationalistische collaboratiemilieu en ontwikkelde hij een verbondenheid met het links-radicalisme Links-radicalisme
De verhouding tussen de radicale linkerzijde in Vlaanderen en de Vlaamse beweging werd nauwelijks bestudeerd. De marginaliteit van deze linkerzijde is hier natuurlijk niet vreemd aan, maa... Lees meer en het marxisme. In 1960 verliet hij de jezuïetenorde en zette hij zijn studies verder aan de universiteiten van Gent, Tübingen, Praag en Cincinnati, waar hij in 1971 het doctoraat Germaanse letteren behaalde met een proefschrift Paul Adler (1878-1946). Tijdens zijn studies aan de universiteit van Tübingen raakte Abicht sterk beïnvloed door de Duits-Joodse marxistische filosoof Ernest Bloch (1885-1977), die er sinds 1961 gasthoogleraar was.

Docent

Vanaf het midden van de jaren 1960 tot 1984 doceerde Abicht literatuur Literatuur
De literatuur heeft een cruciale rol gespeeld in het ontstaan van de Vlaamse ontvoogdingsstrijd en ook in de daaropvolgende fasen van de Vlaamse natiewording zijn schrijvers vaak richting... Lees meer en filosofie aan universiteiten in de Verenigde Staten (Antioch en Berkeley) en Canada (University of New Brunswick). In 1984 werd hij hoogleraar aan de faculteit politieke en sociale wetenschappen van de Universitaire Instelling Antwerpen en hij doceerde ook aan het Antwerpse Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken en de Plantijn Hogeschool. Na zijn emeritaat in 2001 was hij gasthoogleraar aan diverse academische instellingen. Abicht, die zich graag een wereldburger noemt, heeft een zoon die in Californië woont en een dochter die in Tanzanië verblijft.

Radicaal-links en Vlaamsgezind

In 1979 werd hij redactielid van het Vlaams Marxistisch Tijdschrift Vlaams Marxistisch Tijdschrift
Het Vlaams Marxistisch Tijdschrift (1966-2017) was een driemaandelijks blad, dat voor het eerst verscheen in maart 1966. Samen met het tijdschrift Meervoud fungeerde het lange tijd als e... Lees meer , waarin hij de flamingantische lijn vertegenwoordigde. Van 1995 tot 2002 was hij voorzitter van het Masereelfonds Masereelfonds
Het Masereelfonds (1971) werd gesticht door de Kommunistische Partij van België. Het ijverde voor een democratisch pluralistisch Vlaanderen. Lees meer . Aan het begin van de jaren 1990 werd Abicht lid van een gemengde vrijmetselaarsloge binnen het genootschap Le Droit Humain.

In 1999 was Abicht een van de Vlaamse intellectuelen van de pluralistische Groep Voorwaarts, die de oproep ‘Voorwaarts en niet vergeten’ lanceerde. Daarmee bepleitte de groep een verzoening over (de gevolgen van) de Tweede Wereldoorlog Tweede Wereldoorlog
De Tweede Wereldoorlog werd in Vlaanderen getekend door de onvoorwaardelijke collaboratie van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV). De samenwerking met de bezetter en de bestraffing erva... Lees meer , en in het bijzonder van de collaboratie Collaboratie
Collaboratie verwijst naar de samenwerking met de bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog, in casu van het Vlaams-nationalisme en een deel van de Vlaamse beweging. Lees meer en de repressie Repressie
Lees meer . In 2008 trad hij toe tot de Gravensteengroep Gravensteengroep
De Gravensteengroep was een Vlaamsgezinde groep van (vooral progressieve) academici, intellectuelen, kunstenaars, journalisten en opiniemakers. De groep dacht na over de toekomst van de B... Lees meer , een denkgroep van Vlaamse intellectuelen en kunstenaars, die onder meer een aantal manifesten betreffende een verdere staatshervorming publiceerde. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2012 kandideerde Abicht, die voordien een tijdlang lid was geweest van de Kommunistische Partij van België (KPB), in Antwerpen op de lijst van de partij Rood!, een linkse afsplitsing van de sp.a.

Verleden en toekomst van de Vlaamse beweging

Abicht is in de Vlaamse beweging vooral actief als opiniërend publicist, met bijdragen variërend van het linkse maandblad Meervoud Meervoud (1992-)
Meervoud is zowel de naam van een groep van linkse flaminganten als van hun tijdschrift. Het blad is vernoemd naar het driemaandelijks blad over nationale minderheden dat de Werkgroep Arb... Lees meer tot de veeleer rechtse website Doorbraak Doorbraak
Doorbraak was vanaf 1962 het tijdschrift van de Vlaamse Volksbeweging (VVB). Aan het begin van de 21ste eeuw werd parallel een digitale output gelanceerd. In 2013-2014 koos de website Doo... Lees meer . Via veelvuldige publicaties en lezingen wil hij de theorievorming rond het Vlaams-nationalisme en de Vlaamse natievorming stimuleren. Hij keerde zich sinds het eind van de vorige eeuw herhaaldelijk tegen de onverschilligheid van jonge Vlaamse (linkse) intellectuelen tegenover de Vlaamse beweging en haar geschiedenis, die volgens hem mede gebaseerd is op de exclusieve en foutieve associatie van de Vlaamse beweging met (extreem-)rechts Rechts-radicalisme
De rechts-radicale traditie begon toen het Vlaams-nationalisme in het interbellum koos voor Nieuwe Orde en collaboratie. Na de oorlog evolueerde radicaal-rechts in Vlaanderen van nostalgi... Lees meer . Daarnaast pleitte hij voor verzoening tegenover collaborateurs uit de Tweede Wereldoorlog en was hij van oordeel dat de Vlaamse overheid terzake initiatieven moet nemen. Abicht komt ook op voor een volledige Vlaamse onafhankelijkheid.

Naarmate de Vlaamse autonomie in de loop van de 21ste eeuw meer en meer concrete vormen aannam, toonde Abicht zich een pleitbezorger van een volwassen Vlaams patriottisme met een open oriëntatie naar de rest van de wereld. Hij komt daarbij op voor een meer rechtvaardige en herverdelende Vlaamse natiestaat. Een nieuwe, authentiek progressieve Vlaamse beweging moet zich volgens Abicht heruitvinden en als een luis in de pels verhinderen dat het autonome Vlaanderen een intolerante en neoliberale kopie wordt van het oude Belgische bestel. In die zin zou de Vlaamse beweging voor hem opnieuw moeten aansluiten bij het sociaalflamingantisme.

Kritisch en eigenzinnig publicist

In 1998 ontving Abicht de Orde van de Vlaamse Leeuw Orde van de Vlaamse Leeuw
De Orde van de Vlaamse Leeuw is een Vlaamse onderscheiding die wordt uitgereikt door de gelijknamige vereniging. Lees meer en in 2001 zowel de Arthur Cornette essayprijs van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde
De Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde (KANTL, 1886) is een instelling die zich in de loop van haar geschiedenis heeft ingezet zowel voor taalculturele, -wetenschappeli... Lees meer als de Arkprijs van het Vrije Woord.

Abicht publiceerde boeken en essays over filosofie, ethiek, literatuur, het jodendom, het Palestijnse vraagstuk, het Midden-Oosten, de Bijbel, nationalisme, anarchisme, integratie en interculturaliteit. Zijn autobiografie stelde hij te boek in Oorlogskinderen hebben grote ogen. Roman (1987) en Het lunapark en andere plekken. Autobiografisch materiaal (2008).

Abicht manifesteert zich in diverse domeinen van het maatschappelijk leven als een representant van een dissidente minderheid: marxist in de Vlaamse beweging, flamingant binnen radicaal-links, Bijbellezer binnen de vrijzinnigheid, Hegeliaan binnen een postmodernistisch paradigma en niet-politiek correct in een tijd van politieke correctheid.