Von Strantz, Kurd

Persoon
Winfried Dolderer (2023, aanvulling), Winfried Dolderer (1998)

Kurd von Strantz (1863-1949) was een Alduitse pleitbezorger van Duitse gebiedsuitbreiding in het Westen en in dit verband geïnteresseerd in de Vlaamse beweging.

Volledige voornaam
Kurd Ludwig Immanuel
Geboorte
Erfurt, 12 februari 1863
Overlijden
Berlijn, 8 maart 1949
Leestijd: 3 minuten

Von Strantz was in het Duitse keizerrijk actief in tal van uiterst rechtse organisaties, onder meer als bestuurslid van het Alldeutscher Verband Alldeutscher Verband
Het Alldeutscher Verband (1891 - 1939) was een imperialistische drukkingsgroep in het Duitse keizerrijk die de Vlaamse beweging hoopte in te schakelen in een Duits expansiebeleid.Na 1918 ... Lees meer
, als medeoprichter van het Reichsverband gegen die Sozialdemokratie (1904) en als tijdelijk voorzitter van de Deutscher Wehrverein (1912). Vanaf 1888 bepleitte hij herhaaldelijk een Duitse expansie naar het westen tot aan de lijn die in het begin van de 16de eeuw de grens van het toenmalige Heilige Roomse Rijk met Frankrijk had gevormd. Dat betekende dat onder meer Artesië, Frans-Vlaanderen, België en Nederland op de een of andere manier bij het Duitse Rijk moesten worden aangesloten. De Belgische bevolking was volgens Von Strantz geheel en al Duits. De Vlamingen waren in die optiek Neder-Duitsers, de Walen verfranste Hoog-Duitsers. In bijdragen aan het Duits-Vlaamse tijdschrift Germania Germania
Germania was een Duits-Vlaams tijdschrift, opgericht en gefinancierd door Alduitsers. Het bestond van 1898 tot 1905. Lees meer
toonde hij zich hevig anti-Brits en kwam hij op voor een bondgenootschap met Rusland.

Tijdens de tweede Marokko-crisis in de zomer van 1911 vertoefde Von Strantz drie weken in België en was hij geschokt door de Duitsvijandige stemming die hij daar overal meende vast te stellen. Hij kwam tot het besluit dat België feitelijk niet neutraal meer was, maar een bondgenoot van Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Tot 1913 publiceerde hij een reeks artikels om die stelling onder de aandacht te brengen van het Duitse publiek. De Vlaamse beweging was volgens hem veel te zwak om de Franse invloed en daarmee de neiging van het officiële België om met de westerse mogendheden tegen Duitsland samen te spannen, weerwerk te geven. In 1911 poogde Von Strantz ook tevergeefs het Duitse ministerie van Buitenlandse Zaken attent te maken op het belang van de Vlaamse beweging voor de Duitse politiek.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog sprak hij zich uit tegen de bestuurlijke scheiding omdat volgens hem ook de Walen tot het Duitse volk behoorden. In Vlaanderen moest het Nederlands, in Wallonië het Duits met op de tweede plaats het Waalse dialect de voertaal worden. Zijn agitatie kwam Von Strantz eind 1915 op een spreekverbod te staan. Hij bleef nochtans vriendschappelijke contacten onderhouden met annexionistisch gezinde militaire kringen. Zo schreef gouverneur-generaal Moritz von Bissing Von Bissing, Moritz
Moritz von Bissing (1844-1917) was van november 1914 tot aan zijn dood in april 1917 gouverneur-generaal van het bezette België. Lees meer
hem nog onmiddellijk voor zijn dood in april 1917 een brief waarin hij zijn genoegen uitte dat Von Strantz tot de groep mensen behoorde die ervan overtuigd waren dat België als ‘voorpost van het Deutschtum’ en voor ‘de veiligheid van het Rijk’ onvoorwaardelijk in Duitse handen moest blijven.

Na de oorlog rekende hij in 1920 in een ‘open brief’ aan Jan Matthijs Brans Brans, Jan Matthijs
Jan-Matthijs Brans (1853-1940) was onderwijzer en vertaler. Tijdens de Eerste Wereldoorlog schaarde hij zich achter het activisme. Lees meer
in het tijdschrift Heimdall scherp af met de officiële Flamenpolitik Flamenpolitik
Met het begrip ‘Flamenpolitik’ wordt verwezen naar de politiek die de Duitse bezetter voerde ten aanzien van de Vlaamse beweging tijdens de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Sommige aute... Lees meer
.

Werken

Das verwelschte Deutschtum jenseits der Westmarken des Reiches. Antwort auf das französische Rachegeschrei, 1888.
Unser völkisches Kriegsziel Die Wiederherstellung der alten geschichtlichen Reichs- und Volksgrenzen im Osten, Süden und Westen sowie die künftige deutsche Übersee, 1918.
Belgien als Sklave Englands im Lichte der Geschichte, 1918.

Literatuur

– W. Dolderer, Deutscher Imperialismus und belgischer Nationalitätenkonflict, (Kasseler Forschungen zur Zeitgeschichte, nr. 7) 1989.

Suggestie doorgeven

1998: Winfried Dolderer

2023: Winfried Dolderer

Databanken

Inhoudstafel