Willems, Alfons

Willems studeerde aan het college in Dendermonde en aan het atheneum in Brussel. Hij promoveerde in 1858 aan de Université Libre de Bruxelles (ULB) tot doctor in de wijsbegeerte en letteren. Van 1862 tot 1864 was hij Belgisch consul-generaal in Athene, Griekenland. Van 1880 tot 1882 bezette hij de pas opgerichte leerstoel Geschiedenis der Nederlandse letterkunde aan de ULB. Een jaar later werd hem het college in het Grieks toevertrouwd. In 1896 werd hij lid van de Koninklijke Academie van België.

Als student stichtte Willems in 1856 samen met A. van Camp het Nederduitsch Taalminnend Genootschap Schild en Vriend Nederduitsch Taalminnend Genootschap Schild en Vriend
Lees meer .  Bij de oprichting diende de Gentse studentenvereniging 't Zal wel gaan 't Zal Wel Gaan
Lees meer als inspiratie. De vereniging had als doel de Vlaamse rechten in het hoger onderwijs te doen gelden en te verdedigen en was zo de voorloper van Geen Taal Geen Vrijheid Geen Taal Geen Vrijheid
Geen Taal Geen Vrijheid is de kenspreuk en tot einde van de jaren 1940 de roepnaam van de Vlaamse studentenkring van de Brusselse universiteit. Lees meer . In 1857 liet Willems in Noord en Zuid, het jaarboekje van 't Zal wel gaan, een artikel verschijnen met de titel ‘Wat men in Frankrijk zoo al over onze letterkunde denkt’. Datzelfde jaar verscheen in de Messager des Sciences Historiques zijn ‘Etude sur le Poème Van den Vos Reinaerde’, waarmee hij zich tot doel stelde het Franssprekende publiek op de hoogte te brengen van de Nederlandse letterkundige productie. In die zin liet hij ook een jaar eerder een artikel verschijnen in de Revue trimestrielle Revue trimestrielle
Revue trimestrielle was een driemaandelijks tijdschrift, dat in Brussel van 1854 tot 1869 verscheen. Het blad toonde haar hele bestaan een onverholen sympathie voor de Vlaamse beweging en... Lees meer over Pieter Corneliszoon Hooft.

Willems was in 1858 een van de oprichters van de progressief-liberale Brusselse Vlaamsgezinde vereniging Vlamingen Vooruit Vlamingen Vooruit
Vlamingen Vooruit was een Vlaamse en vrijzinnige organisatie in Brussel die in 1858 onder impuls van Eugène van Bemmel in Brussel werd opgericht. Het programma eiste de gelijkberechtiging... Lees meer en stelde het programma van deze vereniging mee op. Hij organiseerde met enkele bestuursleden in 1858 een inschrijvingslijst om de zogenaamde Grievencommissie Vlaemsche Commissie
De Vlaemsche Commissie of Grievencommissie inventariseerde op vraag van de regering in 1856-1857 voor de eerste keer de problemen in verband met de positie van het Nederlands in België en... Lees meer te ondersteunen. Op het banket ter ondersteuning de commissie op 25 april 1859 wees Willems erop ‘dat achter de Commissie heel het volk stond, een volk dat niet onder het Waalse juk door wilde gaan, noch als vreemdeling behandeld wilde worden’. Als bestuurslid van Vlamingen Vooruit ondertekende Willems in 1860 mee het manifest van deze maatschappij en was hij betrokken bij de oprichting van het Vlaamsch Verbond Vlaamsch Verbond (1861-1869)
Het Vlaamsch Verbond was een flamingantische politieke drukkingsgroep in Gent. Lees meer , dat wilde uitgroeien tot een derde politieke partij. Na het uiteenvallen van Vlamingen Vooruit in 1862 verbleef hij twee jaar in Griekenland, maar vanaf 1864 was hij actief in de Ligue de l'Enseignement Ligue d'Enseignement
Lees meer , waarbinnen Vlaamsgezinde sympathieën aanvankelijk zeker niet ontbraken. Verder ijverde hij voor de oprichting van een Nederlandstalig theater Toneel
Het Vlaamse toneel onderhield vanaf zijn ontstaan in de 19de eeuw een complexe en gelaagde verhouding met de Vlaamse beweging. Van een belangrijk emancipatorisch instrument en voorwerp va... Lees meer in Brussel.

Toch deed zijn voorliefde voor het Grieks Willems overhellen naar de studie van de Griekse literatuur, zodat de flamingant meer en meer verdween voor de Helleense filoloog. Dit belette hem echter niet studies of brochures over kunsten uit Nederland te recenseren: hij recenseerde onder andere in 1869 Vosmaers Rembrandt Harmensz. van Rijn, sa vie, ses oeuvres. Zijn bedoeling was steeds om de minachting, de onverschilligheid en de opzettelijke onwetendheid van het Franssprekend publiek in België voor alles wat in het Nederlands werd voortgebracht, te doen verdwijnen.